Hala wystaw Kapelusz w Parku Śląskim w Chorzowie. Fot. PAP/A. Grygiel
W wieku 94 lat zmarł architekt Jerzy Gottfried. Był twórcą lub współtwórcą wielu znanych, charakterystycznych budynków na Górnym Śląsku, m.in. tzw. Domu Związków w Katowicach czy hali Kapelusz w Parku Śląskim.
O śmierci architekta poinformował we wtorek na swojej stronie internetowej Regionalny Instytut Kultury - Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego.
W jednym z ostatnich wywiadów, którym jego autor Marcin Zasada z redakcji "Dziennika Zachodniego" wygrał 11. edycję regionalnego konkursu dziennikarskiego Silesia Press, Jerzy Gottfried podkreślił m.in., że architektura buduje pewne więzi ludzkie i więzi ludzi z przestrzenią, która ich otacza.
W tym kontekście przestrzegał przed pochopną rozbiórką utrwalonych w ludzkiej świadomości obiektów – pod pretekstem zysku i rentowności gruntów. Mówił, że ludziom znika wówczas coś osobistego, fragment pamięci, która jako czynnik świadomościowy wiąże ich ze światem, innymi ludźmi i jest pewnym elementem sprawczym historii, kultury czy wartości.
„Rzeczy materialne się starzeją, budynki niszczeją, materiały tracą świeżość, ale czy to powód, by bez refleksji je demolować i zastępować nowymi? (...) Burzymy w ten sposób swoją pamięć, dla jakiegoś wyśnionego nowatorstwa. A społeczeństwo bez historii, bez tradycji i sentymentu nie istnieje” - przestrzegał w wywiadzie architekt.
Pytany czy zastanawiał się kiedyś, jak zostanie zapamiętany, Gottfried zaznaczył, że „architektura to nie jest poezja, która trwa wiecznie”.
„Mam tylko nadzieję, że ostaną się budynki, które stworzyłem. Niech to będzie świadectwem, że zawsze poszukiwałem nowoczesnych rozwiązań i starałem się cieszyć swoją pracą. To jest ważne! Ludzie nie doceniają dziś tej radości - z pracy, przyjaźni, rodziny. To jest nasz sens istnienia. I spełnienie. Człowiek spełniony może spokojnie umierać” - zadeklarował pod koniec 2015 r.
Jak przypomniało we wtorek Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego, urodzony 29 grudnia 1922 r. we Lwowie architekt większość życia spędził na Górnym Śląsku. Przed II wojną światową mieszkał w Rybniku, Świętochłowicach, ostatnio w Katowicach.
Od 1949 r. zawodowo był związany z katowickim Miastoprojektem. Potem z kolegami ze studiów Henrykiem Buszką i Aleksandrem Frantą współtworzył spółkę autorską, która zasłynęła projektami m.in. gmachu Okręgowej Rady Związków Zawodowych w Katowicach przy ul. Dąbrowskiego (obecnie funkcjonują tam wydziały Urzędu Marszałkowskiego Woj. Śląskiego), szkoły zawodowej Huty Baildon w Katowicach, domów kultury w Rybniku i Świętochłowicach (Dom Kultury Huty Zgoda w Świętochłowicach).
Po dziewięciu latach współpracy zaczął pracować samodzielnie. Wówczas z jego deski zeszły między innymi projekty katowickiej siedziby Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych przy katowickim rondzie (wyburzonej w 2015 r.), Hali Kwiatów w Parku Śląskim (potocznie nazywanej Kapeluszem), pawilonów Ośrodka Postępu Technicznego na terenie Parku Śląskiego, hal sportowych w Jastrzębiu Zdroju, Opolu (tzw. Okrąglak) i Sosnowcu.
W 2015 r. Gottfried wraz z siostrą przekazał Bibliotece Śląskiej w Katowicach cenną kolekcję ponad 120 przedwojennych płyt szelakowych.(PAP)
autor: Mateusz Babak
mtb/ itm/
