29 kwietnia 1978 r. w Gdańsku powstał Komitet Założycielski Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża, dając początek robotniczemu ruchowi, który rozpoczął strajk w Stoczni w sierpniu 1980 r. W WZZ Wybrzeża działali m.in. Andrzej Gwiazda, Joanna Duda-Gwiazda, Anna Walentynowicz, Bogdan Borusewicz oraz Lech Wałęsa.
W deklaracji Komitetu Założycielskiego Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża z 29 kwietnia 1978 r., podpisanej przez Andrzej Gwiazdę, Krzysztofa Wyszkowskiego i Antoniego Sokołowskiego, stwierdzano m. in.: "Celem Wolnych Związków Zawodowych jest organizacja obrony interesów ekonomicznych, prawnych i humanitarnych pracowników. WZZ deklarują swą pomoc i opiekę wszystkim pracownikom bez różnicy przekonań czy kwalifikacji. (…) Identyfikując się z założycielami pisma <<Robotnik>>, w nim oraz we własnych wydawnictwach informować będziemy o naszej pracy. Wzywamy wszystkich pracowników, robotników, inżynierów i urzędników do tworzenia niezależnych przedstawicielstw pracowniczych. Droga do celu prowadzić może również poprzez wprowadzanie do Rad Zakładowych niezależnych działaczy, którzy reprezentować będą wyborców uczciwie, broniąc ich interesów”.
Autorzy deklaracji pisali, że „społeczeństwo musi wywalczyć sobie prawo do demokratycznego kierowania swoim państwem” i że „ „autentyczne związki i stowarzyszenia społeczne mogą uratować państwo, bo tylko przez demokratyzację prowadzi droga do scalenia interesów i woli obywateli z interesem i siłą państwa”.
WZZ Wybrzeża, mając wsparcie ze strony Komitetu Obrony Robotników i Ruchu Młodej Polski, zorganizowały udane manifestacje w rocznicę strajków z 1970 r. i rozpoczęły wydawanie własnego pisma - „Robotnik Wybrzeża”. Działali w nich m.in. Andrzej Gwiazda, Joanna Duda-Gwiazda, Anna Walentynowicz, Bogdan Borusewicz oraz Lech Wałęsa.
Powołanie Komitetu Założycielskiego WZZ Wybrzeża było drugą tego typu inicjatywą. Pierwszy komitet WZZ powstał 23 lutego 1978 r. w Katowicach z inicjatywy Kazimierza Świtonia i środowisk skupionych wokół ROPCiO oraz KOR.
