W Wilnie odsłonięto w piątek pomnik Jonasa Basanavicziusa, ojca litewskiej niepodległości, jednego z sygnatariuszy Aktu Niepodległości Litwy z 1918 r. Tego dnia przypada 167. rocznica urodzin Basanavicziusa.
„Dzisiaj Jonas Basanaviczius powraca tam, gdzie przed wielu laty chodził i mieszkał” - powiedziała podczas uroczystości odsłonięcia pomnika prezydent kraju Dalia Grybausakaite, podkreślając, iż „najważniejsze, że jego obecność wśród nas przypomni o obowiązku każdego, jakim jest codzienna troska o świetlaną przyszłość Litwy”.
Pomnik stanął przed gmachem Litewskiej Filharmonii Narodowej, dawnej Sali Miejskiej, w której w dniach 4-5 grudnia 1905 roku obradował Wielki Sejm Wileński, zorganizowany przez Basanavicziusa. Podczas tego zgromadzenia zadeklarowano polityczną ciągłość narodu litewskiego, co dało początek nowoczesnemu państwu litewskiemu i jego parlamentaryzmowi.
Prawie trzymetrowa rzeźba przedstawiająca postać Basanavicziusa stanęła na półmetrowym cokole na placu, na którym dawniej znajdował się parking nieopodal kaplicy ostrobramskiej.
Jonas Basanaviczius (1851-1927), litewski historyk, narodowiec, lekarz, w 1883 roku rozpoczął wydawanie czasopisma Auszra (Jutrzenka), które zapoczątkowało falę odrodzenia narodowego. Redagując i wydając pismo, Basanaviczius dążył do odbudowy litewskiej świadomości narodowej w oparciu o mowę, którą – jak wskazywał – należało uchronić przed dominującymi wpływami języka rosyjskiego i polskiego.
Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)
aki/ jo/ mc/