Jan Klemens i Izabela Braniccy. Źródło: Muzeum Podlaskie
Portrety fundatora Białegostoku Jana Klemensa Branickiego i jego małżonki Izabeli zakupione na aukcji przez Muzeum Podlaskie w Białymstoku, przejdą renowację. W muzeum będzie można je ponownie oglądać od grudnia.
Muzeum Podlaskie portrety kupiło na monachijskiej aukcji w grudniu. Obrazy wylicytowano za 55 tys. euro przy wyjściowej ich cenie 32-35 tys. euro. Od lutego można je było oglądać w Galerii Malarstwa Polskiego w białostockim muzeum. W piątek opuściły galerię na około pół roku - powiedział PAP dyrektor Muzeum Podlaskiego historyk Andrzej Lechowski.
Dyrektor mówił wcześniej, że obrazy są bardzo cenne, gdyż pamiątek po magnackiej parze w polskich zbiorach jest niewiele; ich portrety rzadko też pojawiają się na aukcjach.
Dzięki pozyskaniu pieniędzy z resortu kultury a także środkom własnych jest możliwa konserwacja obrazów, w sumie prace będą kosztowały 59 tys. zł.
Portrety Jana Klemensa i Izabeli datowane są na XVIII wiek, oznaczono je jako namalowane przez nieznanych autorów. Portret hetmana Branickiego przedstawia go - jak mówił wcześniej Lechowski - "przy orderach", dzięki temu można domniemywać, iż obraz powstał po 1766 roku, kiedy Branicki otrzymał order Złotego Runa. Natomiast portret Izabeli przedstawia ją z otwartą książką, gdzie na jednej ze stron jest wizerunek jej brata Stanisława Augusta Poniatowskiego. W ocenie Lechowskiego, obraz musiał powstać po elekcji Poniatowskiego (czyli po 1764 r. - PAP).
Lechowski liczy, że badania i prace konserwatorskie, jakie teraz będzie można rozpocząć, dadzą odpowiedzi na wiele pytań, bo - jak mówił wcześniej - wciąż niewiele wiadomo o tych płótnach.
Najpierw wstępne analizy przeprowadzą znawcy osiemnastowiecznego Białegostoku i polskiego malarstwa tej epoki, historycy sztuki i muzealnicy. Następnie w specjalistycznej pracowni konserwatorskiej zostaną przeprowadzone badania stratygraficzne i analizy chemiczne pigmentów barwnych (farb), spoiw, gruntu i werniksu, które pozwolą wyjaśnić, czy obrazy zostały przemalowane i kiedy. Być może pozwolą też określić krąg artystyczny, czas powstania oraz autora. Płótna a także ramy zostaną oczyszczone i zakonserwowane.
Hetman Jan Klemens Branicki (1689-1771) był fundatorem Białegostoku, jego małżonka Izabela z Poniatowskich Branicka (1730-1808) mecenaską kultury w mieście. Lechowski mówił wcześniej, że Branicki był największym polskim "potentatem magnackim" w XVIII wieku, prowadził szeroko zakrojoną politykę, a jego "dobra" znajdowały się nie tylko w Białymstoku (gdzie jest Pałac Branickich) i województwie podlaskim, ale też w Małopolsce, na Ukrainie czy na terenie dzisiejszej Białorusi.
W Galerii Malarstwa Polskiego w Podlaskim Muzeum, gdzie na stałe zawisły obrazy Branickich, prezentowany jest m.in. XIX-wieczny portret Jana Branickiego ze zbiorów muzeum. W swojej kolekcji instytucja posiada też inne pamiątki po Branickich m.in. dokument cechowy z 1769 r. z autografami Branickich, książki z księgozbioru Izabeli Branickiej.(PAP)
autorka: Sylwia Wieczeryńska
swi/ aszw/
