Odsłonięcie zachowanej części średniowiecznej rotundy przy Bazylice Archikatedralnej w Przemyślu i jej odtworzenie to główny cel prac prowadzonych obecnie przy budowli. Według dotychczasowych ustaleń pochodzi ona z XII wieku. Prace mogą pomóc potwierdzić lub zmienić to datowanie.
Inwestycja, czyli prace budowlano-konserwatorskie, jest współfinansowana w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podkarpackiego na lata 2014-2020.
Jak powiedziała PAP podkarpacki konserwator zabytków Beata Kot, obecnie trwa oczyszczanie wnętrza rotundy z ziemi i gruzów.
„Udało nam się wejść do wnętrza rotundy, skąd wybierana jest ziemia. Chodzi o to, by odsłonić jak najwięcej z zachowanej części budowli i udostępnić ją turystom, pokazać, jak wyglądała. Chcemy też jak najwierniej odtworzyć jej oryginalny wygląd” – wyjaśniła Beata Kot.
Prowadzone prace mają m.in. odsłonić dotychczas niewidoczne części budowli, tak aby można było wyeksponować cały obrys zewnętrznych ścian.
Ponadto prowadzone prace mogą pomóc również potwierdzić lub zmienić datowanie rotundy. Według dotychczasowych ustaleń pochodzi ona z XII wieku i jest jedną z najstarszych zachowanych budowli Przemyśla.
Konserwator zapewniła, że wszelkie prace prowadzone przy i w rotundzie są pod ścisłym nadzorem archeologicznym.
Po oczyszczeniu rotundy z ziemi i gruzu zostaną jeszcze przeprowadzone m.in. prace remontowo-konserwatorskie odkrytych elementów, zabezpieczenie ich przed wilgocią, wykonanie instalacji grzewczej, wentylacyjnej i elektrycznej.
Przewidywany czas zakończenia prac to jesień br. Później planowane jest multimedialne odtworzenie wyglądu rotundy, jak najwierniej oddającego jej oryginalny wygląd.
Na części średniowiecznej rotundy zbudowano gotyckie prezbiterium, które jest zespolone z bazyliką archikatedralną o wystroju barokowym. Z XV wieku z gotyckiej katedry pochodzą stare mury z przyporami oraz małymi basztami obronnymi (skarbiec). Jak wykazały badania archeologiczne przeprowadzone w 1961 roku gotyckie prezbiterium zostało wzniesione na jeszcze starszej świątyni, z której zachowała się właśnie rotunda. Jej średnica wynosi kilkanaście metrów. Ma kształt romańskiej rotundy z jedną absydą. Jest zbudowana z kamiennych ciosów. (PAP)
autor: Agnieszka Pipała
api/ itm/