
Prawdziwy koszt wojny wykracza poza pola bitew, dotykając każdego aspektu życia; jest to tragedia, którą aż nazbyt dobitnie pokazują konflikty na całym świecie – powiedział w piątek król Karol III w orędziu wygłoszonym z okazji 80. rocznicy kapitulacji Japonii i zakończenia II wojny światowej na Pacyfiku.
W nagranym przesłaniu audio brytyjski monarcha stwierdził, że ostateczne zwycięstwo aliantów osiągnięto pod strategicznym dowództwem Stanów Zjednoczonych, natomiast wojna w Azji Południowo-Wschodniej osiągnęła punkt kulminacyjny pod wodzą jego krewnego, lorda Louisa Mountbattena.
Król wspomniał w wystąpieniu o żołnierzach, którzy walczyli i zginęli na Pacyfiku oraz Dalekim Wschodzie, o jeńcach wojennych przetrzymywanych w japońskiej niewoli, jak i o ofiarach amerykańskiego ataków na Hiroszimę i Nagasaki.
- Jednak przypominając tak wielkie cierpienie, nie możemy tracić z oczu wagi sprawy i słodyczy zwycięstwa – powiedział Karol III. Stwierdził, że zjednoczone, mimo różnic, kraje i społeczności „udowodniły, że zarówno w czasie wojny, jak i pokoju, najpotężniejszą bronią nie jest broń, którą nosisz ze sobą, ale broń, która polega na połączeniu sił”. - To pozostaje ważną lekcją dla naszych czasów – podkreślił.
Obchody 80. rocznicy kapitulacji Japonii rozpoczęły się w czwartek wieczorem ceremonią o zachodzie słońca przy Memorial Gates w centrum Londynu, podczas której oddano hołd żołnierzom Wspólnoty Narodów, którzy służyli i zginęli na Dalekim Wschodzie.
W piątek o świcie wojskowi dudziarze wykonali pieśń żałobną „When the Battle's Over” w Narodowym Arboretum w Staffordshire w Anglii oraz na zamku w Edynburgu w Szkocji.
Główne uroczystości z udziałem króla Karola III, królowej Kamili, brytyjskiego premiera Keira Starmere oraz weteranów wojennych odbyły się Narodowym Arboretum. Nad głowami zebranych przeleciały myśliwce brytyjskich sił powietrznych RAF Red Arrows oraz bombowiec Lancaster, otoczony samolotami Hurricane i Spitfire.
W samo południe (czasu lokalnego) w całej Wielkiej Brytanii uczczono pamięć ofiar II wojny światowej dwoma minutami ciszy.
W piątek o godz. 21 czasu lokalnego (godz. 22 czasu polskiego) setki budynków w całej Wielkiej Brytanii zostaną oświetlone, aby uczcić 80. rocznicę zakończenia wojny na Pacyfiku, w tym m.in. Pałac Buckingham, Pałac Westminsterski, Tower of London, zamek w Cardiff, pomnik Cenotaf w Londynie i białe klify w Dover.
15 sierpnia 1945 r. rząd Japonii zadeklarował przyjęcie warunków kapitulacyjnych, co oznaczało zawieszenie broni w Azji Wschodniej i tym samym zakończenie działań zbrojnych podczas II wojny światowej. Formalny akt kapitulacji podpisano 2 września na pokładzie amerykańskiego pancernika USS Missouri w Zatoce Tokijskiej.
Szacuje się, że w wojnie z Japonią zginęło ok. 71 tys. żołnierzy z Wielkiej Brytanii i Wspólnoty Narodów, w tym ponad 12 tys. jeńców wojennych przetrzymywanych w japońskiej niewoli. Po stronie Japonii poległo ponad 3 mln osób.
Z Londynu Marta Zabłocka (PAP)
mzb/ mal/