Nową trasę turystyczną otwarto w czwartek w nieudostępnionej do tej pory części zabytkowej Kopalni Guido w Zabrzu. Tę liczącą 1,5 km przeprawę po surowej kopalni turyści będą pokonywali od piątku; atrakcją będzie m.in. pochyła ściana węglowa 355 m pod ziemią.
Kopalnia Guido to jedna z największych atrakcji turystycznych woj. śląskiego. Podziemne trasy na poziomach 170 i 320 m corocznie ściągały dotąd co najmniej 100 tys. odwiedzających. Nowa trasa, określana czasem jako "ekstremalna", obejmie obszar ściany wydobywczej nr 4, eksploatowanej w celach szkoleniowo-badawczych w drugiej połowie ub. wieku.
Zwiedzanie tej trasy będzie możliwe w dwóch wariantach. Pierwszy - parogodzinna „Szychta”, będzie dość męczący – z elementami wykonywanych pod ziemią robót górniczych, jak skręcanie rurociągu czy naprawa urządzeń. Druga, nieco prostsza wersja - „Mroki kopalni” nie obejmie wykonywania prac, kładąc większy nacisk na pokazanie specyfiki dawnej kopalni doświadczalnej.
Prawie jak górnicy będą wyglądali odwiedzający poziom 355 turyści. Na powierzchni dostaną ubiór ochronny i ekwipunek: sztygarski strój, flanelową koszulę, gumioki, hełm i lampę. Tak wyposażeni będą zjeżdżali kopalnianą szolą (windą - PAP) na poziom 320, skąd przejdą jeszcze niżej do nieczynnego dotąd oddziału wydobywczego.
Jak mówiła podczas czwartkowej uroczystości otwarcia prezydent Zabrza Małgorzata Mańka-Szulik, inicjatorzy rozbudowy zabrzańskich atrakcji turystycznych, m.in. kopalni Guido (czyli miasto, woj. śląskie i zabrzańskie Muzeum Górnictwa Węglowego), chcą pokazywać „to, co na Śląsku towarzyszy w zasadzie wszędzie”. „Trudno sobie wyobrazić śląskie miasto, gdzie nie dotykamy spuścizny postindustrialnej” - zaznaczyła Mańka-Szulik.
Guido jest jednym z trzech miejsc w Europie (obok Walonii i Walii), gdzie można zjechać do dawnych wyrobisk kopalni węgla kamiennego – w Zabrzu jest jednak najgłębiej i najbardziej autentycznie. Poziom 355 jest najgłębszą europejską trasą w górnictwie węglowym.
Półtorakilometrowa trasa na poziomie 355 w Guido obejmuje m.in. upady (strome odcinki) o nachyleniu od 15 do 25 stopni, wzniosy, zaniżenia i ciasne przejścia. Kulminacyjnym miejscem jest ciasne przejście przez ścianę węglową o długości 110 m i nachyleniu 10 stopni. Strop podpierają tam gęsto rozstawione stojaki typu Valent, na Śląsku zwane walenciokami. Po wyjściu ze ściany i pokonaniu kolejnego upadu ostatnią część drogi pokonać pomaga elektryczna kolejka podwieszana.
Jej końcowa stacja znajduje się w pobliżu pubu w Hali Pomp, gdzie kopalnia zachęca m.in. do kosztowania piwa pod jej marką. Po wyjeździe na powierzchnię konieczny jest prysznic w górniczej łaźni. Powstała ona w ramach prowadzonego w ub. roku projektu – obejmującego prócz urządzenia poziomu 355, także przearanżowanie poziomu 170 oraz rozbudowę budynków na powierzchni i parkingów.
Odnowiony poziom 170 otwarto 10 grudnia ub. roku mszą w urządzonej w jednej z tamtejszych komór kaplicy św. Barbary. To teraz około kilometrowa, łatwo dostępna trasa muzealna. Koncentruje się ona na trudzie pracy w kopalni z początku XX wieku – okresu mechanizacji, postępu technologicznego, ale też najsilniejszego kultu św. Barbary w górnośląskim górnictwie. To główna i bardziej współczesna część Guido. Wytyczono tam liczącą ponad 2 km trasę z autentycznym i działającym wyposażeniem kopalni. W ostatnich latach dodatkowo m.in. przebudowano kilka komór tworząc strefę kultury, biznesu i rozrywki "K8" – z pubem i salami kinową, wystawową oraz koncertową.
Ubiegłoroczny projekt rozbudowy Guido był wsparty środkami Regionalnego Programu Operacyjnego Woj. Śląskiego na lata 2007-2013 – kierowanymi na działania rewitalizacyjne w dużych miastach. Wartość całego projektu wynosiła ok. 10,9 mln zł (w tym tzw. koszty kwalifikowane – 8,9 mln zł); wartość unijnego dofinansowania przekroczyła 5,3 mln zł.
Kopalnia, na bazie której działa Zabytkowa Kopalnia Węgla Kamiennego Guido, powstała w 1855 r. W 1967 r. utworzono tam kopalnię doświadczalną, a w latach 1982-1996 funkcjonował Skansen Górniczy Guido. Od czasu ponownego otwarcia dla ruchu turystycznego w czerwcu 2007 r. w kopalni udostępniono turystom poziom 170 m, a w grudniu 2008 r. - poziom 320 m.
Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu, którego częścią jest Guido, prowadzi też od kilku lat prace związane z udostępnieniem i przystosowywaniem do ruchu turystycznego XIX-wiecznej Głównej Kluczowej Sztolni Dziedzicznej w Zabrzu. Pierwsze podziemne fragmenty trasy urządzanej na gruncie infrastruktury sztolni i dawnej kopalni Królowa Luiza mają być otwierane wiosną br.(PAP)
mtb/ mhr/
