Akt Unii Lubelskiej. Źródło: Archiwa Państwowe
Skany odręcznych listów Adama Mickiewicza, oryginału Konstytucji 3 Maja i aktu Unii Lubelskiej to niektóre z ponad 37 mln skanów archiwaliów dostępnych na zmodernizowanym niedawno serwisie internetowym Archiwów Państwowych SzukajwArchiwach.gov.pl.
Jak zaznaczyła zastępca dyrektora ds. zasobu archiwalnego Narodowego Archiwum Cyfrowego Malwina Rozwadowska w serwisie można znaleźć wyjątkowe materiały np. dodane niedawno skany odręcznych listów Adama Mickiewicza i Cypriana Kamila Norwida. Jest także skan oryginału Konstytucji 3 Maja, aktu Unii Lubelskiej, a także akta z Urzędów Stanu Cywilnego przydatne do poszukiwań genealogicznych.
"Te wszystkie materiały można obejrzeć online i z łatwością pobrać skany. Poszczególne instytucje publikujące w serwisie mają własne profile. Znajdują się na nich informacje przydatne użytkownikowi jak np. dane kontaktowe. Można także w ten sposób dotrzeć do listy zespołów, które dana instytucja publikuje w serwisie. Każde archiwum może też na takim profilu polecać ciekawe materiały znajdujące się w jego zasobie, tworzyć kolekcje ze swoich najcenniejszych materiałów, informować o aktualnościach np. nowych materiałach dodanych do serwisu" - opowiadała PAP Rozwadowska.
Niedawna modernizacja SzukajwArchiwach.gov.pl jest skierowana przede wszystkim do osób nie mających z nim wcześniej styczności. "Bardzo nam zależało, żeby stał się on serwisem dla wszystkich. W pierwszej odsłonie był bowiem skierowany bardziej do grupy użytkowników specjalistycznych, zaznajomionych z tematem, takich jak historycy czy genealodzy. Przygotowując modernizację przeprowadziliśmy serię badań zarówno z dotychczasowymi, jak i potencjalnymi użytkownikami serwisu, ponieważ pragnęliśmy się otworzyć na nowe grupy odbiorców" - powiedziała zastępca dyrektora.
Jak zaznaczyła zdecydowano się w związku z tym na serię nowych rozwiązań. "Część z nich widoczna jest od razu po wejściu na stronę. Użytkownik, który korzysta z serwisu po raz pierwszy może zapoznać się z proponowanymi kolekcjami lub materiałami w formie polecanych jednostek. Ideą tego jest ich przybliżenie, pokazanie, że można z nich skorzystać. I liczymy, że to przyciągnie takich użytkowników kompletnie z zewnątrz. Wydaje się, że mogą być one interesujące także dla osób pracujących w branżach kreatywnych, ponieważ większość materiałów prezentowanych w serwisie można ponownie bezpłatnie wykorzystywać" - relacjonowała Rozwadowska.
"Użytkownicy mogą swobodnie przeglądać materiały, pobierać skany. Wyszukiwarka, którą zaproponowaliśmy pozwala odnaleźć materiały także po tagach. Daliśmy również użytkownikom możliwość dodawania własnych tagów, by lepiej opisać udostępnione w serwisie materiały. Tagi zostały podzielone na dwa rodzaje - na słowa-klucze dodawane przez same instytucje i tagi dodawane przez użytkowników. Różnią się one kolorem i nazwą, by w sytuacji kiedy znaleźliśmy coś po tagach dodanych przez użytkowników mieć świadomość, że nie jest to informacja podana przez instytucję. Równocześnie pozwala to użytkownikom na współtworzenie serwisu, a także znacznie poprawia przeszukiwalność tego zasobu" - podkreśliła zastępca dyrektora.
Użytkownikom zalogowanym serwis oferuje jeszcze więcej możliwości. "Można zachowywać wyszukiwania i wrócić do nich później oraz dodawać poszczególne materiały do ulubionych. Osoby zalogowane mogą tworzyć własne kolekcje i albo mieć je na osobisty użytek albo podzielić się z innymi udostępniając w sekcji +przeglądaj kolekcje+. Liczymy, że to pozwoli się podzielić tą wiedzą, swoimi odkryciami z innymi użytkownikami. Istnieje także możliwość udostępniania materiałów na portalach społecznościowych takich jak Facebook. To mamy nadzieję korzystnie wpłynie na popularyzację wiedzy o archiwach i ich zasobie" - powiedziała Rozwadowska.
Tylko zalogowani użytkownicy mogą także dodawać do materiałów tagi, a także przysyłać informacje na temat materiałów niezidentyfikowanych. "Archiwa mogą bowiem dodawać materiały do sekcji +zidentyfikuj materiał+ licząc, że ktoś prześle informacje na jego temat. Oczywiście jest to potem weryfikowane przez pracowników archiwów, daje jednak duże możliwości poszerzenia wiedzy na temat archiwaliów. Użytkownicy zalogowani mogą też zgłaszać uwagi do istniejących opisów materiałów, co jak sądzimy pozytywnie wpłynie na jakość tych informacji. Wśród nowych funkcjonalności możliwe jest także pobieranie kopii materiałów z wysokimi parametrami. Zamieściliśmy również jasną informację na temat majątkowych praw autorskich materiałów" - mówiła zastępca dyrektora.
Uroczysta premiera nowej odsłony serwisu internetowego Archiwów Państwowych SzukajwArchiwach.gov.pl miała miejsce 8 czerwca w ramach obchodów Międzynarodowego Dnia Archiwów.
"Chociaż minęło dopiero kilkanaście dni już widzimy spore zwiększenie zainteresowania serwisem. Tworzony był on zgodnie z zasadami projektowania zorientowanego na użytkownika i ma być stale ulepszany. Jesteśmy cały czas otwarci na uwagi i komentarze użytkowników, tak aby serwis mógł być dostosowywany do ich potrzeb. Mamy w planach, poza ulepszaniem istniejących funkcjonalności m.in. stworzenie nowego modułu - strefy edukacyjnej przeznaczonej dla uczniów i nauczycieli" - dodała zastępca dyrektora ds. zasobu archiwalnego Narodowego Archiwum Cyfrowego.
Serwis SzukajwArchiwach.gov.pl jest narzędziem służącym do publikacji opisów oraz zdigitalizowanych skanów archiwaliów. Umożliwia korzystanie z ponad 37 mln skanów i ok. 13,5 mln opisów materiałów przechowywanych w archiwach w Polsce i na świecie. Dostęp do serwisu jest otwarty dla wszystkich użytkowników i bezpłatny. (PAP)
autor: Anna Kondek-Dyoniziak
akn/ agz/
