„Wywalczona niepodległość – polskie i bułgarskie perspektywy” – konferencja naukowa pod takim tytułem odbyła się w czwartek w Bułgarskiej Akademii Nauk (BAN) w Sofii.
Polska i Bułgaria obchodzą w tym roku ważne rocznice – 100-lecie odzyskania niepodległości przez Polskę, 140-lecie wyzwolenia Bułgarii z niewoli tureckiej oraz 100-lecie nawiązania stosunków dyplomatycznych między obu krajami. Rocznicom tym, wzajemnym stosunkom w szerokim aspekcie geopolitycznym i kulturalnym poświęcona była konferencja z udziałem kilkunastu wybitnych historyków z obydwu krajów.
Część referatów dotyczyła początków stosunków dyplomatycznych Bułgarii i Polski. Prof. Władysław Stępniak z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu mówił o Bułgarii w działalności dyplomacji polskiej w latach 1918–26 w szerokim kontekście polityki zagranicznej obu państw.
Dwustronnym stosunkom dyplomatycznym w latach 20. ubiegłego wieku poświęcone były wypowiedzi prof. Danuty Gibas-Krzak z Uniwersytetu Opolskiego, dr Rafała Woźnicy z Uniwersytetu Jagiellońskiego i dr Deteliny Dinewej z BAN. Przedstawiono też referaty poświęcone późniejszemu rozwojowi dwustronnych stosunków. Prof. Iskra Baewa z Uniwersytetu Sofijskiego mówiła z kolei o walce Polski o niezawisłość w okresie powojennym.
Konferencja pozwoliła na prześledzenie interesujących paraleli w historycznym rozwoju obu krajów zarówno bezpośrednio po wywalczeniu niepodległości, jak w okresie powojennym w warunkach ograniczonej niepodległości, a także w okresie, kiedy Polska i Bułgaria wróciły na drogę niezawisłości - powiedział doc. dr Daniel Waczkow, dyrektor Instytutu Studiów Historycznych Bułgarskiej Akademii Nauk.
Materiały konferencji mają być publikowane przez Instytut Polski, co pozwoli na ich głębszą analizę - poinformował dyrektor Instytutu Jarosław Godun.
Konferencji naukowej towarzyszyło otwarcie w siedzibie BAN wystawy: „Odrodzenie Polskiej Służby Zagranicznej 1917-1921”, przygotowanej przez Wydział Wiedzy Historycznej Biura Archiwum i Zarządzania Informacją MSZ. Przedstawiono w niej najważniejsze wątki, tematy oraz postacie związane z odrodzeniem polskiej dyplomacji.
Czwartkowa konferencja Sofii jest najważniejszą, lecz nie jedyną inicjatywą polską w Bułgarii w związku ze 100-leciem niepodległości Polski.
Realizacja programu Instytutu Polskiego w Sofii w związku z setną rocznicą odzyskania przez Polskę niepodległości trwa przez cały 2018 rok. na Wydziałach Historii Uniwersytetów w Sofii, Wielkim Tyrnowie i Płowdiwie odbył się już cykl wykładów prof. Włodzimierza Sulei, dyrektora Biura Badań Historycznych IPN, pod nazwą: "Drogi do Niepodległości. Józef Piłsudski - twórca Niepodległej. Fundamenty II Rzeczypospolitej". Zaprezentowano też wystawę "Kobiety niepodległości", ukazującą udział kobiet w walce o niepodległość Polski w okresie zaborów.
Pokazano również wystawę dokumentalną "Józef Piłsudski - mąż stanu Polski i Europy", przygotowaną przez Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku.
W II edycji KINOTEKI - Polskiego Festiwalu Filmowego w Bułgarii - w październiku pokazano siedem polskich filmów fabularnych, stanowiących ilustrację rozwoju polskiej kinematografii, m.in. jedną z pierwszych fabularnych produkcji po 1918 roku - czarno-biały niemy film "Cud nad Wisłą" z 1921 r.
Ważnym elementem programu obchodów stało się uzupełnienie bułgarskiej Wikipedii o hasła dotyczące odzyskania przez Polskę niepodległości oraz nawiązania polsko-bułgarskich stosunków dyplomatycznych, m.in.: Józef Piłsudski, Ignacy Jan Paderewski, Dwudziestolecie Międzywojenne, II Rzeczpospolita, Powstanie Wielkopolskie, Bitwa Warszawska – poinformował PAP dyrektor Instytutu Polskiego w Sofii.
Z Sofii Ewgenia Manołowa (PAP)
man/ jo/ kar/ mmu/