Tylko w latach 2011-2016 funkcjonariusze ze specjalnej komórki wydziału kryminalnego warszawskiej policji przeprowadzili kilkadziesiąt postępowań, w których wyniku odnaleziono wiele dzieł sztuki, m.in. obrazów, cennych dla polskiej kultury - informuje KSP.
Funkcjonariusze współpracują w tej sprawie z wieloma instytucjami, m.in. z Wydziałem Strat Wojennych Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowym Instytutem Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, a także z galeriami i osobami prywatnymi.
Policjanci przeszukują strony i fora internetowe, na których pojawiają się informacje o utraconych lub skradzionych obrazach, a także współpracują z funkcjonariuszami z innych krajów.
"Nasi funkcjonariusze stale monitorują rynek antykwaryczny, sprawdzają oferty domów aukcyjnych i galerie, a także korzystają z krajowego wykazu zabytków skradzionych lub wywiezionych za granicę niezgodnie z prawem, który jest prowadzony przez Ośrodek Ochrony Zbiorów Publicznych" - powiedział PAP rzecznik Komendy Stołecznej Policji Mariusz Mrozek.
Jak podkreślił, w ostatnich latach funkcjonariusze Wydziału Kryminalnego KSP przeprowadzili kilkadziesiąt czynności operacyjnych lub postępowań przygotowawczych, w których wyniku zabezpieczono wiele cennych dla kultury polskiej dzieł sztuki. "Udało się odzyskać dziesiątki unikatowych dzieł sztuki, których wartość można szacować w milionach euro" - powiedział Mrozek.
W środę policja poinformowała o odzyskaniu obrazu Maksymiliana Gierymskiego "Patrol Polski 1830 roku". Dzieło zostało utracone w czasie II wojny światowej i figuruje w Bazie Strat Wojennych Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Obraz, namalowany w 1869 r., został odnaleziony i zabezpieczony w jednym z domów aukcyjnych w Warszawie.
Szef MSWiA Mariusz Błaszczak poinformował, że policjanci z KSP, którzy odzyskali obraz, otrzymają nagrody.
Obraz Gierymskiego to kolejne dzieło sztuki wśród polskich strat wojennych lub utraconych w innych okolicznościach dzieł mających szczególne znaczenie dla polskiej kultury, odnalezione przez warszawskich policjantów. W listopadzie 2016 roku odzyskali oni obraz Wojciecha Kossaka "Piłsudski na Kasztance", który przepadł w 1997 r. po włamaniu do mieszkania w Krakowie. Obraz został odnaleziony w jednej z warszawskich galerii.
Wcześniej odzyskano dwa inne obrazy: "Hucułka z dzbankiem" Michała Borucińskiego i "Święty Longin, patron dzwonkarzy" Jana Matejki, które pojawiły się na aukcjach. Utracone w czasie II wojny światowej płótna znajdowały się w prywatnych mieszkaniach w Warszawie. Obrazy te przed wojną stanowiły ozdobę dwóch różnych warszawskich kolekcji prywatnych, oba zostały utracone najprawdopodobniej w czasie powstania warszawskiego.
W wyniku rabunkowej działalności niemieckiego okupanta i wojsk radzieckich w latach 1939-45 z polskich muzeów, prywatnych kolekcji, kościołów oraz gmin żydowskich wywieziono niemożliwy dzisiaj do oszacowania zbiór dzieł sztuki. Określona tuż po wojnie na ponad pół miliona zagrabionych dóbr kultury liczba uwzględniała najbardziej wartościowe kolekcje w kilku zaledwie województwach.
Grzegorz Dyjak (PAP)
gdyj/ karo/