Władysław Jagiełło - obraz Jana Matejki. Źródło: CBN Polona
Złożeniem kwiatów przez łodzian i władze miasta pod tablicą upamiętniającą nadanie Łodzi praw miejskich uczczono w niedzielę 595. rocznicę tego wydarzenia. Wcześniej - podobnie jak przed wiekami – królewscy posłańcy przywieźli do Łodzi akt nadany w Przedborzu przez Władysława Jagiełłę.
Jedno z najważniejszych wydarzeń w dziejach Łodzi uczczono oficjalnie na Starym Rynku, gdzie znajduje się obelisk upamiętniający uzyskanie przez Łódź praw miejskich. Nadał je 29 lipca 1423 r. w Przedborzu nad Pilicą król Władysław Jagiełło.
Z tego miasta w piątek dawnym średniowiecznym szlakiem – m.in. przez Piotrków Trybunalski - wyruszył do Łodzi orszak konny z królewskim przywilejem ustanawiającym prawa miejskie dla ówczesnej osady nad rzeką Łódką. Podczas historycznej rekonstrukcji królewscy posłańcy w niedzielne południe przekazali akt nadania praw miejskich na ręce prezydent Łodzi Hanny Zdanowskiej.
"Władysław Jagiełło z łaski Boga król Polski, czynimy wiadomym aktem niniejszym, że skłaniając się do usilnych próśb wielebnego w Chrystusie Ojca, pana Jana biskupa włocławskiego nam szczerze miłego: jemu wieś jego, zwaną Łódź, przekształcamy, nadając jej prawo miejskie, które zwie się magdeburski. (…) I aby samo miasto Łódź tem lepiej i szybciej chciało się osadzać i w wielką liczbę ludności wzrastać…" – napisano w odczytanym fragmencie historycznego dokumentu.
Prezydent Zdanowska podkreśliła, że Łódź narodziła się już dwukrotnie i ma nadzieję, że wkrótce stanie się to po raz trzeci.
"Na początku była to mała osada, zagubiona gdzieś w lasach i kniejach, która dzięki królowi Jagielle stała się miasteczkiem. Po raz drugi Łódź narodziła się jako miasto przemysłowe 400 lat później, kiedy na początku lat 20. XIX w. rozpoczęła swój dynamiczny rozwój. (…) Te dwa okresy mamy za sobą, a teraz dynamiczne zmiany w mieście, nowe przemysły, nowa wiara mieszkańców powodują, że za chwilę - kiedy będziemy świętować 600-lecie nadania praw miejskich - mam nadzieję będziemy mówili, że odradza się ono po raz trzeci – jako miasto nowoczesne, miasto XXI wieku" – powiedziała.
Następnie władze Łodzi oraz mieszkańcy, w tym także najmłodsi łodzianie, złożyli pod pomnikiem kwiaty oraz laurki. Wysłuchano również "Prząśniczki", będącej hymnem Łodzi.
Prezes Towarzystwa Przyjaciół Łodzi i senator Ryszard Bonisławski przyznał, że kolejna rocznica lokacji Łodzi to wielkie święto wszystkich mieszkańców. Zaapelował, by na rynku Starego Miasta stanął pomnik króla Władysława Jagiełły, któremu – jak podkreślił – Łódź zawdzięcza swoje miejskie korzenie.
"Może doczekamy się, by na okrągłą rocznicę pokłonić się przed królem. Towarzystwo Przyjaciół Łodzi i Koło Przewodników Łódzkich upamiętniło ten fakt tablicą na ratuszu w Przedborzu. Kolejna pojawiła się na budynku łódzkiego magistratu, a tu składamy kwiaty pod pamiątkowym obeliskiem" - mówił.
W ramach obchodów 595. urodzin Łodzi na Starym Rynku łodzianie bawili się w średniowiecznych klimatach. Na dzieci czekały animacje, stylizowane na piętnastowieczne zabawy kuglarskie, warsztaty średniowiecznego tańca i robienia biżuterii oraz kaligrafii. Dzięki tym ostatnim najmłodsi dowiedzieli się, jak wyglądał pierwszy w historii miasta dokument. Przypomniano też wspólną historię miast leżących na dawnym szlaku łęczycko-piotrkowskim – Łodzi, Piotrkowa i Przedborza.
To - jak podkreślali organizatorzy urodzinowych wydarzeń - tylko część z ponad 600 atrakcji zaplanowanych w ramach jubileuszowych uroczystości, które rozpoczęły się w piątek. Wśród nich są m.in. spacery po parkach, fabrykach, stadionach, Księżym Młynie, Ogrodzie Botanicznym, szlakiem murali, czy wzdłuż rzeki Łódki oraz wycieczki do odnowionych miejskich kamienic, pałaców i różnych instytucji. Zaplanowano także pikniki tematyczne i warsztaty – m.in. gotowania, fotografii, muzyczne, i modelarskie, które odbędą się na lotnisku.
Urodzinowe wydarzenia obywają się w ponad stu miejscach Łodzi - w weekend otwarta dla mieszkańców i turystów jest bowiem większość instytucji miejskich - m.in. teatry, muzea, galerie sztuki i inne placówki kultury, rozrywki, nauki, obiekty sportowe, kościoły.
Część muzyczna rozpoczęła się w piątek od koncertów na placu Wolności i w Manufakturze. W niedzielę na obu scenach wystąpią m.in. Otsochodzi, The Dumplings, Ania Dąbrowska i irlandzka wokalistka Roisin Murphy.
Obecnie Łódź - według informacji GUS - jest trzecim miastem w kraju pod względem liczby ludności i czwartym pod względem powierzchni. (PAP)
autor: Bartłomiej Pawlak
bap/ je/
