Ok. 90 zdjęć dwanaściorga holenderskich fotografów, ukazujących rzeczywistość w kilku krajach dawnego bloku sowieckiego od końca lat 70. ub. wieku do upadku systemu komunistycznego w Europie, pokaże Muzeum Narodowe w Gdańsku. Wernisaż w czwartek.
Ekspozycja zatytułowana została "The Other Side/Po drugiej stronie. 12 holenderskich fotografów za żelazną kurtyną 1979–1989".
Jak powiedziała PAP Małgorzata Taraszkiewicz-Zwolicka z gdańskiego muzeum, wystawa była po raz pierwszy pokazana w Galerii Noorderlicht w Groningen (Holandia) w 2014 roku. "Pretekstem do jej zorganizowania była wówczas 25. rocznica transformacji ustrojowej w Europie środkowo-wschodniej" - wyjaśniła.
"To spojrzenie +zachodnich oczu+ na rzeczywistość wschodnią jest bardzo różnorodne. Obraz zarejestrowany na fotografiach bywa zaskakujący i nierzadko też ma zabarwienie humorystyczne. Skonfrontowany jest również z wiedzą i informacjami o państwach komunistycznych, jakie były przekazywane na ich temat w mediach zachodniej Europy" - dodała, zaangażowana we współpracę kuratorską, Taraszkiewicz-Zwolicka.
Swoje zdjęcia w Gdańskiej Galerii Fotografii w Zielonej Bramie, stanowiącej oddział Muzeum Narodowego w Gdańsku, wystawią: Ad van Denderen, Bertien van Manen, Vincent Mentzel, Leo Erken, Bert Verhoeff, Sabine Joosten, Piet den Blanken, Bert Spiertz, Hans van den Boogaard, Hans van der Meer, Ton Broekhuis i Ad Nuis.
Jak podkreśliła Taraszkiewicz-Zwolicka, zdjęcia na wystawie mają charakter dokumentalny. "Są fotoreportażem zarówno z plenerów miejskich i ulic, ale także wsi" - uzupełniła.
"Holenderscy artyści byli świadkami tak ważnych momentów historycznych jak powstanie w 1980 roku w Gdańsku +Solidarności+, upadku muru berlińskiego i rewolucji rumuńskiej w 1989 r. Obok bohaterów znaczących wydarzeń m.in. Helmuta Kohla, Lecha Wałęsy i Tadeusza Mazowieckiego na fotografiach zobaczymy zwyczajnych ludzi, pracujących i odpoczywających, handlarzy i wczasowiczów pośród architektury minionego systemu. Całość stanowi odkrywczy i wieloaspektowy krajobraz bloku wschodniego w czasie ostatniej dekady transformacji" - oceniła.
Fotografie zostały wykonane m.in. w Albanii, NRD, Rumunii, na Litwie, Ukrainie i Węgrzech; ok. 20 zdjęć zostało zrobionych w Polsce. Te ostatnie są autorstwa Ad Nuisa (jeden z kuratorów wystawy) oraz Leo Erkena.
"Ilustrują one m.in. moment przemian ustrojowych w Polsce. Jest dla przykładu zdjęcie Tadeusza Mazowieckiego po wybraniu go przez Sejm na pierwszego niekomunistycznego premiera, na kliszy uchwycony został również Lech Wałęsa po swoim zwycięstwie w wyborach na prezydenta kraju" - dodała Taraszkiewicz-Zwolicka.
Na wystawie znajdą się też zdjęcia ze mszy odprawionej przez papieża Jana Pawła II na gdańskiej Zaspie w 1987 r., ale też i targu staroci w Krakowie.
Prezentowane prace opatrzone będą komentarzem autorów opisującym dokładnie moment powstania zdjęć.
Wystawie towarzyszyć będzie w czwartek w Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku wykład otwarty Ad Nuisa oraz dzień później jego warsztaty ze studentami uczelni.
Ad Nuis ma 58 lat. Jest absolwentem Szkoły Fotografii w Hadze, gdzie od 1985 roku pracuje jako niezależny fotograf. Jego zdjęcia regularnie pojawiają się w holenderskich gazetach i czasopismach. Artysta pracuje też nad projektami długofalowymi, które zwykle kończą się książkami lub albumami. W 2005 r. w cyklu "Oil&Paradise" podjął temat zmian społecznych, jakie nastąpiły w krajach postsowieckich m.in. Azerbejdżanie i Gruzji, przez które przepływa ropociąg.
Wystawa zdjęć holenderskich twórców będzie czynna w Gdańsku do 26 czerwca.(PAP)
rop/ dym/