Przyszły rok będzie w woj. śląskim poświęcony pierwszemu marszałkowi przedwojennego Sejmu Śląskiego. Zgodnie z poniedziałkową decyzją śląskich radnych, obchody Roku Konstantego Wolnego przypomną o 90. rocznicy pierwszych wyborów do Sejmu Śląskiego.
Rezolucję, by 2012 r. był obchodzony w województwie śląskim jako Rok Konstantego Wolnego, radni Sejmiku Woj. Śląskiego przyjęli w poniedziałek jednogłośnie. Jak przypomniano w uzasadnieniu uchwały, w 2012 r. – obok rocznicy pierwszych wyborów do Sejmu Śląskiego – przypada 135. rocznica urodzin jego pierwszego marszałka.
Pierwsze wybory do Sejmu Śląskiego odbyły się 24 września 1922 r. Ogłoszono je na mocy Ustawy Konstytucyjnej z 15 lipca 1920 r, zawierającej Statut Organiczny Województwa Śląskiego.
Statut Organiczny nadawał województwu szeroką autonomię w wielu dziedzinach życia. Na jego mocy m.in. powołano Sejm Śląski, uchwalający własny budżet, który zasilał Skarb Śląski. Tekst Statutu opracowała komisja pod przewodnictwem bliskiego współpracownika Wojciecha Korfantego, adwokata Konstantego Wolnego.
Urodzony 5 kwietnia 1877 r. w Bujakowie Konstanty Wolny został pierwszym marszałkiem Sejmu Śląskiego. Funkcję tę pełnił przez trzy kolejne kadencje (do 1935 r.).
Urodzony 5 kwietnia 1877 r. w Bujakowie Konstanty Wolny został pierwszym marszałkiem Sejmu Śląskiego. Funkcję tę pełnił przez trzy kolejne kadencje (do 1935 r.).
„Inauguracja Sejmu Śląskiego była jednym z najważniejszych wydarzeń w najnowszej historii Górnego Śląska” – powiedział PAP w poniedziałek członek zarządu woj. śląskiego i lider Ruchu Autonomii Śląska Jerzy Gorzelik.
Zaznaczył, że postać Wolnego, która powinna być najsilniej kojarzona z instytucją Sejmu Śląskiego, uosabia m.in. niezwykle wysoką kulturę prawną. Choć Wolny – wraz z zespołem ludzi – pracował nad Statutem Organicznym Województwa Śląskiego dwa miesiące i dzisiaj można by zazdrościć takiego tempa prac, nie wiązało się ono w żadnym stopniu z niechlujstwem. „To był unikatowy dokument – bez precedensu w historii Rzeczypospolitej Polskiej i na owe czasy niezwykle nowoczesny” – wskazał Gorzelik.
„Drugi aspekt działalności Konstantego Wolnego, który zasługuje na upamiętnienie i naśladowanie, to niezwykle wysokie standardy uprawiania polityki - kultura polityczna na najwyższym poziomie sprawiająca, iż także przez opozycję Konstanty Wolny, blisko związany z Wojciechem Korfantym, był darzony estymą. Przypomnijmy, że po 1926 r. Sejm Śląski był areną bardzo ostrych konfliktów między obozami Korfantego i Michała Grażyńskiego. Konstanty Wolny, choć zachowywał lojalność wobec Korfantego, zachowywał też niezależność myślenia i bardzo rzadko stawał się celem ataków opozycji. Dzisiaj mało jest postaci o takim autorytecie, stąd tym bardziej warto o nim przypomnieć” – ocenił Gorzelik.
We wrześniu 1939 r. Konstanty Wolny wyjechał do Lwowa, gdzie zmarł w 9 listopada 1940 roku. 6 listopada 2004 r. na katowickim cmentarzu przy ul. Francuskiej odsłonięto poświęconą marszałkowi tablicę pamiątkową.
Jednym z działań w ramach Roku Konstantego Wolnego ma być wsparcie woli jego rodziny odnośnie sprowadzenia doczesnych szczątków pierwszego marszałka Sejmu Śląskiego ze Lwowa do Katowic. W poniedziałek wnuk Konstantego Wolnego, również noszący to imię i nazwisko, dziękował w historycznej sali Sejmu Śląskiego korzystającym z niej radnym obecnego sejmiku za jednomyślność przy głosowaniu nad ustanowieniem Roku.
Elementem Roku o wymiarze edukacyjnym ma być wznowienie komentarza Konstantego Wolnego do Statutu Organicznego Województwa Śląskiego. Twórca Statutu przybliżał w nim założenia i konsekwencje tego dokumentu powszechnemu odbiorcy. Reprint mają opatrzyć swoimi uwagami naukowcy Uniwersytetu Śląskiego - politolodzy i konstytucjonaliści. Według Gorzelika, trwają uzgodnienia w tej sprawie.(PAP)
mtb/ abe/
