Zebrane w kolejności chronologicznej wszystkie komiksy "Kajko i Kokosz", poddane renowacji kolorystycznej, wzbogacone o materiały archiwalne, szkice, rysunki i ilustracje - znalazły się w jubileuszowej „Złotej Kolekcji”, powstałej z okazji 50-lecia serii. 26 lipca ukazuje się szósty, finałowy tom.
Cykl Janusza Christy "Kajko i Kokosz" opowiada - jak przypomina publikujące jubileuszową kolekcję wydawnictwo Egmont - o dwóch wojach, "dzielnym i rozważnym Kajku oraz żarłocznym i nieco samolubnym Kokoszu, którzy bronią Mirmiłowa oraz przeżywają mnóstwo zabawnych przygód". Bohaterowie pojawili się na łamach trójmiejskiej popołudniówki "Wieczór Wybrzeża" w 1972 r.
"+Kajko i Kokosz+ zalicza się do kanonu polskiego komiksu, to jeden z takich najważniejszych cykli. Opowiada o przygodach dwóch słowiańskich wojów, przyjaciół, którzy pomagają histerycznemu kasztelanowi w rozwiązywaniu jego codziennych problemów, mierzą się ze złowieszczymi Zbójcerzami, wychowują smoka imieniem Miluś, są wspomagani przez czarownicę, ciotkę Kokosza Jagę i zbója Łamignata, który okrada tylko bogatych i rozdaje biednym. To wesołe, często zwariowane, barwne przygody” - opowiadał PAP Maciej Kur, autor wstępu do szóstego tomu kolekcji.
Jego zdaniem Kajko i Kokosz to jedne z naszych najważniejszych komiksowych ikon. "Ich przygody oparte są na błyskotliwym humorze z elementami satyrycznymi i fantastycznymi, odwołują się także miejscami do ówczesnej PRL-owskiej rzeczywistości. Christa wykorzystał w komiksie również elementy słowiańskich podań i wierzeń. W okresie kiedy te komiksy ukazywały się w prasie codziennej, były jednym z najbardziej popularnych źródeł rozrywki dla młodych ludzi” - zaakcentował.
Jak podkreśla zaś Tomasz Kołodziejczak, pomysłodawca i wydawca "Złotej Kolekcji", przygotowano ją, by uświetnić 50. rocznicę powołania do życia dwóch słowiańskich bohaterów przez Janusza Christę. "Ale także, aby dostarczyć fanom serii wydanie, na jakie od dawna czekali - w twardych oprawach, z odrestaurowanymi grafikami, z mnóstwem ciekawych materiałów dodatkowych” - zaznacza.
W finałowym tomie "Złotej Kolekcji" znalazły się cztery komiksy: "Dzień Śmiechały", w którym słowiańscy woje obchodzą święto dowcipu; "Srebrny denar" – ostatni komiks Christy dla "Świata Młodych"; "W krainie borostworów", czyli opowieść o wyprawie Kajka i Kokosza do dalekiej i dzikiej krainy, oraz "Mirmił w opałach", w którym "dobrzy ludzie z Mirmiłowa otwierają szeroko bramy przed pozornie nawróconym Zbójcerzem uzbrojonym w tajną broń".
W tomie zamieszczono także dwa komiksowe kalendarze oraz posłowie Krzysztofa Janicza zawierające materiały z ostatniego okresu twórczości Christy. To m.in. scenariusze, rysunki i odnalezione materiały z niezrealizowanych filmów animowanych z lat 90.
Zdaniem Kura Janusz Christa to obok Tadeusza Baranowskiego i Papcia Chmiela jeden z największych polskich autorów komiksowych. "Charakteryzował się świetną, dopracowaną kreską, stylem, który był cartoonowy, groteskowy, ale jednocześnie miał w sobie dużo takiego realizmu świata, bardzo bogate plenery. Miał wpływ na całe pokolenia rysowników. +Kajko i Kokosz+ to też moim zdaniem najbardziej cytowany polski komiks, odwołanie do niego znalazło się nawet np. w polskim tłumaczeniu jednej z części +Akademii policyjnej+” - przypomniał.
W jego ocenie siłą "Kajka i Kokosza" jest ukazanie swojskiego, naturalnego świata, z którym każdy może się utożsamić. "Rozpoznać te postacie trochę ze swojego podwórka. A równocześnie są one bardzo uniwersalne. Generalnie komiks jako sztuka stanowi moim zdaniem takie brakujące ogniwo między książką a filmem. To historia opowiedziana obrazkowo, więc ukazana wizualnie przede wszystkim, umożliwiająca przekazanie wielu ciekawych i ważnych treści nawet bez słów, za pomocą obrazu. Ten sposób narracji trafia do wielu osób, które go doceniają" - mówił Kur.
"Bardzo się też rozwinęła franczyza związana z +Kajkiem i Kokoszem+ - powstają gry komputerowe, musical w warszawskim Teatrze Syrena, mnóstwo gadżetów. A także animowana adaptacja serialowa na Netfliksie, której miałem przyjemność być scenarzystą. To pierwszy polski serial animowany Netflix Original, robiony dla platformy międzynarodowej, dzięki czemu przygody Kajka i Kokosza mogą poznać odbiorcy na całym świecie. To duże przedsięwzięcie, postaciom głosu użyczyło wiele znanych osób, m.in. Jerzy Stuhr, Olaf Lubaszenko czy Brodka, i z tego, co widzimy, produkcja została bardzo pozytywnie przyjęta” - podkreślił.
Jak zaznaczył, obecnie pracują już nad trzecią serią. "Każdy odcinek jest oparty na jakimś wątku z komiksu, niektóre zawierają daną historię w całości, inne musiały być nieco zmienione, by zmieściła się w ramach czasowych lub trzeba było rozbudować jakiś wątek, ale generalnie staraliśmy się pełnymi garściami przekazywać to, co w tych komiksach kochamy” - powiedział Kur.
"Pracuję także przy kontynuacji komiksowej +Kajka i Kokosza+. To dwie nowe serie. Jedna pt. +Kajko i Kokosz - Nowe Przygody+ to długie, rozbudowane historie rysowane przez Sławomira Kiełbusa z moimi scenariuszami. Staramy się utrzymać je jak najwierniej w klimacie Christy, są jednak oczywiście uwspółcześnione, jest dużo więcej postaci kobiecych, staramy się, by żarty były we współczesnym duchu, ale trzymające się charakteru, tego świata, stylu, który pan Christa wykreował” - relacjonował.
"Druga seria +Opowieści z Mirmiłowa+ jest złożona z krótszych historii, tworzonych przez różnych rysowników w różnych stylach. Koncentrujemy się tam bardziej na postaciach drugoplanowych, jak zbój Łamignat, Zbójcerze czy woj Wit. To seria może troszeczkę bardziej eksperymentalna, bo np. odcinek o woju Wicie napisałem w całości w rymie, którym ta postać mówi, więc wydawało mi się to ciekawe. Oczywiście prywatnie jestem fanem Kajka i Kokosza, jak wiele osób z mojego pokolenia wychowałem się na tych komiksach. Cieszę się, że mogłem przyłożyć rękę do powstawania nowych części i animacji, miałem też swój udział przy powstaniu gry komputerowej” - dodał Kur.
Dostępne są również poprzednie tomy "Złotej Kolekcji Kajka i Kokosza". Pierwszy zawiera długą historię "Złoty puchar", poprzedzoną wstępem wnuczki autora Pauliny Christy. W drugim znalazła się długa historia "Szranki i konkury" ze wstępem dziennikarki "Dziennika Bałtyckiego" Grażyny Antoniewicz. Tom trzeci ze wstępem Tomasza Kołodziejczaka zawiera dwie historie, "Woje Mirmiła" i "Pasowanie", w czwartym są cztery historie: "Szkoła latania", "Wielki turniej", "Na wczasach" i "Zamach na Milusia", a wstęp napisał przyjaciel Christy i autor filmu dokumentalnego o nim – Sławomir W. Malinowski.
W tomie piątym historii jest siedem: "Profesor Stokrotek", "Urodziny Milusia", "Łaźnia", "Koncert Kaprala", "Skarby Mirmiła", "Cudowny lek" i "Festiwal czarownic". Poprzedza je wstęp kolekcjonera Radosława Gieremka („Łamignata”). Każdy z tomów opatrzony jest obszernym posłowiem Krzysztofa Janicza, zawiera też materiały archiwalne i dodatkowe w postaci szkiców, rysunków i ilustracji.
"+Złota Kolekcja+ to kompendium wiedzy i historii o dwóch dzielnych wojach. Znajdziemy tam nie tylko wspominki czy fakty o ich autorze, a moim Dziadku Januszu Chriście, ale i szkice bądź ciekawostki opowiadające proces powstawania tej niezwykłej historii. Myślę, że to gratka nie tylko dla wieloletnich fanów Kajka i Kokosza, ale też świetny początek dla kogoś, kto do tej pory nie miał styczności z ich przygodami” - zwraca uwagę Paulina Christa.(PAP)
autorka: Anna Kondek-Dyoniziak
akn/ skp/