Polska wolność, suwerenność i praworządność zroszone są obficie krwią oraz naznaczone cierpieniami wielu pokoleń – mówił w poniedziałek w Gdańsku, w czasie konferencji naukowej z cyklu "Polonia Restituta" wicepremier Jarosław Gowin.
Szef resortu nauki uczestniczył w zorganizowanej w poniedziałek przez Politechnikę Gdańską oraz Akademię Ignatianum w Krakowie konferencji „Wolność – Suwerenność – Praworządność”. Była to czwarta z cyklu dziesięciu tematycznych debat organizowanych w ramach projektu "Polonia Restituta. Dekalog dla Polski w 100-lecie odzyskania niepodległości", który zainicjowało Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Rada do spraw Społecznych Konferencji Episkopatu Polski, zaś koordynatorem merytorycznym jest Akademia Ignatianum.
W swoim wystąpieniu w czasie spotkania Gowin podkreślił, że niewiele jest miejsc bardziej odpowiednich do przeprowadzania takiej debaty, niż Ziemia Gdańska. Wicepremier przypomniał, że to właśnie w Pucku, w lutym 1920 roku generał Józef Haller „reprezentując odrodzoną Rzeczpospolitą dokonał symbolicznego aktu zaślubin Polski z Bałtykiem”. „To również na tej ziemi - na Helu i na Westerplatte, ale też Poczcie Polskiej w Wolnym Mieście Gdańsku polscy żołnierze, pocztowcy i cywile dali wyraz heroicznej odwagi i honoru i patriotyzmu. Wielu z nich zapłacił najwyższą cenę” – zaznaczył Gowin przypominając, że w sierpniu 1980 roku, w gdańskiej stoczni, rozpoczął się z kolei strajk zorganizowany przez Wolne Związki Zawodowe „Wybrzeże”, w efekcie którego to strajku został powołany NSZZ „Solidarność”.
„Polska wolność suwerenność i praworządność zroszone są obficie krwią oraz naznaczone cierpieniami wielu pokoleń, dlatego te fundamentalnie ważne filary zasadniczo umieszczamy w optyce czynu zbrojnego. To jest coś, co przychodzi nam spontanicznie do głowy kiedy myślimy o wolności czy suwerenności. Dzieje mijających 100 lat od odzyskania niepodległości unaoczniają nam również inne, nie mniej ważne postaci wolności, suwerenności i praworządności, które także wniosły i nadal wnoszą swój znaczący wkład w rozwój odrodzonej Polski” -powiedział też Gowin dodając, że ma na myśli „kulturę, rodzinę i obywatelską sferę życia polskiej wspólnoty narodowej i państwowej”.
„Nie należy przeciwstawiać do czynu zbrojnego tych trzech wymiarów: one się nawzajem dopełniają” - zaznaczył. „Podsumowując mijające stulecie naszych dziejów musimy wspólnie pytać o ten najbardziej podstawowy wymiar naszej suwerenności, wolności i praworządności społeczeństwa, narodu i państwa o ich kondycję oraz stojące przed nimi wyzwania i zagrożenia a także o zaangażowanie każdego z nas w ich codzienne urzeczywistnianie i twórczy rozwój” – mówił też Gowin podkreślając, że państwa wolne, suwerenne i praworządne mogą tworzyć tylko wolni, suwerenni i praworządni obywatele.
Obecny na debacie prof. Zdzisław Krasnodębski, wiceprzewodniczący Parlamentu Europejskiego, podkreślił, że w XX wieku Polska „odzyskiwała niepodległość dwukrotnie”, ale generalnie w XX stuleciu nasz kraj 68 lat spędził w niewoli. Zaznaczył, że „niechętni Polsce obserwatorzy zewnętrzni podkreślili zawsze”, że o odzyskaniu przez nasz kraj niepodległości decydował „szczęśliwy zbieg okoliczności”. „My podkreślamy efekt twardego i upartego dążenia do wolności” – dodał.
Nawiązując do wypowiedzi Gowina Krasnodębski podkreślił, że przywołane przez niego pojęcia i wartości, w tym m.in. rodzina, są pojęciami „najbardziej kontestowanymi dziś politycznie”. „To pojęcia, które budzą największe emocje polityczne” – podkreślił.
Rektor Akademia Ignatianum w Krakowie, ks. prof. Józef Bremer – przypomniał, że rolą katolickiej nauki społecznej jest „apelowanie do władzy państwowej o uszanowanie praw znajdujących podwaliny w prawdziwej wolności, suwerenność i praworządność”. „Państwo nie jest dla nas czymś obojętnym, państwo jest tym, co troszczy się o dobro wspólne, które to dobro wspólne jest jedną z ważnych zasad katolickiej nauki społecznej” – dodał rektor.
Z kolei rektor Politechniki Gdańskiej, prof. Jacek Namieśnik w swoim wystąpieniu podkreślił rolę gdańskich uczelnie, w tym Politechnika, w odzyskanie przez Polskę niepodległości. Namieśnik przypomniał m.in. że w 1957 roku na tej właśnie uczelni utworzono pierwszy w Polsce uczelniany parlament studencki, a w 1968 roku trójmiejscy studenci zorganizowali kilkunastotysięczny wiec poparcia dla studentów protestujących na Uniwersytecie Warszawskim. Namieśnik przypomniał też, że wśród sygnatariuszy gdańskich porozumień sierpniowych znalazł się m.in. wykładowca Politechniki Gdańskiej, Wojciech Gruszecki, a wielu innych pracowników i studentów uczelni włączyło się w działalność komitetów strajkowych w późniejszych latach, w tym w 1988 roku.
Cykl konferencji "Polonia Restituta" na temat różnych dziedzin życia społecznego został objęty patronatem honorowym prezydenta RP Andrzeja Dudy. Pierwsza z debat - zorganizowana w marcu w Warszawie - poświęcona była rodzinie. Kolejne dotyczą m.in. patriotyzmu, suwerenności i praworządności, ekologii, godności i sprawiedliwości społecznej, relacji państwo - Kościół. (PAP)
autor: Anna Kisicka
aks/ zan/