Polacy potrzebują nowoczesnego muzeum opowiadającego historię zwycięskiego powstania wielkopolskiego – powiedział PAP dyrektor Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości w Poznaniu (WMN) Przemysław Terlecki. W tym roku ma ruszyć budowa nowej siedziby muzeum, współfinansować ją będzie państwo.
We wtorek w Warszawie wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński podpisze z marszałkiem województwa wielkopolskiego Markiem Woźniakiem umowę o współprowadzeniu WMN. Dzięki niej możliwe będzie współfinansowanie budowy nowej siedziby muzeum powstania z budżetu państwa.
Obiekt powstanie u stóp Wzgórza Św. Wojciecha w Poznaniu. Rozpoczęcie budowy zaplanowane jest na IV kwartał 2023 r., zakończenie inwestycji – na koniec 2026 r. Według obecnych szacunków inwestycja będzie kosztować przeszło 370 mln zł; realizacja przedsięwzięcia została ujęta w Wieloletniej Prognozie Finansowej Województwa Wielkopolskiego na rok 2023 i lata następne. Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 jest oddziałem WMN prowadzonego przez wielkopolski samorząd.
"Od tego roku 9 maja będzie się nam kojarzył ze zwycięstwem. Najpierw zwycięstwem determinacji samorządu poznańskiego, który parę lat temu powiedział: budujemy muzeum, chcemy się zmierzyć z takim wyzwaniem, potem potrzebna była determinacja marszałka województwa, który widział, że jest pewien impas i przejął inicjatywę. Bardzo ważne jest też deklarowane od początku wsparcie MKiDN" – powiedział PAP Przemysław Terlecki.
"Ministerstwo kultury cały czas mówi: zależy nam na tej inwestycji, pomagamy i wspieramy. My od kilku lat regularnie dostajemy pieniądze z MKiDN, to jest po kilkaset tys. zł po to, by był dobry projekt i pozwolenie na budowę. Premier Gliński wielokrotnie o tym mówił, że nowoczesnego muzeum historii sukcesu i zwycięstwa potrzebują nie tylko Poznań i Wielkopolska, bo my się tym grzejemy już od lat. Takim spektakularnym, rzadkim w historii naszej ojczyzny sukcesem powinni móc ogrzać się wszyscy Polacy i goście z zagranicy" - dodał.
Terlecki poinformował, że w czerwcu powinien być ogłoszony przetarg, który wyłoni wykonawcę inwestycji. W tym tygodniu zakończy się przyjmowanie wniosków do konkursu na opracowanie koncepcji plastyczno-przestrzennej wystawy stałej nowego muzeum.
"W tym roku najtrudniejszym wyzwaniem będzie pewnie wbicie pierwszej łopaty, wjazd pierwszej koparki na plac budowy. Być może w listopadzie będzie ten moment, kiedy zaczniemy budowę od wykopania wielkiej dziury. Cała wystawa, ponad 3 tys. m kw., to, co będzie sercem muzeum, będzie schowane parę metrów pod ziemią” – wyjaśnił.
Dyrektor WMN podkreślił, że wtorkowe podpisanie umowy z resortem kultury, dzięki któremu państwo wesprze budowę nowej siedziby muzeum, wpisuje się w ciąg zdarzeń pomyślnych dla propagowania historii powstania wielkopolskiego.
"To zaczęło się pewnie od 90. rocznicy wybuchu powstania. W 2008 roku, dzięki marszałkowi województwa, nastąpił przełom w nowoczesnym świętowaniu naszych powstańczych rocznic. Były nie tylko oficjalne obchody, ale też spektakularne widowisko Filipa Bajona z udziałem wybitnych aktorów. Potem przyszło hucznie świętowane stulecie powstania i, zupełnie niedawno, decyzja o ustanowieniu Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego podjęta dzięki oddolnej, apolitycznej inicjatywie popartej przez prezydenta RP i parlament" – powiedział Terlecki.
"Dzięki naszemu muzeum chcemy pokazać światu, że Polacy potrafią się świetnie zorganizować, chwycić za broń i wygrać. Chcemy pokazać to w sposób nowoczesny, atrakcyjny. W trudnych czasach spowolnienia, także inwestycyjnego, bardzo cieszy odważna decyzja samorządu województwa wielkopolskiego i ministerstwa kultury. Oba podmioty są zdeterminowane, by budowę zrealizować, bo muzeum opowiadające historię wielkopolskiego zwycięstwa jest Polakom potrzebne" – dodał.
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego nie chciało zdradzać szczegółów negocjacji z władzami województwa wielkopolskiego przed wtorkowym podpisaniem umowy. Pytany o negocjacje ws. kształtu umowy wicepremier Piotr Gliński powiedział kilka tygodni temu: "nie ma żadnych problemów, mimo że są różnice polityczne przecież (marszałek wielkopolski Marek Woźniak jest członkiem PO - PAP), instytucja jest tak istotna, że ją przygotowujemy".
Rzeczniczka marszałka Anna Parzyńska-Paschke poinformowała PAP, że uzgodnienie treści projektu umowy oraz projektu statutu muzeum "odbywało się w bardzo dobrej atmosferze".
"W zaproponowanym przez ministerstwo projekcie umowy uwzględnione zostały propozycje marszałka w zakresie partycypacji środków z budżetu Województwa Wielkopolskiego i budżetu państwa w finansowaniu inwestycji oraz współfinansowania bieżącej działalności muzeum w latach 2023-2026. Zawierana umowa obowiązywać będzie do końca 2026 r. i w czasie jej trwania muzeum otrzyma środki na realizację inwestycji: z budżetu państwa w łącznej wysokości 222 mln zł oraz z budżetu województwa w łącznej wysokości 148 mln zł" – poinformowała Parzyńska-Paschke.
Jak dodała, w ramach dotacji podmiotowej muzeum corocznie otrzymywać będzie 7,5 mln zł z budżetu województwa. Z budżetu państwa w tym roku otrzyma ponad 1,1 mln zł, w kolejnych latach – 1,5 mln zł.
"Kalendarz działań dotyczących inwestycji pozostaje bez zmian. Przewidujemy, że ogłoszenie przetargu na budowę nastąpi do końca II kwartału 2023 r. Rozpoczęcie budowy możliwe będzie po rozstrzygnięciu przetargu, a więc w IV kwartale 2023 r. Planowane zakończenie inwestycji to koniec 2026 r." – poinformowała PAP rzeczniczka.
Według zakładanego przez dyrekcję Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości harmonogramu, Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 ma zostać oddane do użytku jeszcze w roku 2026 – na obchody 108. rocznicy wybuchu powstania. (PAP)
autor: Rafał Pogrzebny
rpo/ aszw/