Burmistrz Woli apeluje do mazowieckiego konserwatora o jak najszybsze wpisanie do rejestru zabytków tablic Tchorka. Konserwator uspokaja, że kończy już procedurę wpisu.
Burmistrz Woli Krzysztof Strzałkowski zwrócił się do mazowieckiego wojewódzkiego konserwatora zabytków o niezwłoczne dokonanie wpisu zespołu tablic do rejestru zabytków ruchomych. Zarzuca mu opieszałość co prowadzi do dalszych zniszczeń zabytkowych tablic.
"Na Woli znajduje się ponad 1/4 pamiątkowych tablic autorstwa Karola Tchorka, stanowiących jeden z charakterystycznych elementów pejzażu stolicy. Są one świadectwem dramatycznych wydarzeń rozgrywających się w Warszawie podczas II Wojny Światowej. Stan wielu z nich wymaga wykonania pilnych prac konserwatorskich. "Niestety mazowiecki wojewódzki konserwator zabytków zamiast bezzwłocznie wydać decyzję od ponad 8 miesięcy wpisuje je do rejestru zabytków, blokując ich rewitalizację" – powiedział burmistrz Woli Krzysztof Strzałkowski. "Z prośbą o pilne działania w tej sprawie zwróciłem się do profesora Jakuba Lewickiego (mazowiecki wojewódzki konserwator zabytków - PAP). Jednocześnie mam nadzieję, że wojewoda Tomasz Bocheński szybko zmobilizuje podlegający mu urząd do działania" – dodał Strzałkowski.
W Warszawie znajduje się 165 tablic z czego 42 na Woli. Wszystkie mają zostać wpisane do rejestru zabytków ruchomych. Dwa lata temu, wandale zniszczyli klejem kilkadziesiąt wykonanych z piaskowca tablic autorstwa Karola Tchorka. Na 75 dodano małe tabliczki z napisem Niemcy zamiast hitlerowcy. Stolica oczyściła do tej pory 36 tablic będących jej własnością. Czyszczenie tablic w każdym przypadku wymagało zastosowania metod konserwatorskich - użycia lasera, ręcznego czyszczenia specjalistycznymi narzędziami, szlifowania lub użycia środków chemicznych, uzupełnienia ubytków zaprawą, a na koniec zastosowania dezynfekcji i środka hydrofobowego.
Prace konserwatorskie zostały jednak wstrzymane w związku z wszczęciem pod koniec 2022 roku postępowania w sprawie wpisu do rejestru zabytków zespołu tablic Tchorka.
Do sprawy odniósł się rzecznik MWKZ Andrzej Mizera. "Kończy się już procedura wpisu tablic Tchorka do rejestru zabytków. Tych, o których wiemy jest na terenie Warszawy około 200 sztuk. Chcemy wpisać je jako jeden duży układ" - wyjaśnił w rozmowie z PAP. "Procedura zakończy się wkrótce" - dodał.
Tablice powstały w 1949 roku w efekcie konkursu ogłoszonego przez SARP. Stworzone zostały na podstawie projektu Karola Tchorka i upamiętniają będące w Warszawie miejsca walk i męczeństwa z czasów II wojny światowej. Tablice były stawiane w różnych punktach Warszawy począwszy od lat 50. XX wieku. Wiele z nich uległo jednak zniszczeniu w trakcie wyburzeń domów oraz modernizacji i rozbudowy miejskiej sieci komunikacyjnej. W 2013 roku w granicach administracyjnych Warszawy znajdowało się ponad 160 tablic Tchorka.(PAP)
autorka: Marta Stańczyk
mas/ apiech/
