Obraz Maksymiliana Gierymskiego „Odpoczynek na polowaniu” ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie do początku października zobaczyć można w Zamku Książąt Sułkowskich w Bielsku-Białej.
Kinga Kawczak, historyk sztuki z bielskiego muzeum, poinformowała, że obraz Gierymskiego zastąpił czasowo dwa eksponaty ze stałej ekspozycji w zamku - obrazy pędzla Józefa Brandta „Bitwa (pachołek podprowadzający konia)” i „Objuczony kucyk”. „Uświetniają one monograficzną wystawę prac tego artysty zorganizowaną w stolicy (w Muzeum Narodowym -PAP)” – podała.
Zdaniem Kawczak, twórczość Maksymiliana Gierymskiego to odejście od doktryny akademickiej i wyraźny zwrot w stronę realizmu. „Spod jego pędzla wyszły wspaniałe, często rozległe pejzaże, wzbogacone rozmaitym sztafażem. Krajobraz pełni istotną rolę w kompozycjach rodzajowych i powstańczych, na których jest równoprawnym bohaterem z samotnymi jeźdźcami, grupkami chłopów, Żydów, konnymi furmankami, wojskowymi i rebelianckimi patrolami” - poinformowała.
Prezentowany „Odpoczynek na polowaniu” to przykład tzw. malarstwa zopfowego, a więc scen utrzymanych w stylistyce rokoka. „Kompozycje takie artysta tworzył w latach 1871–1874, głównie dla zarobku. Obraz wykonany został farbami olejnymi na desce. Charakteryzuje się niezwykłą, wręcz fotograficzną, dokładnością w odwzorowaniu postaci i pejzażu. To jakby tylko mały wycinek z większej sceny. Grupa mężczyzn w niebieskich mundurach i charakterystycznych białych perukach, w towarzystwie koni i sfory psów, zatrzymała się na chwilę wytchnienia. Scena rozgrywa się na skraju lasu” – podała Kawczak.
Zdaniem historyk sztuki, zarówno Maksymilian Gierymski, jak i Józef Brandt, byli wybitnymi przedstawicielami tzw. polskiej kolonii artystycznej skupionej wokół Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Monachium.
Józef Brandt urodził się w 1841 r. W 1862 r. podjął studia w bawarskiej uczelni, a kilkanaście lat później otworzył tam swoją prywatną szkołę. Był nauczycielem i mentorem wielu polskich malarzy. Zmarł w 1915 r.
Maksymilian Gierymski urodził się w 1846 r. Był młodszym bratem Aleksandra. Zapisał się do Instytutu Politechnicznego i Rolnico-Leśnego. W 1863 r. porzucił naukę i przystąpił do powstania styczniowego. Dwa lata później kształcił się w warszawskiej Klasie Rysunkowej Wojciecha Gersona, a następnie wyjechał do Monachium, by podjąć studia. Tam poznał Brandta.
„W Monachium kariery obu twórców nabrały rozpędu. Początkowo malowali obok siebie w pracowni Franza Adama, potem prowadzili własne. Talent Brandta został zauważony już w 1867 r. na wystawie paryskiej, a Gierymskiego dostrzeżono na Międzynarodowej Wystawie Sztuki w Monachium w 1869 r. Ich dorobek był na tyle wysoko ceniony, że obaj zostali członkami prestiżowej Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Berlinie” – poinformowała Kawczak.
Gierymski zmarł na gruźlicę w 1874 r.
Prezentacja w bielskim muzeum wpisana jest w obchody Roku Europejskiego Dziedzictwa Kulturowego. Obraz Gierymskiego będzie można oglądać w Bielsku-Białej do 7 października.
Zamek, który jest siedzibą Muzeum Historycznego, został wzniesiony przypuszczalnie przez księcia cieszyńskiego Przemysława I Noszaka, żyjącego na przełomie XIV i XV w. W XV i XVI w. nastąpiła jego rozbudowa. Na przestrzeni wieków należał do wielu rodzin. W 1752 r. zamek nabył Aleksander Sułkowski, który dwa lata później otrzymał tytuł książęcy w Bielsku. Zamek pozostał własnością tego rodu do 1945 r. Ostatnim właścicielem był Aleksander Ludwik Sułkowski, który zmarł w 1956 r. (PAP)
autor: Marek Szafrański
szf/ itm/