Na Białorusi rozpoczęła się akcja zbierania w internecie podpisów pod petycją do władz Mińska w sprawie postawienia w stolicy pomnika Stanisława Moniuszki, który przez dłuższy czas tu mieszkał.
W petycji, zamieszczonej w niedzielę na stronie change.org, napisano, że „ze wszystkich ludzi kultury okresu przedsowieckiego, których życie i twórczość jest ściśle związana z Mińskiem, nie ma bodaj nikogo, kto mógłby równać się Moniuszce talentem i sławą”.
Autorzy pisma proponują, by Moniuszce, urodzonemu w 1819 r. w Ubielu pod Mińskiem, w związku ze zbliżającą się 200. rocznicą jego urodzin, postawić pomnik na placu Wolności, frontem do hotelu „Europa”. W miejscu dzisiejszego hotelu w czasach kompozytora znajdował się teatr miejski, gdzie w 1852 r. odbyła się premiera jego opery "Sielanka" do słów Wincentego Dunina-Marcinkiewicza.
Inicjatorem akcji jest historyk Aleś Bieły, który w rozmowie z PAP podkreślił, że na placu Wolności i w jego okolicach koncentrują się miejsca związane z Moniuszką. Zachował się m.in. gmach gimnazjum przy placu Wolności, do którego chodził przez trzy lata na początku lat 30. XIX w. Dziś mieści się w nim Federacja Związków Zawodowych Białorusi. Na tablicy pamiątkowej na fasadzie wśród słynnych osób, które się w nim uczyły, wymieniono nie tylko Moniuszkę, ale także starszego o pokolenie poetę Tomasza Zana, którego wiersze wykorzystywał w swoich pieśniach.
Na środku placu Wolności stoi odbudowany ratusz, gdzie w czasach Moniuszki działała orkiestra pod batutą Dominika Stefanowicza, u którego przyszły kompozytor pobierał lekcje fortepianu. Do placu przylega zaś ulica ul. Internacjonalna (d. Wałocka), na której zachował się dom, gdzie Moniuszko mieszkał wraz z rodziną. Znajduje się na nim dzisiaj tablica pamiątkowa z płaskorzeźbą przedstawiającą kompozytora przy pianinie. W tym samy domu mieszkał też autor pierwszej monografii poświęconej Moniuszce Aleksander Walicki.
Jak podkreśla Bieły, w pobliżu placu znajdują się też mińskie konserwatorium, główne liceum muzyczne i filharmonia dla dzieci. „W pewnym sensie jest to najbardziej muzyczne miejsce w mieście. Obecność pomnika miałaby znaczenie i dla studentów, i dla uczniów liceum, i dla dzieci, które występują lub chodzą na koncerty do filharmonii dziecięcej” - podkreśla.
„Za 6 lat będziemy świętować 200. rocznicę urodzin Moniuszki. Miasto powinno bardzo dobrze przygotować się do tego jubileuszu. Należałoby nie tylko postawić pomnik, ale też stworzyć muzeum, albo przynajmniej poświęcić mu kilka sal w istniejących muzeach. Nie tak wiele postaci tego formatu z czasów przedrewolucyjnych jest związanych z naszym miastem” – podkreśla Bieły.
W Mińsku jest obecnie ulica Moniuszki, ale leży ona w oddalonej od centrum dzielnicy Łoszyce, w rejonie nowoczesnej zabudowy.
Z Mińska Małgorzata Wyrzykowska (PAP)
mw/ jo/ ala/
