Fragment obrazu "Kozak w stepie". Źródło: wikipedia commons
Obraz "Kozak w stepie" Alfonsa Dunin-Borkowskiego, malarza wywodzącego się z klasy mistrzowskiej Jana Matejki zakupiło Muzeum Śląskie. W czwartek dzieło zostało zaprezentowane w Katowicach. Obraz wkrótce uzupełni muzealną kolekcję malarstwa polskiego.
Obraz Alfonsa Dunin-Borkowskiego zakupiono dzięki grantowi Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Zakup ten otrzymał dofinansowanie w wys. 72 tys. zł z programu "Kolekcje muzealne".
Jak powiedziała kurator Galerii sztuki polskiej 1800-1945 Katarzyna Jarmuł, przez wiele lat twórczość Dunin-Borkowskiego wywodzącego się z klasy mistrzowskiej Jana Matejki była nieznana, bo większość jego dorobku zaginęła bezpowrotnie na Wschodzie w czasie I wojny światowej. W 2004 roku na ekspozycji "Artyści ze szkoły Jana Matejki" w Muzeum Śląskim, jego prace - po raz pierwszy po II wojnie światowej - zostały pokazane na wystawie.
Zakupione dzieło "Kozak w stepie" powstało podczas studiów artysty w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie, prawdopodobnie w latach 1881-1886 (Dunin-Borkowski studiował wówczas w klasie mistrzowskiej Jana Matejki). "Bardzo dokładny rysunek postaci oraz umiejętnie budowany nastrój świadczą o dużym talencie artystycznym tego młodego wówczas malarza; w partiach, które ukazują trawy, zarośla, krzaki - ślady pędzla tworzą plastyczną powierzchnię dodatkowo wzbogacając odbiór tego dzieła" - powiedziała Jarmuł.
Obraz, jak dodała kurator, jest oparty na powieści poetyckiej "Maria" Antoniego Malczewskiego. "Jest w niej fragment o kozaku, który zatrzymuje się przed mogiłą i uchyla czapki, gdy jego koń spogląda na wilczka kryjącego się za krzyżem tej mogiły. Ewidentnie jest to element nawiązujący do strof tejże powieści" - dodała.
"W polskich kolekcjach znajdują się zaledwie cztery prace olejne artysty, w tym dwie (łącznie z nowym nabytkiem) w zbiorach Muzeum Śląskiego" - poinformowało w czwartek muzeum.
Pierwszym dziełem Dunin-Borkowskiego zakupionym przez muzeum jest "Podjazd lisa". Muzeum zaprezentowało obraz w listopadzie ubiegłego roku. Przedstawia polowanie na lisa zimą, są na nim m.in. konie zaprzęgnięte do sań i woźnica ubrany w strój krakowski z charakterystyczną rogatywką z piórem. Niezwykle wartościowa jest również rama obrazu, w której znajdują się niewielkie kawałki węgla kamiennego. Z programu "Kolekcje muzealne" zakup ten otrzymał dofinansowanie w wys. 100 tys. zł.
Obrazy "Kozak w stepie" i "Podjazd lisa" zostaną pokazane w czasie Nocy Muzeów (16 maja), a po otwarciu nowej siedziby (26 czerwca), która powstała na terenie dawnej kopalni Katowice będą prezentowane w Galerii sztuki polskiej 1800-1945.
W ostatnich kilku latach z programu "Kolekcje muzealne", Muzeum Śląskie zakupiło również obraz "Niebezpieczna przeprawa" Józefa Brandta oraz rysunki Edmunda Monsiela, na co otrzymało łącznie 300 tys. zł.
Alfons Dunin-Borkowski (1850-1918), malarz, absolwent warszawskiej Klasy Rysunkowej, gdzie uczył się pod kierownictwem Wojciecha Gersona i Aleksandra Kamińskiego; Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie, w której studiował u Władysława Łuszczkiewicza i Leopolda Loefflera, a od 1882 roku u Jana Matejki.
Już w czasie studiów pokazywał swe prace w krakowskim Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych, w warszawskim Salonie Krywulta, a także w Towarzystwie Zachęty w Warszawie oraz we Lwowie. Malował głównie sceny rodzajowe - "Przy kufelku", "Chora żona", "U wodopoju", jak również batalistyczne - "Bitwa pod Cudnowem", "Epizod z roku 1863" i myśliwskie - "Polowanie na niedźwiedzia", "Połów ryb na oścień".(PAP)
ktp/ mhr/
