Danuta Wałęsa, Andrzej Poczobut. Fot. PAP/Andrzej Jackowski/Artur Reszko/fotomontaż
Była pierwsza dama Danuta Wałęsa i polsko-białoruski dziennikarz, więzień polityczny Andrzej Poczobut są laureatami Nagrody im. Andrzeja Wajdy 2026 – ogłosiła w środę Fundacja Kyoto–Kraków, przyznająca to wyróżnienie.
Fundacja Kyoto–Kraków im. Andrzeja Wajdy i Krystyny Zachwatowicz-Wajdy przyznaje nagrodę osobom i organizacjom nagrodę za wybitną działalność w duchu solidarności społecznej, za postawy, które – podobnie jak życie i twórczość jej patrona – łączą artystyczną wrażliwość, odwagę moralną i troskę o wspólnotę.
Danuta Wałęsa jest – jak podała Fundacja Kyoto-Kraków – „jedną z najbardziej rozpoznawalnych kobiet współczesnej historii Polski, symbolem siły, odwagi i determinacji w obliczu dziejowych wyzwań. Przez wiele lat pozostawała w cieniu męża, Lecha Wałęsy, będąc jednak nie mniej ważnym uczestnikiem polskiej drogi do wolności. To Danuta Wałęsa odebrała w jego imieniu Pokojową Nagrodę Nobla. Dziś, jako działaczka społeczna, podejmuje tematy równości, rodziny i empatii, przypominając, że solidarność zaczyna się od codziennej odpowiedzialności za drugiego człowieka. Jej historia jest świadectwem odwagi i wewnętrznej siły, a zarazem jednym z najbardziej autentycznych głosów polskiej historii ostatnich dekad”.
Andrzej Poczobut, dziennikarz, publicysta i działacz Związku Polaków na Białorusi, od lat – jak uzasadniła wybór fundacja – „stanowi symbol niezłomnej walki o prawdę, prawa człowieka i wolność słowa. W obliczu brutalnych represji i więzienia pozostał wierny przekonaniu, że słowo może być aktem wolności, a świadectwo prawdy obowiązkiem wobec narodu. Jego postawa, łącząca odwagę z głębokim poczuciem odpowiedzialności, jest świadectwem solidarności między narodami Polski i Białorusi oraz przypomnieniem, że wartości, które były ważne dla Andrzeja Wajdy – wolność, godność i prawda – są uniwersalne i ponadczasowe”.
Wręczenie nagrody nastąpi 6 marca 2026 r. w setną rocznicę urodzin Andrzeja Wajdy. Laureaci otrzymają grafikę – autoportret reżysera - oraz 75 tys. zł.
Nagroda została ustanowiona w 2018 r. Dotychczas otrzymali ją: Jerzy Owsiak, Adam Wajrak, Janina Ochojska, Dariusz Popiela, Anna Dąbrowska, Marian Turski, Fundacja Wolne Sądy, Adam Michnik.
Kapitułę nagrody tworzą członkowie rady i zarządu, przedstawiciele świata kultury, nauki i życia publicznego: prof. Krystyna Zachwatowicz-Wajda, Józef Lassota, dyrektor Mangghi Katarzyna Nowak, Piotr Augustyn, dr Danuta Glondys, prof. Krzysztof Ingarden, prof. Andrzej Jajszczyk, prof. Michał Jasieński, prof. Anna Król, Wioletta Laskowska-Smoczyńska, prof. Rafał Syska, Henryk Woźniakowski, prof. Andrzej Zoll.
Rok 2026 Senat RP ogłosił Rokiem Andrzeja Wajdy.
W 1987 r. Andrzej Wajda został laureatem japońskiej Nagrody Kyoto Prize, wynoszącej 100 milionów jenów (około 450 tysięcy dolarów). Całość kwoty przekazał na wzniesienie w Krakowie budynku dla ekspozycji zbiorów sztuki japońskiej z kolekcji Feliksa Jasieńskiego należących do Muzeum Narodowego w Krakowie. W celu zebrania pozostałych środków na budowę „japońskiego domu”, w 1988 r. Andrzej Wajda i Krystyna Zachwatowicz-Wajda powołali Fundację Kyoto–Kraków. Muzeum Manggha zostało otwarte w 1994 r. (PAP)
bko/ aszw/
