Prezydent dla Bild am Sonntag: moim zdaniem kwestia reperacji nie jest rozstrzygnięta

W wywiadzie dla niemieckiego dziennika "Bild am Sonntag" Andrzej Duda został zapytany o pierwsze skojarzenie z Niemcami. "Niemcy to nasz najbliższy sąsiad. Kraj mający bardzo dobrą sytuację gospodarczą, wysoki poziom życia, bogate społeczeństwo. Jestem przekonany, że Niemcy będą potrafiły stawić czoła problemom, przed jakimi dzisiaj stoją" - odparł prezydent.

Duda był też pytany o przypadającą w przyszłym roku 80. rocznicę napaści nazistowskich Niemiec na Polskę w kontekście tego, że - jak zaznaczali dziennikarze - brat dziadka prezydenta walczył przeciwko nazistom w szeregach Armii Krajowej i został zamęczony na śmierć przez Gestapo. Prezydent został zapytany, czy jego rodzina była w stanie wybaczyć Niemcom.

"Jesteśmy katolikami, jako ludzie wybaczamy sobie nawzajem. Mogę powiedzieć w imieniu mojej rodziny, że nie ma w nas żadnej nienawiści do narodu niemieckiego. Nie znam nikogo w mojej rodzinie, kto miałby poczucie, że musi się zemścić" - odpowiedział prezydent.

"Umówiliśmy się z Prezydentem Frankiem-Walterem Steinmeierem, że nasze kraje wspólnie upamiętnią wybuch II wojny światowej wywołanej napaścią na Polskę Niemiec sprzymierzonych ze Związkiem Radzieckim. Od kilku miesięcy trwają przygotowania. Wstępnie uzgodniliśmy, że duże uroczystości rocznicowe odbędą się w polskim mieście Wieluń" - poinformował Andrzej Duda. Jak zaznaczył, właśnie na to miasto spadły pierwsze niemieckie bomby, które przyniosły wielkie ofiary wśród ludności cywilnej.

Na pytanie, czy kwestia niemieckich reparacji na rzecz Polski została ostatecznie rozstrzygnięta, prezydent odpowiedział: "Moim zdaniem kwestia reperacji nie jest rozstrzygnięta; w polskim parlamencie, w Sejmie, tematem tym zajmuje się grupa ekspertów. Posłowie będą nad tym debatować i podejmą decyzję co dalszych działań".

Dopytywany, jakie jest jego osobiste zdanie, Andrzej Duda odparł, że śp. prezydent profesor Lech Kaczyński był w posiadaniu ekspertyz, według których "straty poniesione przez Polskę podczas wojny nigdy nie zostały zrekompensowane". "Ekspertyzy te dotyczyły przede wszystkim strat poniesionych przez stolicę Polski – Warszawę, która została zrównana z ziemią. Także dotychczasowe ustalenia parlamentarnej grupy ekspertów potwierdzają, że poniesione przez nas straty nie zostały zrekompensowane. Jest to zatem kwestia prawdy i odpowiedzialności" - zaznaczył.

Prezydent był też pytany o zasiadającą w niemieckim parlamencie AfD; jak zauważono, jej przewodniczący Alexander Gauland, "bagatelizuje nazistowski terror, określając go mianem +ptasiego kleksa+, a inny polityk AfD domaga się "zmiany o 180 stopni w kulturze pamięci". W tym kontekście padło pytanie, co to oznacza dla relacji polsko-niemieckich.

"Żaden uczciwy, prawy Niemiec, który poważnie traktuje historię, nie powinien mówić czegoś takiego. Odpowiedzialność hitlerowskich Niemiec za wybuch wojny, za Holokaust, za śmierć niemal sześciu milionów polskich obywateli jest oczywista. To, że dotychczas żadna niemiecka partia nie kwestionowała winy Niemiec, umożliwiło wielki proces pojednania pomiędzy Polską i Niemcami" - powiedział prezydent. Jak zaznaczył, "fakt, że mamy dziś tak dobre relacje zawdzięczamy temu, że myślimy o przeszłości i temu, że stanowi ona dla nas przestrogę".

Parlamentarny zespół ds. oszacowania wysokości odszkodowań należnych Polsce od Niemiec za szkody wyrządzone w trakcie II wojny światowej, powołano pod koniec września 2017 r. z inicjatywy PiS. Zgodnie z opinią Biura Analiz Sejmowych - o którą wnioskował kierujący parlamentarnym zespołem ds. reparacji Arkadiusz Mularczyk - zasadne jest twierdzenie, że Rzeczpospolitej Polskiej przysługują wobec Republiki Federalnej Niemiec roszczenia odszkodowawcze, a twierdzenie, że roszczenia te wygasły lub uległy przedawnieniu jest nieuzasadnione. Z opinii zespołu naukowców Bundestagu wynika, że polskie roszczenia są bezzasadne. (PAP)

autor: Wiktoria Nicałek

wni/ par/