W litewskim parlamencie zarejestrowano kolejny projekt ustawy o pisowni nazwisk nielitewskich, który – jak wskazuje Ewelina Baliko z Europejskiej Fundacji Praw Człowieka - rozstrzyga problem pisowni nazwisk rodzin mieszanych, ale nie mniejszości polskiej.
Projekt ustawy, który zgłosiło 70 posłów stanowiących połowę składu litewskiego Sejmu, przewiduje możliwość zapisu w litewskim dokumencie nielitewskiego nazwiska w wersji oryginalnej w przypadku zawarcia małżeństwa z obcokrajowcem bądź w przypadku gdy zainteresowany przedstawi dokumenty potwierdzające, iż jego przodkowie byli obywatelami innego państwa.
"To rozstrzyga problem rodzin mieszanych, gdy obywatelki Litwy wychodzą za mąż za obcokrajowców i przyjmują nazwisko męża" - powiedziała w czwartek PAP Baliko, prawniczka z Europejskiej Fundacji Praw Człowieka (EFHR). Obecnie w takich przypadkach nowe nazwisko kobiety, np. Pauwels, jest zapisane jako Pauvels, gdyż w litewskim alfabecie nie ma litery "w".
Nowy projekt nie przewiduje natomiast możliwości zapisu w formie oryginalnej nazwisk Polaków mieszkającym na Litwie. "Najwyżej (gdy) ktoś przedstawi dokumenty, że rodzice czy dziadkowie, pradziadkowie byli bądź są obywatelami Polski" - mówi Baliko. Tymczasem nie wszyscy są w stanie przedstawić takie dokumenty.
Poseł partii konserwatywnej Andrius Kubilius w rozmowie z PAP przyznaje, że zgłoszony projekt nie zadowala Polaków - obywateli Litwy, którzy od lat domagają się poprawnego zapisu swych nazwisk w litewskich dokumentach. "Niestety obecnie obowiązujące prawo chroniące język litewski na nic więcej nie pozwala" - mówi Kubilius, ale wyraża przekonanie, że "jest to pierwszy krok, który pozwoli na dalsze posunięcia".
Również Baliko wskazuje, że "jeżeli zgłoszony projekt zostanie przyjęty, to stworzy on podstawę do rozszerzenia prawa o zapisie nielitewskich nazwisk".
Kwestia zapisu nazwisk nielitewskich, w tym polskich, w litewskich dokumentach, jest tematem dyskusji od ponad 20 lat.
Dotychczas w Sejmie Litwy były dwa alternatywne projekty ustaw o pisowni nazwisk. Jeden został zgłoszony przez socjaldemokratów, drugi przez konserwatystów. Oba projekty zostały przyjęte w pierwszym czytaniu. Socjaldemokraci proponują zalegalizowanie pisowni nielitewskich nazwisk alfabetem łacińskim w wersji oryginalnej. Konserwatyści zgłosili projekt ustawy dopuszczający zapis nielitewskich nazwisk w wersji oryginalnej, ale tylko na dalszych stronach paszportu; na pierwszej stronie pozostałoby nazwisko zapisane w wersji litewskiej. Na takie rozwiązanie nie godzą się litewscy Polacy.
Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)
aki/ ulb/ kar/
