Kościół w Orawce. Fot. PAP/G. Momot
17-wieczna malowana kotara przysłaniająca ołtarz w czasie Wielkiego Postu z kościoła w Orawce, została wpisane na europejską listę zasłon wielkopostnych, jako jedna z ośmiu tego typu na świecie.
"Zabytkowa i bezcenna kotara to malowidło przedstawiające +Pietę pod krzyżem+ w typie Arma Christi: obok postaci Marii i Jezusa znajdują sie na nim narzędzia Męki Pańskiej" - poinformowała PAP przewodniczka Lucyna Borczuch.
Kotary wielkopostne, nazywane też oponami, to malowane w motywy biblijne płótna. Na całym świecie znanych jest jedynie 49 takich zasłon, z czego tylko osiem w typie Arma Christi. Do najsłynniejszych należy niemiecka Wielka Zasłona Żytawska z 1472 roku.
W kościele w Orawce zachowały się cztery opony wielkopostne, z których najstarsza, "Pieta pod krzyżem" wpisana na europejską listę, jest datowana na 1676 r. Pozostałe pochodzą z XIX wieku i są to przedstawienia: "Pieta pod krzyżem" i "Biczowanie Chrystusa", "Pokutująca Maria Magdalena" oraz "Matka Boża Siedmiobolesna".
Pod koniec marca kościół w Orawce odwiedzili niemieccy eksperci w dziedzinie tkanin wielkopostnych.
„Uczeni z zaskoczeniem oglądali tutejsze zasłony i wpisali najstarszą z nich - +Pietę pod krzyżem+ na europejską listę zasłon wielkopostnych pod numerem ósmym. Historycy sztuki dr Volker Dudeck oraz dr Marius Winzeler katalogują podobne dzieła. Wcześniej znali nasze opony tylko ze zdjęć i korespondencji, w tym roku podziwiali je po raz pierwszy” – wyjaśniła Borczuch.
Jak dodała, goście z Niemiec byli zaskoczeni bardzo dobrym stanem malowideł. Podczas wizyty padła propozycja zorganizowania wspólnych wystaw plansz przedstawiających unikatowe opony.
Opony wielkopostne z Orawki zostały poddane gruntownej renowacji kilka lat temu i od tego czasu są ponownie wieszane przysłaniając kościelne ołtarze. Opony w Orawce można podziwiać tylko przez dziesięć dni w roku począwszy od piątej niedzieli Wielkiego Postu.
W Polsce zasłony wielkopostne to wyjątkowa rzadkość. Inna znana w Polsce opona zachowała się w kościele w podkarpackiej Jasienicy.
Tradycja zasłaniania kościelnych ołtarzy w okresie Wielkiego Postu sięga średniowiecza. Pierwotnie jednokolorowe, później malowane w sceny przedstawiające biblijną Mękę Pańską, zasłony oddzielały wiernych od czynności liturgicznych przy ołtarzu. Obecnie w kościołach powszechne zasłania się fioletowym płótnem tylko krzyże. (PAP)
szb/ par/
