Zabrze, październik 1985 r. Wojewódzki Ośrodek Kardiologii (Śląskie Centrum Chorób Serca). Na zdjęciu: kierownik kliniki doc. Zbigniew Religa (w środku), kardiolog Bogusław Kominek (pierwszy od lewej). Fot. PAP/Stanisław Jakubowski
Zabrze świętuje 40. rocznicę pierwszego udanego przeszczepienia serca w Polsce, przeprowadzonego 5 listopada 1985 r. przez zespół pod kierunkiem Zbigniewa Religi. Obchody obejmują spotkania edukacyjne, debaty eksperckie i uroczystości upamiętniające dawstwo narządów.
Urząd miasta poinformował, że w poniedziałek ponad tysiąc uczniów ze szkół średnich z Zabrza i okolic weźmie udział w spotkaniu poświęconym transplantologii. W programie przewidziano debatę oksfordzką uczniów zabrzańskich liceów i pokaz opowiadającego o pracy prof. Religi filmu „Bogowie” w reżyserii Łukasza Palkowskiego.
Główne obchody odbędą się 5 listopada w sali sesyjnej Urzędu Miasta Zabrza. Debata „40 lat po przeszczepieniu serca – dziedzictwo prof. Zbigniewa Religi” zgromadzi pionierów polskiej transplantologii, kontynuatorów dzieła profesora i pilotów wojskowych uczestniczących w Akcji Serce, specjalnych lotach transportujących organy do przeszczepów.
W tym samym dniu w centrum miasta zostanie otwarty skwer Dawców Drugiego Życia. Posadzona zostanie kalina koralowa symbolizująca odradzające się życie. W uroczystości wezmą udział pacjenci po transplantacji i przedstawiciel rodziny dawcy. Czerwone owoce kaliny mają przypominać serca podarowane innym z miłością.
Magistrat podkreślił, że świętowanie 40-lecia pierwszego przeszczepienia serca w Polsce to nie tylko upamiętnienie pionierskiego osiągnięcia medycznego, lecz także wyraz szacunku dla dawców i nadziei dla pacjentów, którym transplantologia daje szansę na nowe życie.
5 listopada mija 40 lat od pierwszej w Polsce udanej transplantacji serca, którą przeprowadził w ówczesnym Wojewódzkim Ośrodku Kardiologii w Zabrzu Zbigniew Religa z zespołem. Choć przeszczep był udany, 62-letni pacjent zmarł osiem dni później.
W skład zespołu, który w Zabrzu stworzył Religa, weszli m.in. kardiochirurdzy, obecnie profesorowie Marian Zembala i Andrzej Bochenek.
W 1987 r., tuż po zakończeniu jednej z kolejnych operacji przeszczepu serca, Religa został uwieczniony na słynnej fotografii wykonanej dla „National Geographic” przez Jamesa Stanfielda. Na pierwszym planie widać siedzącego wybitnego kardiochirurga, na drugim – jego asystenta, który ze zmęczenia zasnął w kącie sali. Zdjęcie uznano za jedno ze stu najlepszych fotografii w historii magazynu „National Geographic”.
Zbigniew Religa (1938-2009), mówiąc w jednym z wywiadów o dawcach narządów, wspominał m.in. takie wydarzenie:
„Pod koniec lat osiemdziesiątych zadzwoniono do Zabrza z informacją o sercu do pobrania. Dawcą był siedemnastoletni chłopak, który zginął w wypadku samochodowym. Gdy przyjechaliśmy na miejsce, ordynator szpitala stwierdził: »Najpierw proszę porozmawiać z ojcem«. Okazało się, że powiadomiono nas właśnie na prośbę tego człowieka! Kiedy dowiedział się, że zmarł mu syn, poprosił lekarzy o telefon do Zabrza, że jest serce do transplantacji. »Niech jeszcze choć serce żyje w czyjejś piersi, niech służy innemu« – stwierdził ojciec chłopca. W trakcie rozmowy życzył nam udanej operacji, tego, aby pacjent czekający na transplantację przeżył. Nigdy nie zapomnę tej rozmowy”. (PAP)
jms/ joz/
