Złożeniem kwiatów i oddaniem honorów wojskowych przed Pomnikiem Nieznanego Powstańca upamiętnili we wtorek mieszkańcy Bydgoszczy 93. rocznicę wybuchu Powstania Wielkopolskiego. Jak podkreślił bp Jan Tyrawa, "wspominanie bohaterów zobowiązuje do wytrwałości".
"W jakiejś dalekiej analogii wpisujemy się tutaj w starożytną tradycję. Już Platon zauważył, że to, co najbardziej buduje społeczeństwo, co buduje jego tożsamość, świadomość, to jest wspominanie momentów, które przyczyniały się do jego tworzenia, kształtowania się, konstytuowania" - powiedział w homilii bp Tyrawa.
Ordynariusz bydgoski zaznaczył, że "wspominanie bohaterów zobowiązuje". "Zobowiązuje do wytrwałości, do tego, abyśmy nie sprzeniewierzyli się i nie zmarnowali tego, co oni wywalczyli przelewając krew" - powiedział biskup.
Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. W krótkim czasie opanowało niemal całą Wielkopolskę, a następnie Kujawy, Pałuki i część Krajny. Podpisanie w lutym 1919 roku rozejmu w Trewirze nie uspokoiło całkowicie sytuacji, walki i potyczki z Niemcami zdarzały się do końca 1919 roku.
Po mszy św. odprawionej w intencji powstańców wielkopolskich w bydgoskiej katedrze, uroczystości rocznicowe z ceremoniałem wojskowym odbyły się pod Pomnikiem Nieznanego Powstańca.
"Dziękujemy tym, którzy wtedy, 93 lata temu, nie szczędzili sił, zdrowia, a nawet życia, aby bronić honoru Polski. Oddajemy hołd tamtym pokoleniom, których nie pokonały dziesięciolecia zaborów i koszmar I wojny światowej. Oddajemy hołd pokoleniom Polaków, którym ojczyzna zawdzięcza najwięcej – zawdzięcza swoją tożsamość i niezależny, wolny byt" – podkreślił prezydent Bydgoszczy, Rafał Bruski.
Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. W krótkim czasie opanowało niemal całą Wielkopolskę, a następnie Kujawy, Pałuki i część Krajny. Podpisanie w lutym 1919 roku rozejmu w Trewirze nie uspokoiło całkowicie sytuacji, walki i potyczki z Niemcami zdarzały się do końca 1919 roku.
W czerwcu 1919 roku wojska powstańcze zbliżyły się w okolice Bydgoszczy. W nocy z 15 na 16 czerwca 1919 r. w Murowańcu koło Bydgoszczy stoczono zaciętą bitwę. Poległo 15 powstańców, było wielu rannych. Niemcy zabrali ich do szpitala wojskowego w Bydgoszczy. Wśród rannych był nieznany z imienia i nazwiska powstaniec, który po kilku dniach zmarł, nie odzyskując przytomności. W 1925 r. w Bydgoszczy wzniesiono pomnik Nieznanego Powstańca, pod którym złożono trumnę ze szczątkami poległego, ekshumowanymi z mogiły na cmentarzu Nowofarnym w Bydgoszczy.
We wrześniu 1939 roku Niemcy nakazali rozebranie pomnika, a także wydobyli i zniszczyli szczątki powstańca. Mogiła została zrekonstruowana po wojnie i ozdobiona rzeźbą autorstwa Stanisława Horno-Popławskiego. (PAP)
olz/ hes/