Vytautas Landsbergis, pierwszy przywódca odrodzonej w 1990 r. Litwy, w ocenie litewskich historyków jest najbardziej zasłużoną osobą dla litewskiej państwowości – wynika z opublikowanego we wtorek sondażu. W tym roku Litwa obchodzi 100-lecie niepodległości.
Na Landsbergisa jako na osobę najbardziej zasłużoną wskazało 25 z 30 pytanych historyków. Na drugim miejscu znalazł się Jonas Basanaviczius, lider odrodzenia narodowego Litwy na początku XX w., który uzyskał 22 głosy, na trzecim miejscu z 17 głosami – Antanas Smetona, prezydent Litwy w okresie międzywojennym. Każdy z historyków mógł wskazać od jednej do pięciu osób.
W innym badaniu, sondażu przeprowadzonym w grupie ponad 1000 osób niebędących historykami, tytuł najbardziej zasłużonej postaci uzyskał Valdas Adamkus - prezydent Litwy w latach 1998-2003 oraz w 2004-2009. Zagłosowało na niego 45,6 proc. ankietowanych. Na drugim i trzecim miejscu – tak jak wśród historyków – znaleźli się Basanaviczius (43,1 proc.) i Smetona (31,3 proc.).
Landsbergis w sondażu niehistoryków zasługuje jedynie na szóste miejsce (18,6 proc.).
85-letni Vytautas Landsbergis, najbardziej znany na świecie litewski polityk, w kraju należy do grona najbardziej kontrowersyjnych. Landsbergisowi, który przyczynił się do upadku Związku Radzieckiego i zmian w Europie, Litwini zarzucają arogancję, nietolerowanie sprzeciwu, brak szacunku dla zwykłych ludzi.
Sondaż na zamówienie agencji BNS przeprowadził instytut badań opinii społecznej RAIT w dniach 10-27 listopada 2017 roku na grupie 1013 osób. Jednocześnie przeprowadzono sondaż wśród 30 historyków z Uniwersytetu Wileńskiego, Instytutu Historii Litwy, Centrum Badania Ludobójstwa i Ruchu Oporu Mieszkańców Litwy, Uniwersytetu im. Witolda Wielkiego w Kownie, Uniwersytetu Kłajpedzkiego, Uniwersytetu Szawelskiego, Muzeum Wojny im. Witolda Wielkiego w Kownie, Litewskiego Centralnego Archiwum Państwowego, Litewskiego Muzeum Narodowego oraz Pałacu Władców.
Mieszkańcom Litwy i historykom przedstawiono listę 15 nazwisk, spośród których respondenci musieli wybrać osoby najbardziej ich zdaniem zasłużone dla litewskiej państwowości. Pytani mogli wskazać od jednego do pięciu nazwisk bądź podać własne propozycje.
Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)
aki/ mmp/ kar/