Źródło: Polskie Radio
Dwudziestoośmiogodzinny Maraton Chopinowski i dwupłytowy album o dziejach Polskiego Państwa Podziemnego „Biało-czerwona podziemna 1939-1963” to główne punkty przedstawionego w czwartek programu obchodów Narodowego Święta Niepodległości przygotowanego w tym roku przez Polskie Radio.
„Będzie to niecodzienny kontakt z muzyką Fryderyka Chopina” – powiedział podczas konferencji w studiu Polskiego Radia im. Władysława Szpilmana dyrektor Polskiego Radia Chopin Marcin Gmys. Dodał, że w przeciwieństwie do innych, dotychczasowych maratonów chopinowskich wykonane zostaną wszystkie opusowane dzieła kompozytora. „Podczas Maratonu Chopinowskiego 84 wykonawców zagra 205 utworów Fryderyka Chopina” – dodał.
Pomiędzy utworami wyemitowane zostaną fragmenty listów Chopina czytane przez Jana Frycza oraz krótkie wykłady o dziełach Chopina. Każdy z uczestników będzie przedstawiany w specjalnej zapowiedzi. Najmłodszy z uczestników Maratonu będzie miał 6 lat, najstarszy 93. „W tej inicjatywie wsparły nas katedry fortepianu sześciu polskich uczelni muzycznych oraz jednej niemieckiej” - powiedział Marcin Gmys. Wśród uczestników będą także pianiści z Ukrainy. Maraton będzie początkiem akcji zbierania funduszy na rzecz odbudowy szkół ukraińskich zniszczonych podczas najazdu Rosji.
Podczas konferencji prasowej swoją premierę miał spot promujący Maraton Chopinowskiego. Wystąpił w nim pianista Marcin Wieczorek, jeden z uczestników zeszłorocznego Konkursu Chopinowskiego, który z przyczyn zdrowotnych musiał wycofać się z udziału w drugim etapie zmagań. Dyrektor Marcin Gmys powiedział, że pianista w 2017 r. brał udział w jednym z pierwszych koncertów Polskiego Radia Chopin. Swojego głosu w spocie użyczył komentator sportowy Przemysław Babiarz. Zaprezentowano także nagranie jednego z listów czytanych przez Jana Frycza, a dwa utwory Chopina wykonała Joanna Ławrynowicz z Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie.
Maratonu Chopinowskiego będzie można posłuchać w Polskim Radiu Chopin, w mediach społecznościowych oraz w mediach społecznościowych Polskiego Radia. Koncert rozpocznie się 10 listopada o 16.00, a zakończy wieczorem 11 listopada. Później Polskie Radio Chopin wyemituje utwory Chopina w interpretacjach muzyków jazzowych.
Podczas konferencji zaprezentowano także najnowszą publikację Polskiego Radia, dwupłytowy album „Biało-czerwona podziemna 1939-1963”. Dyrektor Archiwum Polskiego Radia Elżbieta Berus-Tomaszewska powiedziała, że pierwsza część albumu za pośrednictwem archiwalnych nagrań słownych i muzycznych oraz sztuki radiowego „teatru wyobraźni” przybliża działalność pionu cywilnego Polskiego Radia oraz postacie zasłużone dla dziejów Polskiego Radia w czasie II wojny światowej. „Tradycją naszych albumów tożsamościowych jest odsłanianie nieznanych faktów z historii Polskiego Radia. Opowiadamy o trzech osobach. Chciałabym zwrócić szczególną uwagę na postać Bronisława Kozioła” – powiedziała dyrektor Berus-Tomaszewska. Kozioł był pracownikiem międzywojennego Polskiego Radia, który przed okrążeniem Warszawy przez wojska niemieckie ewakuował wóz transmisyjny numer dwa. Przejechał nim przez wschodnią Polskę, Rumunię, Jugosławię, Włochy, Francję, a później do Wielkiej Brytanii. Dzięki aparaturze wozu transmisyjnego w Paryżu zarejestrowano przemówienie Ignacego Jana Paderewskiego. „Można powiedzieć, że Polskie Radio nigdy nie poddało się Niemcom i działało przez całą wojnę” – podkreśliła Elżbieta Berus-Tomaszewska.
Na drugiej płycie albumu zamieszczono niemal osiem godzin fragmentów nagrań relacji Polskiego Radia z procesów pokazowych żołnierzy podziemia niepodległościowego w okresie stalinowskim. Udostępniono po raz pierwszy kilkugodzinne relacje są świadectwami prawnego terroru, który stosowano względem żołnierzy: Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowej, Narodowego Zjednoczenia Wojskowego oraz Okręgu Wileńskiego Armii Krajowej. „Tę część albumu nazwaliśmy +Sądzeni za Wolną Polskę+. Pozwala na zrozumienie jak wyglądały te procesy. Był to pewnego rodzaju spektakl, który nie pozostawiał złudzeń co do przekazu tego procesu, których celem było ośmieszenie lub zohydzenie postawy tych ludzi” – powiedziała dyrektor archiwum PR.
Na ikonografię zamieszczoną w albumie składają się zdjęcia oraz grafiki ilustrujące historię Polskiego Państwa Podziemnego ujętą w ramy czasowe wyznaczone wybuchem II wojny światowej i rokiem 1963 – datą śmierci w walce z funkcjonariuszami reżimu ostatniego żołnierza podziemia niepodległościowego, Józefa Franczaka ps. „Lalek”.
Patronat nad wydawnictwem objęła Rada Mediów Narodowych.
Najnowsze wydawnictwo Polskiego Radia wpisuje się w tradycję publikowania albumów poświęconych historii najnowszej oraz poszukiwania zaginionych źródeł dokumentujących dzieje Polski. Podczas konferencji w studiu im. Władysława Szpilmana przypomniano, że wciąż trwa akcja „Gdzie jest czarny neseser?”, która ma na celu odnalezienie zaginionego zbioru płyt z września 1939 r. Pracownicy Radia na początku wojny uratowali metalowe płyty z nagraniami z 1939 roku. Po wojnie do rozgłośni wróciła tylko część. PR poszukuje pozostałych. W sumie udało się odszukać 93 płyty z września 1939 roku. Zostały one wpisane na Listę Krajową UNESCO Pamięć Świata.(PAP)
Autor: Michał Szukała
szuk/ pat/
