Statut Łaskiego z 1506 r., który znalazł się na Polskiej Liście Krajowej Programu UNESCO „Pamięć Świata”; uroczystości wręczenia certyfikatów towarzyszyła wystawa, na której zostały zaprezentowane oryginały i faksymile wyróżnionych obiektów. Warszawa, 2016. Fot. PAP/J. Turczyk
Parlamentarzysta prawicowej partii Szwedzcy Demokraci Bjoern Soeder zaproponował oddanie Polsce Statutu Łaskiego z 1506 roku, cennego dokumentu wpisanego na listę UNESCO, zrabowanego przez Szwedów w XVII wieku. Tamtejsze MSZ podaje PAP, że odpowie na zapytanie parlamentarzysty do 26 lipca.
W pisemnym zapytaniu do szefowej szwedzkiej dyplomacji Ann Linde, polityk prosi o "podjęcie inicjatywy na rzecz zwrotu Statutu Łaskiego ze względu na wagę tego dokumentu dla Polski oraz sposób, w jaki Polska działa na rzecz bezpieczeństwa naszego kraju". Polski parlament jako jeden z pierwszych ratyfikował przyjęcie Szwecji oraz Finlandii do NATO.
Soeder podkreśla, że zachowały się na świecie jedynie dwa Statuty Łaskiego, jeden znajduje się w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie, drugi okaz przechowywany jest w Szwecji, "po tym, jak został zrabowany przez Szwedów w XVII wieku wraz z innymi bezcennymi skarbami polskiej kultury".
Parlamentarzysta dodaje, że "Statuty Łaskiego mają szczególne znaczenie w Polsce, będąc pierwszymi ilustrowanym drukami w tym kraju".
W 2016 roku dokumenty trafiły na Polską Listę Krajowego Programu UNESCO Pamięć Świata.
Statut Łaskiego z 1506 roku (uchwalony w 1505 roku) to pierwszy wydany drukiem zbiór praw Królestwa Polskiego sięgających czasów króla Kazimierza Wielkiego. Wydano go na polecenie króla Aleksandra Jagiellończyka, a inicjatorem przedsięwzięcia był kanclerz koronny Jan Łaski, późniejszy arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski, od którego zbiór wziął swoją nazwę. Jest przechowywany w zbiorach Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie.
Bjoern Soeder jest jednym z czołowych polityków prawicowej partii Szwedzcy Demokracji, trzeciej siły w parlamencie Szwecji Riksdagu. W latach 2014-18 był drugim wiceprzewodniczącym izby. Polityk jest delegatem do OBWE, znany jest z zainteresowania polskimi sprawami, w mediach społecznościowych publikował zdjęcia ze spotkań z ambasador RP w Sztokholmie Joanną Hofman.
Ze Sztokholmu Daniel Zyśk (PAP)
zys/ jar/
