Występy Fortuna Etno Quartet, Wacław Zimpel Quartet i Gaby Kulki - to atrakcje tegorocznej edycji festiwalu Nowa Muzyka Żydowska. Impreza odbywać się będzie w dniach 22-25 maja w warszawskim Palladium, Synagodze im. Nożyków i Muzeum Historii Żydów Polskich.
Festiwal otworzy czwartkowy koncert w Synagodze im. Nożyków grupy Fortuna Etno Quartet, prowadzonej przez trębacza Macieja Fortunę. Poza trębaczem, zespół tworzą: Jakub Skowroński (klarnet basowy i saksofony), Piotr Banyś (puzon i akordeon) i Bartłomiej Oleś (perkusja). Fortuna to jeden z przedstawicieli młodego pokolenia polskich muzyków jazzowych. Chętnie eksperymentuje z niekonwencjonalnymi brzmieniami, wzbogacając swoją twórczość jazzową elementami muzyki elektronicznej. Założeniem artystycznym, dowodzonego przez niego kwartetu jest wykonywanie muzyki improwizowanej, czerpiąc z tradycji muzyki żydowskiej.
Drugi dzień imprezy rozpocznie się od koncertu formacji Wacław Zimpel Quartet w klubie Palladium. Międzynarodowy kwartet wystąpi w składzie: Wacław Zimpel (klarnet, torogato), Krzysztof Dys (fortepian), Klaus Kugel (perkusja) oraz Christian Ramond (kontrabas).
Zimpel podejmie się odtworzenia notacji muzycznej ze średniowiecznego manuskryptu, odnalezionego w 1918 r. w Kairze. Melodie starotestamentowych tekstów po hebrajsku, zapisane zostały w sposób charakterystyczny dla chorałów gregoriańskich. Autorstwo kairskiego manuskryptu przypisuje się Obadiaha Neofity. Zapis, pozostawiony przez Obadiaha, zostanie przez grupę Wacława Zimpla uzupełniony kompozycjami, inspirowanymi tekstami z Zoharu - mistycznego komentarza do Tory.
Następnie, tego samego wieczora, wystąpi Gaba Kulka - pianistka, wokalistka, kompozytorka i autorka tekstów. Jej twórczość nawiązuje zarówno do tradycji rockowych jak i pop, jazzu czy poezji śpiewanej. Zadebiutowała w 2003 roku albumem "Between Miss Scylla and a Hard Place" - dziś w dyskografii artystki znajduje się siedem płyt. Ostatnia z nich pt. "Wersje", ukazała się w 2013 r. Za swoją twórczość została wyróżniona statuetką Fryderyka w kategorii "wokalistka roku".
Podczas festiwalu Kulka wykona pieśni Rywy Kwiatkowskiej - poetki, którą nazywano "Ryfką z łódzkiego getta". Po wojnie Kwiatkowska wyjechała z Polski, przez Argentynę docierając do Izraela. W projekcie "Rywa" Gaba Kulka osadzi utwory poetki we współczesnym kontekście.
Trzeci dzień imprezy ponownie odbywać się będzie w Palladium. Wystąpi warszawska grupa Daktari, która ma na swoim koncie występy na takich festiwalach jak Open'er czy Nowa Tradycja. Formację, łączącą muzykę improwizowaną z wątkami folku, muzyki rockowej oraz żydowskiej, tworzą: Olgierd Dokalski (trąbka), Mateusz Franczak (saksofon tenorowy), Maciej Szczepański (bas), Miron Grzegorkiewicz (gitara) i Robert Alabrudziński (perkusja). Zespół wydał trzy płyty, najnowsza - "Lost Tawns" - będzie miała swoją premierę właśnie podczas Nowej Muzyki Żydowskiej.
Wieczór zamknie koncert izraelskiego zespołu Boom Pam, czerpiącego z muzyki żydowskiej, bałkańskiej, greckiej i tureckiej. Wszystkie te wątki podane są w estetyce surf rocka. Zespół tworzą: Uzi Feinerman (gitara, banjo, śpiew), Yuval Zolotov (tuba) i Dudu Kohav (perkusja, śpiew).
Ostatni dzień festiwalu odbywać się będzie w Muzeum Historii Żydów Polskich. Jarosław Bester wraz z Marcinem Malinowskim i Neo Quartet zaprezentują się w programie "Paradisus judaeorum". Kompozycja tytułowa, przygotowana przez akordeonistę Jarosława Bestera, to opowieść o historii Żydów polskich, polsko-żydowskiego współistnienia we wspólnej przestrzeni. Utwór wykona kwartet smyczkowy Neo Quartet - Karolina Piątkowska-Nowicka, Paweł Kapica (skrzypce), Michał Markiewicz (altówka) i Krzysztof Pawłowski (wiolonczela) - oraz klarnecista Marcin Malinowski.
Festiwal zamknie koncert polsko-izraelskiego projektu Catha Edulis. Jego założycielem jest polski gitarzysta Raphael Rogiński; obok niego w skład grupy wchodzi także dwójka wokalistów i perkusjonalistów z Izraela - Ariel Nahun i Noam Enbar - a także perkusista Paweł Szpura. Formacja wykona nowatorskie opracowanie jednej z najstarszych pieśni, jakie zachowały się w kulturze żydowskiej, pieśni jemenickich Żydów. Muzycy ubarwią kompozycję współczesnymi akcentami, poszerzając ją o wpływy rocka psychodelicznego.
W ramach festiwalu odbywać się będą także warsztaty współczesnej piosenki żydowskiej dla dzieci, warsztaty plastyczne, spotkania z artystami, debata "Muzyka języka" z udziałem Gaby Kulki, Anny Rozenfeld, Bartka Chacińskiego i Michała Górczyńskiego a także Hawdala - radosna ceremonia zakończenia święta Szabatu. (PAP)
pj/ ls/