Kościół pw. św. Mikołaja w Polance Wielkiej. Fot. PAP/A. Grygiel
Zakończyły się prace przy tworzeniu Beskidzkiego Muzeum Rozproszonego diecezji bielsko-żywieckiej, które obejmuje zabytkowe, drewniane obiekty sakralne w kilku miejscowościach na styku Śląska i Małopolski – informują diecezjalne służby prasowe.
„Uroczyste otwarcie muzeum zaplanowano na 11 maja w Nidku, jednak odwiedzać poszczególne obiekty można już od 1 kwietnia” – zakomunikowała diecezja.
Projekt stworzenia muzeum realizowany był od 2019 roku. Zdaniem pomysłodawcy, ks. dr. Szymona Tracza, „idea zrodziła się z potrzeby ratowania popadających w nieodwracalną ruinę czterech nieużywanych, bezcennych dla polskiej kultury drewnianych kościołów znajdujących się na terenie ziemi oświęcimskiej: w Grojcu, Nidku, Osieku i Polance Wielkiej, oraz drewnianego budynku dawnej szkoły parafialnej w Starej Wsi koło Wilamowic”. W ramach projektu przeprowadzono także konserwację dwóch drewnianych świątyń parafialnych w Gilowicach i Łodygowicach na Żywiecczyźnie.
Ks. Tracz, cytowany w komunikacie, powiedział, że obiekty te stanowią przykład budownictwa drewnianego od późnego gotyku do dojrzałego baroku (XVI-XVIII w.). „Zabytki połączono we wspólny szlak turystyczny za pomocą tzw. rzeczywistości rozszerzonej z pozostałymi czternastoma drewnianymi kościołami w diecezji bielsko-żywieckiej wpisanymi do rejestru zabytków” – dodał.
Jak podała diecezja, w obiektach m.in. wymieniono poszycia gontowe dachów oraz wież kościołów. W Nidku, Osieku i Polance Wielkiej odtworzono dawne drogi procesyjne przy świątyniach. Pracom konserwatorskim poddano zniszczone polichromie ścienne oraz wyposażenie wnętrz, składające się z ołtarzy, ambon, chrzcielnic, prospektów organowych, epitafiów, ław, posadzek i innych.
„Dzięki tym działaniom obiekty odzyskały swój niepowtarzalny, historyczny charakter. Po zakończeniu prac konserwatorskich w wymienionych świątyniach, obok zachowania pierwotnych funkcji liturgicznych, urządzono ekspozycje muzealne zogniskowane na konkretnym temacie przewodnim” – podsumował ks. Tracz.
Zdaniem biskupa bielsko-żywieckiego Romana Pindla, muzeum powinno spełnić rolę popularyzowania bogactwa artystycznego dziedzictwa Podbeskidzia. „Bardzo się cieszę, że powstałe Beskidzkie Muzeum Rozproszone jest instytucją, która wzięła na swoje ramiona brzemię odpowiedzialności za drewnianą architekturę sakralną diecezji” – dodał.
Diecezja bielsko-żywiecka zakomunikowała, że muzeum składa się z trzech części. Zasadniczy moduł stanowi pięć drewnianych zabytków: kościoły w Grojcu, Nidku, Osieku i w Polance Wielkiej oraz budynek dawnej szkoły w Starej Wsi. Tam umieszczone są ekspozycje. Drugi obejmuje czynne kościoły w Gilowicach i Łodygowicach. Moduł trzeci to czternaście drewnianych, zabytkowych kościołów wpisanych do krajowego rejestru zabytków z terenów diecezji bielsko-żywieckiej, zlokalizowanych w województwie małopolskim i śląskim.
Realizacja projektu „Beskidzkie Muzeum Sakralnej Architektury Drewnianej Diecezji Bielsko-Żywieckiej – udostępnienie dziedzictwa kulturowego Podbeskidzia poprzez nadanie nowych funkcji kulturalnych drewnianym obiektom zabytkowym” kosztowała 20,1 mln zł, z czego 16,8 mln zł stanowiło dofinansowanie z funduszy UE.
Diecezja bielsko-żywiecka powstała w 1992 r. W jej skład wchodzi ponad 200 parafii. (PAP)
Autor: Marek Szafrański
szf/ dki/
