Prezydent USA Richard Nixon wraz z małżonką pozdrawiają witających ich warszawiaków. 31.05.1972. Fot. PAP/CAF/M. Langda
Urzędujący prezydenci USA gościli w Polsce 13 razy, a dodatkowo od zakończenia II wojny światowej odwiedziło nas trzech przyszłych amerykańskich przywódców. Na 6 lipca wizytę w Warszawie zapowiedział obecny prezydent USA Donald Trump.
W 1945 roku na zaproszenie Bolesława Bieruta do Warszawy przyjechał Dwight D. Eisenhower, który był w tym czasie wojskowym gubernatorem strefy okupacyjnej USA w Niemczech. Prezydentem USA został w 1953 roku.
Prawie 15 lat później, w 1959 roku, do Polski z oficjalną wizytą przybył ówczesny wiceprezydent USA Richard Nixon. W Warszawie spotkał się z Władysławem Gomułką. Nixon sprawował urząd prezydenta USA w latach 1969-1974. Był też pierwszym urzędującym prezydentem USA, który odwiedził Polskę. W dniach 31 maja-1 czerwca 1972 roku w drodze powrotnej z Moskwy zawitał do Warszawy, gdzie spotkał się z pierwszym sekretarzem KC PZPR Edwardem Gierkiem. Nixonowi i jego małżonce Pat towarzyszył podczas pobytu w Polsce m.in. doradca do spraw bezpieczeństwa narodowego Henry Kissinger. Zapowiedziano wówczas amerykańskie kredyty i licencje dla Polski oraz zwiększenie wymiany handlowej między PRL a USA.
Gerald Ford odwiedził Warszawę i Kraków w dniach 28-29 lipca 1975 roku. On także do Polski przybył po wizycie w Moskwie, a następnie wybrał się do Helsinek na konferencję szefów rządów i głów państw 33 krajów europejskich oraz Kanady i USA, zakończoną podpisaniem aktu końcowego Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. Ford spotkał się wówczas z Edwardem Gierkiem.
Zaledwie dwa lata później, w dniach 29-31 grudnia 1977 roku, Polskę odwiedził Jimmy Carter. Była to jedna z jego pierwszych wizyt zagranicznych jako prezydenta USA. W tym czasie w administracji Cartera doradcą ds. bezpieczeństwa narodowego był Zbigniew Brzeziński. Carter, podobnie jak Nixon i Ford, spotkał się z Gierkiem.
George H.W. Bush złożył pierwszą prezydencką wizytę w Polsce w dniach 9-11 lipca 1989 roku, gdy przewodniczącym Rady Państwa był Wojciech Jaruzelski. 10 lipca 1989 roku Bush przemawiał na wspólnym posiedzeniu Sejmu i Senatu, a następnego dnia odwiedził Gdańsk, gdzie spotkał się m.in. z przywódcą Solidarności Lechem Wałęsą.
We wrześniu 1990 roku wizytę w Polsce złożył Ronald Reagan, który był prezydentem USA od 1981 do 1989 roku i który jako przywódca USA udzielił znaczącej pomocy ruchom antykomunistycznym, w tym polskiej Solidarności.
Druga wizyta George'a H.W. Busha w Polsce odbyła się 5 lipca 1992 r. Prezydentem Polski był wtedy Lech Wałęsa. Bush wziął udział w uroczystościach związanych ze sprowadzeniem do Polski z USA prochów pianisty, kompozytora i polityka Ignacego Jana Paderewskiego. Paderewski zmarł w 1941 roku w Nowym Jorku i został pochowany na Cmentarzu Narodowym w Arlington. W 1992 roku prochy artysty złożono w krypcie archikatedry św. Jana Chrzciciela w Warszawie.
Bill Clinton złożył pierwszą oficjalną wizytę w Polsce w dniach 6-7 lipca 1994 roku. Przemawiał w Sejmie oraz brał udział w uroczystościach upamiętniających powstanie w getcie warszawskim. Podkreślał wówczas, że rozszerzenie NATO jest nieuchronne.
Druga wizyta Clintona odbyła się w dniach 10-11 lipca 1997 roku. Głównym jej tematem były starania Polski o przystąpienie do NATO. Podczas uroczystości na Placu Zamkowym w Warszawie Clinton mówił do Polaków: "Witam was, Czechów oraz Węgrów jako przyszłych członków NATO i sojuszników USA". Spotkał się także z byłym prezydentem Lechem Wałęsą.
Pierwsza wizyta w Polsce George'a W. Busha miała miejsce w dniach 15-16 czerwca 2001 roku. Prezydent USA odwiedził Warszawę oraz wygłosił przemówienie na Uniwersytecie Warszawskim. "Nie mówmy o Wschodzie i Zachodzie. To był stary podział. Nie był to fakt geograficzny, lecz fakt przemocy. Naszym celem jest zatrzeć fałszywe linie, które dzieliły Europę przez zbyt długi czas" - powiedział.
Druga wizyta George'a W. Busha miała miejsce w dniach 30-31 maja 2003 roku. Bushowi towarzyszyła jego małżonka Laura oraz m.in. doradczyni ds. bezpieczeństwa narodowego Condoleezza Rice i sekretarz stanu USA Colin Powell. Para prezydencka zwiedziła w Oświęcimiu były niemiecki obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau. Spotkanie Busha z prezydentem Aleksandrem Kwaśniewskim odbyło się w Krakowie na Wawelu. Amerykański prezydent rozmawiał też z premierem Leszkiem Millerem, m.in. o rozszerzeniu UE i polskim zaangażowaniu w Iraku.
Trzecia i ostatnia oficjalna wizyta George’a W. Busha w Polsce miała miejsce 8 czerwca 2007 roku. Spotkał się on wtedy z prezydentem Lechem Kaczyńskim w Juracie, a głównym tematem rozmów była budowa tarczy antyrakietowej. Bush podziękował Polsce m.in. za zaangażowanie w misjach wojskowych w Afganistanie i Iraku. Dodał, że ceni Polskę za to, że jest "wielką zwolenniczką wolności".
Pierwsza z trzech wizyt Baracka Obamy w Polsce odbyła się w dniach 27-28 maja 2011 roku w ramach jego tygodniowej podróży po Europie. Obama spotkał się wówczas z prezydentem Bronisławem Komorowskim oraz premierem Donaldem Tuskiem, był również specjalnym gościem odbywającego się wówczas w Warszawie XVII szczytu przywódców państw Europy Środkowo-Wschodniej zorganizowanego przez Komorowskiego. Obama podczas wizyty mówił, że Polska jest jednym z najbliższych i najsilniejszych sojuszników USA oraz że przemiany, które miały miejsce w Polsce w ostatnich 20 latach, czynią z niej lidera w Europie. Zapewnił też, że wspiera projekt zmian w amerykańskich przepisach, który miał w sposób satysfakcjonujący Polskę rozwiązać kwestię wiz do USA.
Druga wizyta Obamy miała miejsce w dniach 3-4 czerwca 2014 roku. Prezydent USA wziął udział w oficjalnych uroczystościach związanych z 25-leciem polskiej wolności oraz spotkał się z prezydentem Komorowskim i premierem Tuskiem, a także z przywódcami i szefami rządów 17 państw Europy Środkowej i Wschodniej, w tym z prezydentem elektem Ukrainy Petrem Poroszenką. Obama zapewnił sojuszników USA w tej części Europy o swoim wsparciu oraz zapowiedział, że program zwiększenia obecności wojskowej USA w tym regionie ma wynieść 1 mld dolarów. 4 czerwca przemawiał także na Placu Zamkowym w Warszawie z okazji uroczystości w 25. rocznicę wyborów 1989 roku.
Trzecia i ostatnia wizyta prezydenta Baracka Obamy odbyła się w Warszawie z okazji szczytu NATO w dniach 8-9 lipca 2016 roku. Gospodarzem tego spotkania był prezydent Andrzej Duda, wzięło w nim udział 61 delegacji, w tym 18 prezydentów i 21 premierów, a przewodniczył mu sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg. Przed rozpoczęciem szczytu NATO odbyło się także spotkanie prezydentów Polski i USA, na którym Obama zapewnił, że Polska jest jednym z filarów wschodniej flanki NATO i oddanym sojusznikiem.
Z Waszyngtonu Joanna Korycińska (PAP)
jek/ mobr/ akl/ ro/ je/
