Rewitalizowany jest dawny spichlerz w Górkach Wielkich, gdzie powstanie centrum edukacyjno-kulturalnego "U Kossaków". Starostwo cieszyńskie, które zleciło prace, poinformowało PAP, że w obiekcie wzmocniono już fundamenty. Trwają prace przy sklepieniach.
Polina Tomashevska ze starostwa w Cieszynie powiedziała PAP, że otwarcie Centrum ma nastąpić w drugiej połowie 2025 r.
Prace przy spichlerzu rozpoczęły się latem bieżącego roku. „Wzmocniono już fundamenty budynku, wykonano odwodnienie i wyremontowano piwnice. Skute zostały tynki. (…) Obecnie wykonywane są wzmocnienia sklepień i stropów, instalacja wodno-kanalizacyjna w budynku i przyłącze wodociągowe. Wszystko realizowane jest pod ścisłym nadzorem wojewódzkiego konserwatora zabytków” – powiedziała PAP Polina Tomashevska.
Prace wykonuje firma z Bielska-Białej, która wygrała przetarg. Wartość umowy to 9,8 mln zł. Powiat otrzymał na rewitalizację spichlerza pieniądze z programu rządowego Polski Ład.
Centrum w Górkach Wielkich będzie obejmowało spichlerz, w którym powstaną m.in. dwie sale konferencyjne i kawiarnia. Zostanie odtworzona historyczna gorzelnia dworska. W planach jest dołączenie do niego także starego dworu Kossaków i domku ogrodnika, w którym mieści się Muzeum Zofii Kossak.
„Planujemy modernizację siedziby Muzeum Zofii Kossak, na którą przewidujemy pozyskać fundusze zewnętrzne. Trwa procedura wyboru projektanta, który wykona dokumentację projektowo-kosztorysową zadania. Termin remontu domku ogrodnika zależy od pozyskania funduszy” – oznajmiła Tomashevska.
Powiat cieszyński został właścicielem domu, w którym pisarka Zofia Kossak mieszkała po powrocie z emigracji (obecnie mieści się w nim poświęcone jej muzeum), centrum kultury w przedwojennym dworze tej familii, a także ponad 300-letniego spichlerza w Górkach Wielkich w lipcu 2022 r. W formie darowizny przekazała je Fundacja im. Zofii Kossak.
Zofia Kossak była córką Tadeusza Kossaka, bliźniaka malarza Wojciecha, wnuczką Juliusza i kuzynką Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej. Po śmierci męża Stefana Szczuckiego w 1923 r. zamieszkała w dworze w Górkach Wielkich. Dwa lata później ponownie wyszła za mąż, za Zygmunta Szatkowskiego.
Podczas wojny pisarka założyła konspiracyjne organizacje Front Odrodzenia Polski i Radę Pomocy Żydom Żegota. Była więźniarką Auschwitz. Została skazana na śmierć. Dzięki staraniom władz podziemia udało się doprowadzić do jej uwolnienia. Uczestniczyła w Powstaniu Warszawskim.
W 1945 r. wyjechała do Londynu. Po powrocie z emigracji zamieszkała w Górkach Wielkich w domu ogrodnika, położonym obok dworu, który spłonął. Obecnie mieści się w nim muzeum pisarki. Zmarła w 1968 r. Spoczywa na góreckim cmentarzu.
Prezydent Andrzej Duda odznaczył pośmiertnie Zofię Kossak Orderem Orła Białego. Izraelski instytut Yad Vashem uhonorował ją medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”. (PAP)
Autor: Marek Szafrański
szf/ joz/
