Wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski wydał w środę zarządzenia zastępcze zmieniające nazwy pięciu ulic - w Białymstoku, Wiźnie, Szumowie i Zambrowie. W przypadku sześciu kolejnych nazw ulic w regionie wojewoda oczekuje jeszcze na niezbędne opinie IPN.
Zmiany dokonane zostały w oparciu o tzw. ustawę dekomunizacyjną.
Wojewoda Paszkowski mówił w środę dziennikarzom, że podejmując decyzję o nowych patronach ulic chciał, by upamiętnione zostały osoby zasłużone dla walk o wolność kraju, w tym takie, które są znane jedynie lokalnie.
Zarządzeniem zastępczym wojewody, w Białymstoku nazwę zmieniła ulica im. Maksyma Gorkiego - teraz będzie nosić imię por. Anatola Radziwonika - uczestnika wojny obronnej 1939 roku, potem żołnierza AK zaangażowanego w działalność partyzantki.
W Wiźnie dotychczasowa ulica XXXV-lecia (chodziło o upamiętnienie 35-lecia PRL) nosić będzie imię kapitana Stanisława Brykalskiego, zastępcy majora Władysława Raginisa, dowódcy obrony odcinka Wizna we wrześniu 1939 roku.
W Szumowie ulica XXX-lecia zmieniła nazwę na sierż. podchorążego Zygmunta Przeździeckiego - uczestnika wojny obronnej we wrześniu 1939 roku, potem partyzanta. W czerwcu 1944 roku Przeździecki brał udział w akcji odbicia 400 więźniów w Łomży, kilka dni później poległ w bitwie żołnierzy podziemia z wojskami niemieckimi w okolicach Czerwonego Boru.
Wojewoda podkreślał znaczenie upowszechniania wiedzy o takich postaciach i wydarzeniach, znanych tylko lokalnie. "Mam nadzieję, że to będzie wzmacniało świadomość historyczną w samym Szumowie i nie tylko" - mówił Paszkowski.
W tym samym mieście dotychczasowa ulica im. Bolesława Podedwornego zmieniła nazwę na kapitana Antoniego Kozłowskiego. W uzasadnieniu zarządzenia przywołano stanowisko IPN o tym, że Podedworny był po II wojnie światowej "wysokim funkcjonariuszem komunistycznego państwa i działaczem satelickiego wobec komunistycznej partii Stronnictwa Ludowego i Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego".
"Członkiem PZPR nie był, ale funkcjonował w strukturach władzy komunistycznej na bardzo istotnych stanowiskach" - mówił wojewoda Paszkowski.
Nowy patron, kpt Antoni Kozłowski to żołnierz miejscowego podziemia niepodległościowego. W uzasadnieniu zarządzenia przywołano m.in. akcję z czerwca 1944 roku, gdy oddział Akcji Specjalnej NSZ pod dowództwem kapitana Kozłowskiego odbił z rąk niemieckich 30 osób w akcji pod Cydzynem oraz uwolnienie więźniów w Łomży.
Antoni Kozłowski, podobnie jak Zygmunt Przeździecki, również poległ w bitwie partyzantów z Niemcami w okolicach Czerwonego Boru.
Ostatnie podpisane w środę zarządzenie wojewody dotyczy Zambrowa i dotychczasowej ulicy im. Podedwornego (pochodzącego z tego miasta - PAP) - przemianowano ją na ulicę im. rotmistrza Witolda Pileckiego.
Zarządzenia wojewody wejdą w życie w 14 dni po ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Województwa Podlaskiego.
Przed miesiącem w podobny sposób doszło do zmiany nazw trzech innych ulic w regionie - w Białymstoku i Kleosinie. Wojewoda wciąż czeka na opinie IPN dotyczące kilku innych ulic, m.in. imienia białoruskiego działacza Bronisława Taraszkiewicza w Bielsku Podlaskim czy Aleksandra Węgierki w Białymstoku.(PAP)
autor: Robert Fiłończuk
rof/ itm/