Socjolog, członkini Centrum Badań nad Zagładą Żydów dr Karolina Panz oraz przewodniczka turystyczna i edukatorka Wioleta Szczepocka otrzymały w piątek Nagrody im. ks. Stanisława Musiała, przyznawane za zasługi dla dialogu chrześcijańsko- i polsko-żydowskiego.
Karolina Panz otrzymała nagrodę w kategorii twórczość promująca ducha dialogu i współpracy chrześcijańsko-żydowskiej i polsko-żydowskiej.
Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Jacek Popiel w wygłoszonej laudacji przypomniał, że laureatka w ostatnich latach poświęciła się badaniom zagłady podhalańskich Żydów, która nigdy wcześniej nie stała się samodzielnym przedmiotem studiów historycznych prowadzonych przez polskich uczonych.
„W swoich badaniach Karolina Panz nie przyjmuje perspektywy prokuratora i sędziego wskazującego winnych i szafującego wyrokami, lecz stara się raczej oddać głos zamęczonym i pomordowanym, przywracając im nie tylko imiona i nazwiska, ale także rekonstruując ich losy” - wskazał rektor UJ.
Laureatka dziękując za wyróżnienie podkreśliła, że nagroda ma dla niej „absolutnie szczególne znaczenie i wymiar” ze względu na jej patrona, ks. Stanisława Musiała. „Jest on kluczowy dla rozpoczęcia mojej drogi, mojej pracy badawczej” - wskazała.
Odnosząc się do swoich badań nad przywróceniem pamięci o społeczności żydowskiej Nowego Targu na Podhalu mówiła: „oddałam się przez kilkanaście lat badaniu zwykłych ludzi, tam nie ma wielkich nazwisk, nie ma powszechnie znanych historii. Tam są zwykli ludzie, którzy przez lata budowali to miasto, budowali jego rzeczywistość, mieszkali na podhalańskich wioskach i tak naprawdę ich rzeczywistość została zgładzona”.
Jak przypomniała Panz, dzięki nawiązaniu współpracy z projektem „Ludzie nie liczby”, który zajmuje się upamiętnianiem z imienia i nazwiska ofiar Holokaustu w Małopolsce „urzeczywistniło się jej największe marzenie – w kamieniach zostały wykute imiona i nazwiska kilku tysięcy ludzi”. Pomnik z wyrytymi imionami i nazwiskami 2866 żydowskich mieszkańców Nowego Targu, którzy zginęli w Holokauście w 1942 roku został odsłonięty w listopadzie ub.r. na tamtejszym cmentarzu żydowskim.
Przewodniczka turystyczna i edukatorka Wioleta Szczepocka została uhonorowana w kategorii za podejmowanie inicjatyw społecznych na rzecz pojednania.
W laudacji wiceprezydent Bogusław Kośmider podkreślił, że Wioleta Szczepocka działa na polu szerzenia wiedzy. „ Wedle jej najgłębszego przekonania prawdziwa wiara chrześcijańska jest nierozerwalnie związana z obowiązkiem ciążącym na każdym wierzącym, aby dobrze poznać Naród Wybrany, jego dzieje, trudne relacje polsko-żydowskie na przestrzeni wieków oraz współczesny Izrael. Od wielu lat szuka sposobów, aby ten cel zrealizować” - mówił.
Jak wyznała laureatka, do miejsca w którym odbiera Nagrodę im. ks. Stanisława Musiała „doprowadziły ją małe rzeczy, małe kroki”. „Każdy z nas może zrobić wiele, jeśli chodzi o pojednanie, ponieważ jeśli nie ma pojednania, to obydwie strony cierpią, a życie jest kruche, dlatego warto żyć pełnią serca” - podkreśliła.
Wyróżnienia zostało wręczone podczas piątkowej uroczystości w Urzędzie Miasta Krakowa.
Nagrodę ustanowił w 2008 r. Klub Chrześcijan i Żydów „Przymierze”. Jej fundatorami są rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, prezydent Krakowa i Gmina Wyznaniowa Żydowska w Krakowie. Laureatów wybiera kapituła pod przewodnictwem rektora UJ.
Patron nagrody, ks. Stanisław Musiał (1938-2004) był – jak przypomniała kapituła – wytrwałym rzecznikiem dialogu chrześcijańsko-żydowskiego, konsekwentnie krytykował wszelkie przejawy antysemityzmu i ksenofobii.
W ubiegłym roku nagrodę otrzymali dziennikarz i historyk Marian Turski oraz działaczka społeczna Anna Brzyska. Wśród wcześniejszych laureatów są m.in. prof. Jan Błoński, Miasto i Gmina Chmielnik, prof. Joanna Tokarska-Bakir, prof. Aleksander Skotnicki.(PAP)
autor: Rafał Grzyb
rgr/ pat/