Yasmin Levy, Agnieszka Holland wśród gości Festiwalu Kultury Żydowskiej Warszawa Singera

Oficjalnie festiwal zainauguruje koncert kantoralny w Synagodze Nożyków. Po raz pierwszy w Polsce wystąpią kantorzy młodego pokolenia z Izraela Nachman Turgeman i Netanel Olivisky. Kantorzy wystąpią 28 sierpnia.

Kierownik literacki wydarzenia Remigiusz Grzela powiedział, że Żydowski Salon Literacki w tym roku odwiedzi Agnieszka Holland, który zaprezentuje swoją biografię, w spotkaniu weźmie też udział Karolina Pasternak oraz aktorka Bogusława Schubert. Swoją nową książkę "Szczegóły znaczące", której premiera będzie jesienią, zaprezentuje Hanna Krall. To zbiór mikroreportaży, które publikowała w ostatnim roku w "Tygodniku Powszechnym".

Grzela dodał, że do Warszawy przyjedzie również wnuczka Singera Meirav Hen, wraz z trzema synami. Hen opowie o Runi Poncz - partnerce Singera, matce jego syna, komunistce.

Na scenach Teatru Żydowskiego zobaczymy, m.in.: spektakl muzyczny "Jentl" Icchoka Bashevisa Singera i Leah Napolin w reżyserii Roberta Talarczyka z oryginalnymi kompozycjami Hadriana Filipa Tabęckiego, przedstawienie "Planeta B" na motywach powieści "Szpital Przemienienia", "Głos Pana" i korespondencji Stanisława Lema według scenariusza i w reżyserii Krzysztofa Popiołka, oraz "Balkon Goldy", czyli "one-woman show" Ernestyny Haselnus-Winnickiej o premier Goldzie Meir.

"Burza. Pomiędzy" to adaptacja dramatu Shakespeare'a w jidysz, w reżyserii Damiana Josefa Necia. Pierwsza premiera "Burzy" w jidysz miała miejsce w Łodzi w 1938 roku w Folks un Jugnt-Teater, w 1939 roku grana była również w stolicy. Reżyser powiedział, że w swoim spektaklu chciał przedstawić przedwojenną Warszawę, dlatego ważnym elementem adaptacji są fragmenty Archiwum Ringelbluma. "To przywrócenie głosu osób, które tworzyły w getcie warszawskim. Teksty publicystyczne nigdy wcześniej nie wypowiadane ze sceny pojawiają się w tym spektaklu" - wyjaśnił.

1 września w budynku Reduty Banku Polskiego będzie można obejrzeć performance "Pif paf in piach". O dowolnej porze, przez trzy godziny będzie można obejrzeć performace, w którym weźmie udział 50 aktorów. Dyrektor Festiwalu Gołda Tencer powiedziała, że "+Pif paf in piach+ to powiedzenia nazywanego wariatem getta Rubinsteina". "Chcemy odtworzyć historie osób, które były w getcie, takich jak Władysław Szpilman, Jerzy Jurandot, Stefania Grodzieńska czy Wiera Gran" - tłumaczyła. Spektakl będzie można oglądać na trzech piętrach budynku, gdzie znane postaci z warszawskiego getta będą wygłaszać monologi.

Na otwarcie jazzowej części festiwalu swój nowy projekt "Koptycus" zaprezentuje skład Oleś Brothers & Dominik Strycharski. Koncert muzyki klasycznej "Webern, Wajnberg, Mahler – refleksje" dadzą Marcin Zdunik i Harmonium Duo, czyli Hubert Giziewski i Iwo Jedynecki.

Trio BASTARDA w składzie Paweł Szamburski (klarnet), Tomasz Pokrzywiński (wiolonczela) i Michał Górczyński (klarnet kontrabasowy) wykonają mistyczne, żydowskie pieśni bez słów (chasydzkie Niguny). "Zaprezentujemy państwu program poświęcony rodzinie Taub znanej jako dynastia Modrzyc. Izrael Taub założył pod Dęblinem na przełomie XVIII i XIX wieku dynastię chasydzką. Poświęciliśmy nasz ostatni album spuściźnie muzycznej tego klanu" - poinformował.

Teatr Żydowski zaprosił też amerykańskiego kompozytora i trębacza, laureata nagrody Grammy - Franka Londona oraz amerykańską aktorkę i piosenkarką wykonującą repertuar pieśni jidyszowych i żydowskich Eleanor Reissę. Artyści zaprezentują specjalny program sięgający do tradycyjnych pieśni jidysz. Na koncercie na plenerowej scenie na pl. Grzybowskim wystąpią też polscy, ukraińscy i europejscy muzycy klezmerscy.

Na Scenie Letniej Teatru Żydowskiego koncerty zaprezentują, m.in.: Olga Avigail Mieleszczuk i trio Kol Ishe z programem "Żydowskie Pieśni Ukrainy – Shpil Mir A Dumke!", ukraińska artystka Natalia Utesheva Kasyanchyk z programem "Skarby muzyki klezmerskiej i chasydzki nigun – TYLKO TY", TROI Quartett z Austrii z opracowaniem muzycznym tekstów Rajzel Żychlinski, Anna Riveiro w repertuarze pieśni sefardyjskich, Adrianna Dorociak (aktorka Teatru Żydowskiego) z utworami z programu "Leśman/Fantazje" oraz Genady Iskhakov.

Organizatorzy zapowiedzieli, że gościem specjalnym 19. festiwalu będzie "legenda polskiej piosenki Sława Przybylska, której na fortepianie akompaniować będzie wybitny muzyk i kompozytor Janusz Tylman". Odbędą się także koncerty Natalii Przybysz i Raphaela Rogińskiego. Marcin Masecki i Eldar Tsalikov wykonają żydowskie tanga.

Na zakończenie festiwalu po raz pierwszy wystąpi wokalistka Yasmin Levy. Koncert odbędzie się w Teatrze Wielkim–Operze Narodowej. Artystce towarzyszyć będą: Yechiel Hasson (gitara), Jeno Lisztes (cymbały), Arad Emamgholi (daf), Anna Wandtke (skrzypce) oraz zespół Gang Tango w składzie; Grzegorz Lalek (skrzypce), Piotr Kopietz (bandoneon), Mirosław Feldgebel (fortepian) i Sebastian Wypych (kontrabas). (PAP)

Autor: Olga Łozińska

oloz/ pat/