Szary Dom. Źródło: Muzeum KL Plaszow
Ogłoszono konkurs na koncepcję aranżacji plastycznej wystawy stałej w Muzeum - Miejsce Pamięci KL Plaszow w Krakowie. Ekspozycja będzie mieścić się w dwóch budynkach: w nowo projektowanym Memoriale i w zachowanym na terenie dawnego obozu zabytkowym Szarym Domu.
"Chcemy, żeby w konkursie powstała koncepcja aranżacji plastycznej wystawy stałej. Zależy nam na tym, by była ona merytorycznie uzasadniona, a jednocześnie atrakcyjna dla widzów i funkcjonalna. Obie części ekspozycji - w Memoriale i w Szarym Domu – muszą być spójne, tworzyć jedną narracyjną całość. Bardzo zależy nam na podkreśleniu autentyzm miejsca, jakim jest teren poobozowy" - powiedziała PAP Marta Śmietana, kierownik Działu Muzealnego w Muzeum KL Plaszow.
Do czwartku zainteresowani udziałem w konkursie mogą zgłosić się do wizji lokalnej, którą zaplanowano na 25 października. Czas na składanie prac konkursowych przewidziano do 26 listopada, a ogłoszenie wyników ma nastąpić do 10 grudnia 2021 r. Dla autorów prac, które zajmą pierwsze trzy miejsca – przewidziano nagrody pieniężne.
Wybrana praca konkursowa w całości lub w części będzie podstawą do opracowania projektu wystawy stałej w Muzeum – Miejscu Pamięci KL Plaszow.
W założeniach konkursu zapisano, że budynki, w których powstanie wystawa stała różnią się między sobą. Memoriał będą mogły zwiedzać duże grupy, które spędzą tam 30-45 minut i ta część wystawy ma być poświęcona historii miejsca. Z kolei w Szarym Domu, ze względu na przepustowość budynku, przyjmowane będą mniejsze grupy i pojedyncze osoby - tam mają być prezentowane indywidualne losy więźniów.
Najważniejszymi zabytkami prezentowanymi na ekspozycji będą nie dokumenty a przedmioty znalezione na terenie byłego obozu w trakcie badań archeologicznych.
Idea upamiętniania KL Plaszow zakłada podkreślenie autentyzmu przestrzeni poobozowej poprzez: zaznaczenie fundamentów budynków, dróg, placu apelowego; wskazanie i zabezpieczenie miejsc egzekucji oraz wyraźne oznaczenie obszarów przedwojennych cmentarzy żydowskich. Założono też, że powstanie "Soundmonument" – pomnik dźwiękowy złożony z utworów skomponowanych przez współczesnych kompozytorów i wirtualny przewodnik, dzięki któremu odwiedzający dawny obóz będą mogli dowiedzieć się więcej o jego więźniach i ofiarach.
Choć założono, że zwiedzanie będzie się rozpoczynać od budynku Memoriału, przy którym zlokalizowane będzie zaplecze dla turystów, nie można wykluczyć, że część osób będzie chciała zacząć wizytę w Miejscu Pamięci od Szarego Domu przy ul. Jerozolimskiej, dlatego tak ważne jest by obie część wystawy były spójne.
Każdy uczestnik konkursu może zgłosić tylko jedną pracę konkursową przygotowaną samodzielnie albo wspólnie z innymi osobami. Wymagane jest doświadczenie w projektowaniu aranżacji plastycznej wystaw muzealnych.
Muzeum - Miejsce Pamięci KL Plaszow w Krakowie to nowa samorządowa instytucja kultury (w organizacji). Jest współprowadzona przez gminę Kraków i Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu. Instytucją zarządza Muzeum Krakowa. Zakończenie prac nad upamiętnieniem wraz z otwarciem wystawy stałej na terenie byłego obozu potrwa około pięciu lat.
Niemiecki nazistowski obóz Plaszow został założony w październiku 1942 r. na terenie dwóch cmentarzy żydowskich. Na początku funkcjonował jako obóz pracy, a w styczniu 1944 r. obóz został przekształcony w koncentracyjny. Obóz stale powiększano, z kilkunastu hektarów rozrósł się do 80. Szacuje się, że przez cały okres jego funkcjonowania Niemcy więzili w nim około 30-40 tys. osób, a zamordowali - ok. 5 tys. Prochy ofiar rozsypano na terenie obozu.(PAP)
autor: Małgorzata Wosion
wos/ pat/
