W Poswole (Pasvalysie), mieście na północy Litwy tuż przy granicy z Łotwą, w piątek odsłonięto pomnik króla Polski i wielkiego księcia litewskiego Zygmunta II Augusta.
Pięciometrowy pomnik – popiersie króla na cokole z symbolami władzy: koroną, berłem i jabłkiem królewskim – stanął w skwerze w centrum miasta.
„Zygmunt August jest jedynym władcą dawnej Litwy, który zawitał do naszego miasta na dalekiej prowincji. Dlatego postanowiliśmy upamiętnić go” - powiedział PAP historyk z Poswola Grażvydas Balcziunaitis.
W Poswole Zygmunt II August 14 września 1557 roku podpisał traktat z zakonem kawalerów mieczowych, zwanym też liwońskim, zmuszając go tym samym do jednoznacznego opowiedzenia się po stronie polsko-litewskiej przeciwko Wielkiemu Księstwu Moskiewskiemu.
„Odsłonięcie pomnika króla było ważnym wydarzeniem” - powiedział PAP zastępca ambasadora RP na Litwie Grzegorz Poznański, który uczestniczył w piątkowej uroczystości.
Poznański przypomniał, że Zygmunt II Augusta był ostatnim władcą dynastycznym, czyli niewybieralnym królem Polski, i wielkim księciem litewskim; królem z dynastii Jagiellonów, która połączyła narody Polski i Litwy; królem, za czasów którego, w obliczu coraz poważniejszego zagrożenia najazdami Iwana Groźnego, Litwa zaczęła odczuwać coraz większą potrzebę zjednoczenia się z Polską.
„To za czasów tego króla została przyjęta Unia Lubelska, czyli utworzono Rzeczpospolitą Obojga Narodów, która przez wiele lat była chlubą zarówno dla Polaków, jak też Litwinów” - przypomniał Poznański.
Zastępca ambasadora Polski na Litwie podkreślił, że „pomnik Zygmunta II Augusta w Poswole jest jeszcze jednym symbolem wspólnej historii obu narodów”.
„Poprzez ten dobry dialog o historii, poprzez upamiętnianie naszych wspólnych bohaterów, mamy w tej chwili z Litwą coraz lepsze rozumienie naszej wspólnej historii” - podkreślił Poznański.
Poswol liczy około 6 tys. mieszkańców, leży przy międzynarodowej drodze Via Baltica w odległości 15 km od łotewskiej granicy. Balcziunaitis wyraża przekonanie, że „obecność Zygmunta Augusta w naszym mieście zachęci Litwinów, a także obcokrajowców do odwiedzenia naszego miasta”. „Odsłonięcie pomnika przedstawiciela słynnej dynastii Jagiellonów jest darem dla naszego miasta, ale też darem dla Litwy, dla historii” - powiedział Balcziunaitis.
Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)
aki/ klm/ mal/
