Do końca roku liczba obiektów noszących tytuł Pomnika Historii przekroczy 100 – zapowiedział we wtorek w Katowicach dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa Bartosz Skaldawski. Obecnie na tej prestiżowej liście jest 91 obiektów.
Pomnik Historii to jedna z pięciu form ochrony zabytków wymienionych w ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z 2003 r. Terminem tym określa się zabytek o szczególnym znaczeniu dla polskiej kultury. Jest on ustanawiany przez prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej specjalnym rozporządzeniem na wniosek ministra kultury i dziedzictwa narodowego. W treści prezydenckiego rozporządzenia wyszczególnia się cechy danego zabytku świadczące o jego najwyższej wartości, określa się precyzyjnie jego granice i zamieszcza schematyczną mapkę obiektu.
„Mamy obecnie 91 wpisów na listę Pomników Historii, część to wpisy składające się z kilku obiektów. Do tego tytułu aspiruje wiele innych. Mogę powiedzieć, że do końca roku Pomników Historii będzie ponad 100” – powiedział PAP dyrektor Skaldawski, zastrzegając, że ostateczne decyzje należą do ministra kultury i dziedzictwa narodowego oraz prezydenta RP.
We wtorek w Katowicach, w będącym Pomnikiem Historii Gmachu Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego i Sejmu Śląskiego odbyła się konferencja pt. „Po co nam Pomnik Historii? Czy duma i troska o zabytki stają się wyznacznikiem współczesnego patriotyzmu?”. Konferencja towarzyszyła 8. Spotkaniu Opiekunów Pomników Historii, które stanowią forum wymiany doświadczeń i budowania współpracy pomiędzy opiekunami obiektów, które zostały uznane za Pomnik Historii.
„To jest forum, podczas którego chcemy doprowadzić do możliwości wymiany doświadczeń między opiekunami historii. Staramy się raz w roku zapraszać wszystkich opiekunów pomników historii i budować sieć współpracy. Oczywiście pomniki historii są bardzo różne, w każdym są inne kłopoty, ale być może część tych kłopotów się powtarza i ta wymiana doświadczeń może posłużyć łatwiejszemu rozwiązywaniu problemów, które już ktoś rozwiązał” – wyjaśnił Bartosz Skaldawski.
„Zależy nam na tym, by budować świadomość społeczną, że to wyjątkowe miejsca, warte odwiedzenia” – dodał.
Pomniki Historii ustanawiane są od 1994 r. Do tego elitarnego grona mogą dołączać obiekty architektoniczne, krajobrazy kulturowe, układy urbanistyczne lub ruralistyczne, zabytki techniki, obiekty budownictwa obronnego, parki i ogrody, cmentarze, miejsca pamięci najważniejszych wydarzeń lub postaci historycznych oraz stanowiska archeologiczne.
Na liście Pomników Historii są obecnie m.in. pole bitwy na Westerplatte w Gdańsku, rezerwat archeologiczny w Biskupinie, zespół klasztoru ojców paulinów na Jasnej Górze w Częstochowie, kopalnie soli w Wieliczce i Bochni czy Hala Stulecia we Wrocławiu. (PAP)
Autorka: Anna Gumułka
lun/ itm/