Minister kultury i dziedzictwa narodowego Marta Cienkowska na konferencji prasowej inaugurującej projekt „Polskie Stolice Kultury 2026-2028” w Fabryce Norblina w Warszawie. Fot. PAP/Radek Pietruszka
W 2026 r. rozpocznie się trzyletni program Polska Stolica Kultury. Bielsko-Biała jako pierwsza otrzyma ten tytuł. To ruch, który ma budować kulturę otwartą, inkluzywną i zakorzenioną w lokalności – powiedziała minister kultury Marta Cienkowska podczas konferencji inaugurującej program.
„Jesteś na miejscu” – hasło przewodnie trzyletniego programu Polska Stolica Kultury. – Inicjatywa ta zrodziła się z doświadczeń konkursu o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury. Choć tytuł ESK 2029 przypadł Lublinowi, to jakość i wartość projektów przygotowanych przez miasta finalistów – czyli Bielsko-Białą, Katowice i Kołobrzeg – zasługiwały naprawdę na szczególne docenienie. Stąd pomysł, by w latach 2026-2028 miasta finaliści otrzymali kolejno miano Polskiej Stolicy Kultury – tłumaczyła podczas konferencji prasowej minister kultury Marta Cienkowska.
Cienkowska dodała, że każde miasto jest inne, posiada własne dziedzictwo, zasoby, możliwości, dorobek, a co za tym idzie, zupełnie inaczej wyraża kulturę. – Polska Stolica Kultury opiera się na założeniu, że miasta nie rywalizują ze sobą, lecz czerpią siłę z własnej tożsamości i dziedzictwa – podkreśliła.
Miasto, któremu przypadnie miano Polskiej Stolicy Kultury, jest cenione za autentyczność „w najbardziej lokalnym, niepowtarzalnym wydaniu” – zaznaczyła minister. – Tytuł ten buduje narodowość, czerpie z tego, co polskie, przyczynia się do promocji Polski, ale także wspiera, buduje i wzbogaca kulturę europejską – oceniła minister.
Marta Cienkowska zaznaczyła, że projekt Polskich Stolic Kultury jest jednym z 58 priorytetów rządu przyjętych uchwałą przez Radę Ministrów 9 września. Inicjatywa ta będzie finansowana ze środków budżetu państwa oraz z Funduszy Norweskich. Każde miasto otrzyma w ramach projektu milion euro na realizację swoich programów. Ponadto wybrane wydarzenia mogą liczyć na wsparcie finansowe od Totalizatora Sportowego, który również wspiera Polskie Stolice Kultury.
Oceniła, że Polska Stolica Kultury to ruch, który ma budować kulturę otwartą, inkluzywną i zakorzenioną w lokalności. – To również przestrzeń do innowacji i poszukiwania nowych rozwiązań, które odpowiedzą na wyzwania współczesności, od integracji społecznej po zieloną transformację – podsumowała.
Miastem, które jako pierwsze otrzyma tytuł Polskiej Stolicy Kultury, jest Bielsko-Biała. Jak zaznaczył podczas konferencji prasowej naczelnik wydziału kultury i promocji w Urzędzie Miasta Bielsko-Biała Przemysław Smyczek, głównymi liniami programowymi będą natura, wspólnota i kreatywność. Poinformował, że oficjalne otwarcie Polskiej Stolicy Kultury zaplanowano na 17 stycznia w Cavatina Hall – pierwszej prywatnej hali koncertowej w kraju.
Zaznaczył, że częścią Polskiej Stolicy Kultury będzie również Festiwal Wędrujący, podczas którego miasta mogą ze sobą współpracować. Pierwszą edycję zaplanowano w czerwcu 2026 r. w Bielsku-Białej, w kolejnym roku będzie zorganizowany w Katowicach, a następnie w Kołobrzegu. Smyczek poinformował również, że jednym z elementów programu Polskiej Stolicy Kultury w Bielsku-Białej będzie stworzenie Miejskiej Promenady Kultury. W związku z tym miasto zaplanowało zamknięcie ruchu samochodowego na cztery weekendy i jeden tydzień w sierpniu 2026 r. na wyznaczonym obszarze miasta. W grudniu 2026 r. zaplanowano przekazanie tytułu Polskiej Stolicy Kultury Katowicom. W następnym roku tytuł trafi do Kołobrzegu.
Program Polskich Stolic Kultury został ogłoszony 25 września 2024 roku przez byłą minister kultury Hannę Wróblewską. Powstał w odpowiedzi na apel miast-finalistów konkursu o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2029 – Bielska-Białej, Katowic i Kołobrzegu – dając im nową szansę na rozwój kulturalny. MKiDN zdecydowało w ten sposób pomóc miastom, które nie wygrały tytułu ESK, ale przygotowały dobrze ocenione programy i zaangażowały do ich realizacji lokalne społeczności. Inspiracją był model stosowany m.in. we Włoszech. (PAP)
maku/ dki/
