„Fascynacje Franciszka Kotuli-Rzeszów”
Rzeszów w czasie okupacji niemieckiej, w latach 50. XX wieku, oraz współczesny krajobraz miasta można od piątku oglądać na wystawie fotograficznej „Fascynacje Franciszka Kotuli-Rzeszów” w Muzeum Etnograficznym w Rzeszowie. Kilkanaście fotografii jest swoistym połączeniem archiwalnych, czarno-białych zdjęć, ze współczesnymi, barwnymi fotografiami Rzeszowa.
Na stworzonych w ten sposób wielkoformatowych fotografiach widać np. w czarno-białej kolorystyce fragment budowy siedziby KW PZPR w Rzeszowie (obecnie Sąd Apelacyjny) w latach 50. ub. wieku, robotników i przechodniów, a obok - kolorowe, współczesne budynki, sąsiadujące obecnie ze zbudowanym wówczas gmachem.
Inna plansza przedstawia pochód 1-majowy z czasów PRL maszerujący ulicą Mickiewicza, na której w sąsiedztwie starych kamienic widać współczesną zabudowę. Całość tworzy wrażenie, że pochód 1-majowy przechodzi współczesną ulicą.
„Archiwalne zdjęcia stolicy Podkarpacia zostały zestawione ze współczesnym krajobrazem miasta. Taka niekonwencjonalna forma prezentacji będzie niezwykle interesująca zarówno dla mieszkańców Rzeszowa, którzy z łatwością odnajdą na fotografiach miejsca doskonale im znane w nieco innej formie, jak i dla turystów” – oceniła koordynatorka wystawy Monika Zydroń,.
Na ekspozycji zostaną zaprezentowane także oryginalne, archiwalne i niezmienione fotografie miejsc, niektórych już nieistniejących lub całkowicie zmienionych.
„Dzięki niezwykłej pasji dokumentacyjnej Kotuli na fotografiach udało się uwiecznić wiele procesji, manifestacji i dekoracji okolicznościowych” – dodała koordynatorka.
Otwarciu wystawy w piątkowe popołudnie towarzyszyć będzie wykład na temat przemian Rzeszowa, w tym architektonicznych, wprowadzający w klimat ekspozycji. Wystawa potrwa do 11 grudnia.
Franciszek Kotula (1900-1983, patron Muzeum Etnograficznego w Rzeszowie) to etnograf, historyk, muzeolog, kolekcjoner, folklorysta, publicysta i popularyzator wiedzy, badacz kultury Podkarpacia. Autor prac monograficznych o kulturze: Lasowiaków, Rzeszowiaków, Pogórzan z regionów Polski południowo-wschodniej.
Po II wojnie światowej współorganizował m.in. Muzeum Regionalne Ziemi Rzeszowskiej (obecnie Muzeum Etnograficzne – oddział Muzeum Okręgowego), któremu przekazał swoje zbiory archeologiczne i etnograficzne, gromadzone od najmłodszych lat. Jako dyrektor placówki skoncentrował się na zbieraniu zabytków kultury ludowej. Gromadził też materiały do zamierzonych prac naukowych: rękopisy, rysunki, fotografie i nagrania magnetofonowe.
Pisał zarówno o historii średniowiecznej, jak i najnowszej. W kręgu jego zainteresowań znajdowały się zagadnienia gospodarcze, urbanistyczne oraz historia techniki i archeologia, a przede wszystkim etnografia.
Folklorowi poświęcił wiele swoich najważniejszych opracowań. Pisał o garncarstwie, budownictwie przysłupowym, meblarstwie i przemysłach leśnych, wykorzystując dostępne źródła historyczne dla wyjaśniania genezy wielu zjawisk kulturowych. Wykształcił własny styl pisarski, określany mianem reportażu historyczno-etnograficznego.
Od 1995 roku przyznawane są nagrody im. Franciszka Kotuli dla twórców ludowych, animatorów kultury i placówek popularyzujących folklor. Organizatorem przedsięwzięcia jest Muzeum Etnograficzne w Rzeszowie. (PAP)
api/ agz/
