W istniejącej od połowy XIX w. parafii pw. św. Antoniego Padewskiego w Mersin w Turcji zachowały się niezwykłe polonika. Obraz na szkle z wizerunkiem Matki Boskiej Częstochowskiej i pochodzący z okresu II wojny światowej list pamiątkowy, zostały wykonane w dowód wdzięczności na początku lat 40. przez polskich uchodźców przebywających czasowo w portowym mieście Mersin w drodze do Palestyny.
Autorem wizerunku Matki Boskiej na szkle był krakowski malarz Tadeusz Terlecki, drewnianą konstrukcję utrzymującą ikonę i otaczające je promienie wykonał inżynier Józef Bychowiec, a elementy dekoracyjne Ludwika Prażmowska. Podczas mszy świętej 25 marca 1945 r. odsłonięto i poświęcono obraz. Został on umieszczony ponad figurą św. Antoniego w prezbiterium. W pierwszej połowie lat 70. przeniesiono go na ścianę ponad wejściem do kościoła poniżej balustrady chóru.
Kompozycja ma formę wieloramiennej gwiazdy. Obraz na szkle przedstawiający Matkę Boską Częstochowską znajduje się w centrum konstrukcji z malowanego szkła, drewna i metalu. Obraz na płaszczyźnie o formie tarczy otacza napis w języku polskim: „Królowo Polski módl się za nami”. Ponad wizerunkiem Matki Boskiej znajduje się głowa anioła z szeroko rozpostartymi skrzydłami. Elementy te otacza promienista gloria, w której znajduje się 15 małych kolistych form oznaczających tajemnice różańca. W kołach usytuowanych najwyżej widnieją figurki aniołów trzymających banderole z napisem „Ave Maria” z prawej strony i „Benedicta Tu” z lewej. Cała kompozycja nie ma jednolitej płaszczyzny – centralna część jest wysunięta do przodu, a ponad uskrzydlonym aniołem istnieje dodatkowa korona wykonana z metalu i szkła, stanowiąca przestrzenny element kompozycji. Przestrzennym elementem jest również mała tafelka szkła, zawieszona na łańcuszku, przedstawiająca godło Polski, orła bez korony w barwach czerwonej i srebrnej.
Do obrazu dołączony był pamiątkowy dokument z podpisami zaangażowanych w przedsięwzięcie osób.
W 2015 r. ze środków z Programu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą” zabytki z Mersin poddano pracom konserwatorskim. Prace wykonywali konserwatorzy zabytków: przy obrazie na szkle Ewelina i Robert Kędzielewscy, a przy dokumencie Dariusz Subocz.
oprac. Marta Górska, MKiDN
