Poziom św. Barbary - nowa trasa turystyczna kopalni Guido. Fot. PAP/A. Grygiel
Odnowiony poziom 170 – nazywany teraz Poziomem św. Barbary – otwarto w czwartek w zabytkowej kopalni Guido w Zabrzu. To podziemna, łatwo dostępna trasa muzealna, w nowoczesny sposób prezentująca historię górnictwa i związanego z nim kultu religijnego.
Kopalnia Guido to jedna z największych atrakcji turystycznych woj. śląskiego. Podziemne trasy na poziomach 170 i 320 metrów corocznie ściągają co najmniej 100 tys. odwiedzających; ostatnio było to 135 tys. osób w ciągu roku.
Dotąd na głębokości 170 metrów prezentowano w Guido m.in. pracę górnika, wydobycie węgla i maszyny z przełomu XIX i XX wieku. Po przebudowie okołokilometrowa trasa koncentruje się na trudzie pracy w kopalni z początku XX wieku oraz na kulcie św. Barbary w górnośląskim górnictwie.
Podczas uroczystości otwarcia odnowionego Poziomu św. Barbary prezydent Zabrza Małgorzata Mańka-Szulik mówiła, że ekspozycja ma świadczyć m.in. o ciężkiej pracy dawnych mieszkańców Śląska – pracujących na rzecz jego rozwoju. „Rozwój Śląska był budowany na potędze przemysłu. Dziś chcemy myśleć o nowoczesności, o rozwoju, ale nie zapominajmy, że tak to wszystko się zaczynało” - wskazała.
Głównym elementem trasy jest utworzona w jednej z kopalnianych komór kaplica św. Barbary. W czwartek poświęcił ją i przewodniczył w odprawionej tam podziemnej mszy metropolita katowicki abp Wiktor Skworc.
Arcybiskup przypomniał m.in., że choć górnicy zawsze związani byli ze św. Barbarą, w kopalniach węgla kamiennego pod ziemią raczej nie było kaplic – były czasem figury świętej czy obrazy z jej wizerunkiem. „Kaplice były w salach zbornych na powierzchni. Tutaj, w tej zabytkowej kopalni powstała kaplica – myślę, że też po to, aby zwiedzających poinformować, że górnicy byli ludźmi pobożnymi” - uznał metropolita.
Jak podkreślił, św. Barbara towarzyszyła górnikom w ciężkiej pracy, „w jakimś sensie ich duchowo ubezpieczając”. „To dla nich było ogromnie ważne. I przypomnienie tego turystom też może być pouczające” - uznał hierarcha.
Abp Skworc zaznaczył również, że nie tylko w Polsce, ale w wielu krajach świata przyszłość zabezpieczenia w czystą energię, nadal jest związana z węglem. „Tylko należy go w sposób właściwy eksploatować, przerabiać czy także przez różne procesy chemiczne zyskiwać nowe źródła energii”. „Węgiel ma jeszcze na naszej planecie – myślę – przyszłość przed sobą” - ocenił.
Poświęconą kultowi św. Barbary kaplicę muzealnicy z Guido nazywają sercem nowej ekspozycji. Oczyszczoną surową cegłę i stalowe elementy konstrukcji uzupełnia współczesny witraż i rzeźba św. Barbary wykonane specjalnie dla Muzeum Górnictwa Węglowego.
Poświęconą kultowi św. Barbary kaplicę muzealnicy z Guido nazywają sercem nowej ekspozycji. Oczyszczoną surową cegłę i stalowe elementy konstrukcji uzupełnia współczesny witraż i rzeźba św. Barbary wykonane specjalnie dla Muzeum Górnictwa Węglowego. Komora podzielona jest na dwie części – jedna to sama kaplica z ławkami; druga to bardziej otwarta przestrzeń, którą otaczają ustawione pod ścianami różne wizerunki patronki górników.
Kaplica jest jedną ze stref tematycznych Poziomu św. Barbary. Pozostałe to: „praca w kopalni”, „rozum i wiara”, oraz „św. Barbara – konteksty”.
Pierwsza z nich ma opowiadać o specyfice dawnej pracy w kopalni, wykorzystaniu koni pod ziemią, poczuciu niepewności i ciągłego zagrożenia. W tej części wykorzystano m.in. oryginalne podziemne stajnie z przełomu XIX i XX wraz z wyposażeniem, ale też nowoczesne, multimedialne środki przekazu. Strefa obejmuje przekop, podszybie szybu Kolejowego i trzy podziemne stajnie.
Mieszcząca się w tzw. hali pomp strefa „rozum i wiara” ma odnosić się do skojarzeń i relacji między wiedzą i wiarą. Architektura tej komory nadaje się np. do wyświetlania wielkoformatowego, trójwymiarowego pokazu w postaci mappingu.
W ostatniej strefie – zlokalizowanej w okolicach szybu Guido – znalazły się muzealia pokazywane w pięciu gablotach oraz prezentowane za pomocą stanowisk multimedialnych. Można tam też pogłębić wiedzę o św. Barbarze, a także miejscu, w którym urządzono poświęconą jej wystawę.
Przedstawiciele Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu, którego częścią jest Guido, zapowiadają, że otwarcie Poziomu św. Barbary to pierwsze z serii wydarzeń związanych z udostępnianiem elementów infrastruktury Guido - w ostatnich miesiącach częściowo modernizowanych i rozbudowywanych.
W czwartek oficjalnie odebrano roboty w zmodernizowanym obiekcie obsługi turystów na powierzchni kopalni. Do dotychczasowego obiektu dobudowano piętro, powstała nowa poczekalnia, szatnie i prysznice dla turystów, którzy będą zwiedzali trasę ekstremalną na rozbudowanym poziomie 320 m. Sama trasa, to półtorakilometrowa przeprawa po surowej kopalni, rozpoczynająca się od zejścia na głębokość ok. 355 m. Zwiedzający przejdą m.in. przez zachowaną ścianę węglową o długości 110 m i nachyleniu 10 stopni. Jej otwarcie planowane jest na przełom stycznia i lutego 2016 r.
Kopalnia, na bazie której działa Zabytkowa Kopalnia Węgla Kamiennego Guido, powstała w 1855 r. W 1967 r. utworzono tam kopalnię doświadczalną, a w latach 1982-1996 funkcjonował Skansen Górniczy Guido. Od czasu ponownego otwarcia dla ruchu turystycznego w czerwcu 2007 r. w kopalni udostępniono turystom oba poziomy: 170 m i 320 m. Wyższy poziom mogą zwiedzać także małe dzieci i osoby starsze.(PAP)
mtb/ mhr/
