Wprowadzenie Dnia Symboli Rzeczpospolitej Polskiej: Orła Białego, Flagi i Mazurka Dąbrowskiego, zamiast obchodzonego obecnie 2 maja Dnia Flagi, zakłada projekt nowelizacji, którą zajmą się senatorowie na wtorkowej komisji.
Zgodnie z nowelizacją uchylony zostałby paragraf o ustanowieniu 2 maja Dniem Flagi Rzeczypospolitej Polskiej. Na miejsce tego wnioskodawcy proponują ustanowienie 2 maja Dniem Symboli Rzeczypospolitej Polskiej: Orła Białego, Flagi i Mazurka Dąbrowskiego. Zmiana modyfikuje także sposób zapisu wyrażenia "Orzeł Biały", od teraz będzie pisany wielkimi literami.
Wnioskodawcy zmian argumentują, że nie ma żadnego logicznego i emocjonalnego uzasadnienia, aby wyróżniać tylko jeden z symboli. "Ustawodawstwo, a szczególnie codzienne życie wskazuje na podkreślanie ich przez instytucje publiczne i obywatelskie, a przede wszystkim przez ogół Polaków. Zachowanie 2 maja jako uroczystego dnia nawiązuje do zakorzenionej tradycji Dnia Flagi i służy podkreśleniu Święta Konstytucji 3 Maja, wręcz mobilizuje do jego obchodów. Manifestacja wszystkich symboli wskazuje na tysiącletnie istnienie polskiej państwowości mocy przetrwania i jest pełną afirmacją obecnego stanu niepodległości, wywodzącej się ze zmagań wielu pokoleń Polaków, w różnych formach i na różnych frontach" - podkreślają.
Jak powiedział PAP przedstawiciel wnioskodawców Jan Rulewski (PO), dotychczasowe wyróżnienie tylko jednego z symboli, czyli flagi, jest "może nie sprzecznością, ale pewną dyskusją, znakiem zapytania" z zapisami Konstytucji, która podaje, że symbolami narodowymi są także hymn i godło.
"Logiczne powinno być, że jeśli je czcimy, to powinny być to wszystkie symbole, czyli orzeł biały, z którego - nota bene - wywodzi się flaga; barwy (flagi) się wywodzą z orła. To są te podstawy formalne, abyśmy czcili wszystkie trzy symbole" - powiedział Rulewski. "Zwłaszcza tak naprawdę najczęściej tak robimy, że w Dniu Flagi podnosimy ją wraz z orłem oraz gramy i śpiewamy hymn. Wobec tego jedność tych trzech symboli jest oczywista i powinna być oczywista" - podkreślił senator PO.
Wskazał również, że druga przesłanka do znowelizowania ustawy jest związana z tym, "co obserwujemy na ulicach, stadionach, różnych innych miejscach kultury - że ludzie na flagach umieszczają orły". "To jest w ustawie dopuszczalne, ale nie jest zasadą, zwłaszcza na widowiskach sportowych" - ocenił Rulewski.
Pytany o to, czy wnioskodawcy zyskali poparcie senatorów PiS w związku z projektem noweli, podkreślił, że „jak na razie wyglądało na to, że jest taki +ukrywany opór+.". "A jest to inicjatywa dość prosta, mogłaby być wprowadzona już w zeszłym roku; czekało to rok. (Nowela) jest bardzo prosta, bo nie wywołująca żadnych skutków, żadnych kosztów. Ja myślę, że podnosząca rangę (symboli) na stulecie odzyskania niepodległości; przypominająca" - wskazał Rulewski.
W uzasadnieniu nowelizacji przypomniano, że 2 maja obchodzi się Dzień Polonii, która podkreśla swą tożsamość przez używanie wszystkich symboli. "Zatem można oczekiwać, że rozszerzenie Dnia Flagi o pozostałe symbole stworzy większą możliwość i formy wyrażania uczuć patriotycznych i budowania wspólnej świadomości. W dalszym zakresie można oczekiwać, że wywoła lokalne akcje o podłożu historycznym i współczesnym w postaci ukazywania ludzi, miejsc, wydarzeń upamiętniających jego symbolikę" - dodano.
W projekcie czytamy, że ustanowienie 2 maja jako Dnia Flagi sugeruje uroczyste obchody tego dnia, ale jednocześnie godło oraz hymn nie znajdują obecnie w ustawie równego podkreślenia. "Tymczasem chronologicznie rzecz ujmując to flaga w ustawie i Konstytucji, określona jako barwy narodowe, wywodzi się z barw Orła Białego. Uchwałą Sejmu wprowadzono ją do państwowości polskiej dopiero w 1831 roku Również hymn Rzeczypospolitej Polskiej został oficjalnie uznany jako symbol w 1927 roku, choć pojawił się wcześniej we Włoszech w 1797 roku. Dziś te trzy równoważne symbole są symbolami Rzeczypospolitej Polskiej. Podlegają czci i ochronie. Pojawiają się wspólnie np. na fladze Orzeł Biały i wtedy stanowi banderę. Zdarzają się uroczystości, iż nawet występują razem wszystkie trzy, w kraju i zagranicą" - podkreślono w uzasadnieniu.
Autorzy projektu nowelizacji zauważają także, że "w ponad tysiącletniej historii Polski to Orzeł Biały symbolizował polską państwowość, był uosobieniem jej wartości, ambicji i oczekiwań jej obywateli". "W obecnym czasie godło wypełnia urzędy, szkoły, organizacje pozarządowe, jest na koszulkach młodzieży, sportowców, zawiera się w motywacyjnych wezwaniach do różnego rodzaju wysiłku i osiągnięć. W trudnych czasach dla Polski jednoczył Polaków do zmagań o jego panowanie. Jego 1000-letnią symbolikę chcieli przekreślić komuniści pozbawiając go korony. Warto przypomnieć, że to marszałek senatu Zbigniew Romaszewski odwrócił tę niegodną praktykę wywieszając w Senacie godło Orła Białego. Z wizerunkiem Orła Białego kojarzą się nie tylko herby, ale różnorodne wydarzenia np. bale, zawody sportowe, plastyczne, konkursy szkolne. Wizerunki orła tkwią na mogiłach i pomnikach bohaterów. Orzeł jest inspiracją do dzieł literackich, plastycznych i muzycznych. Krzyż Orła Białego jest najwyższym odznaczeniem państwowym" - dodają.
W uzasadnieniu wskazano prócz tego, że również Mazurek Dąbrowskiego ma swój dzień obchodzony 26 lutego, począwszy od 1927 r., u upamiętnia go Muzeum Hymnu w Będominie. "Wielu Rodaków podczas manifestacji państwowych i obywatelskich używa flagi samorzutnie: podczas demonstracji, zgromadzeń i imprez sportowych w kraju i zagranicą. Kibice w zgodzie z przepisami dokonują plastycznego połączenia flagi i Orła Białego. Sukcesom sportowców towarzyszy śpiewanie hymnu" - zaznaczono.(PAP)
autorki: Martyna Olasz, Katarzyna Krzykowska, Nadia Senkowska
edytor: Paweł Tomczyk
oma/ ksi/ nak/ pat/