Order Orła Białego. Fot.MWP
Zbiór cennych orderów z kolekcji generała Jana Henryka Dąbrowskiego został przekazany Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie przez Fundację PZU. Ordery należące do potomków generała Dąbrowskiego – rodziny Mańkowskich - trafiły na wystawę do muzeum w 1938 roku i miały być eksponowane do grudnia 1939 roku. Zostały uratowane przed niemiecką grabieżą podczas II wojny światowej, a po wojnie były depozytem rodziny Mańkowskich. „Dzięki PZU tę część kolekcji Dąbrowskiego pozyskujemy na stałe” - powiedział prof. Zbigniew Wawer, dyrektor MWP.
Ordery należące do potomków generała Dąbrowskiego – rodziny Mańkowskich - trafiły na wystawę do muzeum w 1938 r. i miały być eksponowane do grudnia 1939 r. Zostały uratowane przed niemiecką grabieżą podczas II wojny światowej, a po wojnie były depozytem rodziny Mańkowskich. „Dzięki PZU tę część kolekcji Dąbrowskiego pozyskujemy na stałe” - powiedział prof. Zbigniew Wawer, dyrektor MWP.
Ordery zostały wykupione od Krzysztofa Mańkowskiego przez Fundację PZU, której zadaniem jest, jak stwierdził jej prezes Bogdan Benczak, troska o ochronę polskiego dziedzictwa kulturowego.
Najcenniejszym przedmiotem w orderowej kolekcji jest wysadzany diamentami krzyż Orderu Orła Białego, wykonany wkrótce po jego ustanowieniu, według wzoru z roku 1713. Jak powiedziała Izabela Prokopczuk-Runowska, starszy kustosz Działu Zbiorów Głównych MWP, jest to jeden z czterech orderów tego wzoru w polskich zbiorach. W kolekcji są trzy gwiazdy Orła Białego. Dwie z nich mogły być używane przez gen. Dąbrowskiego, odznaczonego tym orderem w 1815 roku. Pozostałe eksponaty to dwa krzyże Virtuti Militari, dwie gwiazdy oraz szarfa orderu św. Stanisława i dwa krzyże Legii Honorowej.
Kolekcja będzie pokazana podczas Nocy Muzeów z 18 na 19 maja w Sali Chorągwianej Pałacu Prezydenckiego, po czym znajdzie się w MWP.
W ubiegłym roku Muzeum Wojska Polskiego zakupiło z kolekcji gen. Dąbrowskiego jego mundur z okresu legionowego oraz krzyż komandorski z gwiazdą orderu Virtuti Militari.
Jak przypomniał kustosz Jarosław Pych z MWP, gen. Jan Henryk Dąbrowski był wybitnym kolekcjonerem, dla którego poszukiwano w całej Europie pamiątek związanych z historią Polski oraz wielkimi wodzami. Posiadał m.in. chorągiew turecką zdobytą pod Wiedniem a także wielką kolekcję map. Swoje zbiory zapisał warszawskiemu Towarzystwu Przyjaciół Nauk. Wywiezione przez Rosjan po upadku powstania listopadowego, wróciły do Polski na mocy traktatu ryskiego. W większości przetrwały II wojnę światową i są dziś w Muzeum Wojska Polskiego. Część przedmiotów pozostała w ręku spadkobierców generała. Były to m. in. ordery przekazane przez Fundację PZU na własność Muzeum Wojska Polskiego. (PAP)
tst/ ls/
