16.09. 200. Pekin (PAP) Polski film dokumentalny
"Tajemnica grobu Kopernika" w reżyserii Michała Juszczakiewicza będzie walczył o nagrodę Dragon Award na rozpoczynającym się w piątek festiwalu China International Conference of Science and Education Producers Meeting w Suzhou w Chinach. Festiwal w Suzhou, uznawany za najważniejszą w Azji imprezę poświęconą filmom naukowym, potrwa do 20 września.
Dokument Juszczakiewicza jest - jak tłumaczył we wtorkowej rozmowie z PAP reżyser - "efektem pięciu lat dokumentacji unikalnych badań prowadzonych, pod kierownictwem prof. Jerzego Gąssowskiego, przez zespół naukowców z Polski i Szwecji". "Ekipa filmowa +Tajemnicy Grobu Kopernika+ uzyskała zgodę na towarzyszenie naukowcom podczas wszystkich etapów poszukiwań oraz identyfikacji pochówku polskiego astronoma. Dokumentaliści, przez blisko sto dni towarzysząc naukowcom na terenie Polski i Szwecji, zarejestrowali unikalne momenty, jak m.in. odkrycie szczątków we Fromborku, ich pierwsze oględziny, czy późniejsza identyfikacja przy pomocy analizy mitochondrialnego DNA" - opowiadał Juszczakiewicz.
"Dzięki filmowi, widzowie mogą obserwować moment, gdy w Uppsali, w należącym za życia do Kopernika +Almanachu Stoeflera+, znaleziono włosy, których DNA odpowiadało DNA odczytanemu ze szczątków spod fromborskiej posadzki" - zwrócił uwagę autor dokumentu.
Obok materiałów dokumentalnych, w "Tajemnicy grobu Kopernika" użyto wizualizacji, mających ułatwić widzowi zrozumienie skomplikowanego i żmudnego procesu badawczego. Oprawę muzyczną w filmie stanowią utwory kompozytorów polskich z epoki renesansu, wykonywane przez zespół muzyki dawnej Ars Nova.
Premiera filmu "Tajemnica grobu Kopernika" odbyła się w 2009 r. w USA, w Carnegie Institution for Science w Waszyngtonie. Film obejrzeć mogli już widzowie w Szwecji - szwedzka telewizja publiczna pokazała go sześciokrotnie.
W maju tego roku sarkofag ze szczątkami kanonika warmińskiego i wielkiego astronoma Mikołaja Kopernika spoczął we fromborskiej archikatedrze. Po pięciu latach od odnalezienia grobu Kopernika i dwóch latach po ostatecznej identyfikacji szczątków odbył się powtórny pochówek.
Uroczystości pożegnalne Kopernika trwały od lutego. Rozpoczęły się 19 lutego, w dniu urodzin Kopernika, w bazylice katedralnej w Toruniu. Kolejnym miejscem uroczystości stał się Olsztyn, gdzie trumna była wystawiona, w tamtejszym zamku, przez prawie trzy miesiące. W olsztyńskiej katedrze odprawiono mszę żałobną. Następnie sarkofag został przewieziony do Fromborka, po drodze odwiedzając warmińskie miasteczka, z którymi działalność Kopernika była ściśle związana.
Próby odnalezienia grobu Mikołaja Kopernika trwały ponad 200 lat. Zapoczątkowało je Towarzystwo Naukowe Warszawskie w 1802 r. Jednak badania, prowadzone w niewłaściwym miejscu, nie przyniosły oczekiwanego rezultatu. W 1807 r. grób astronoma próbował odnaleźć jeden z oficerów Napoleona. Przed wybuchem i podczas II wojny światowej badania w tym kierunku prowadzili także Niemcy.
Przełomowym okazał się rok 2004, gdy Instytut Antropologii i Archeologii Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku pod kierownictwem prof. Jerzego Gąssowskiego rozpoczął archeologiczne badania wykopaliskowe we wnętrzu archikatedry we Fromborku. Zostały one ukończone w 2005 r. W 2008 r. dokonano ostatecznego potwierdzenia miejsca pochówku Mikołaja Kopernika, dzięki badaniom DNA.(PAP)
jp/ hes/ jbr/