Wizytę w Polsce rozpoczął w środę patriarcha aleksandryjski Teodor II. W czasie sześciodniowego pobytu weźmie udział m.in. w uroczystościach ku czci prawosławnego męczennika Gabriela w Białymstoku i odwiedzi żeński monaster na Grabarce.
Patriarcha aleksandryjski i całej Afryki Teodor II przyleciał do naszego kraju na zaproszenie Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego (PAKP). To jego pierwsza wizyta w Polsce. Jego poprzednik był w naszym kraju w 2001 r.
W Warszawie, od której rozpoczął wizytę, hierarcha odwiedzi tamtejsze prawosławne parafie, w tym parafię Hagia Sophia (Mądrości Bożej), gdzie od kilku lat powstaje cerkiew pod tym wezwaniem. W woj. podlaskim, gdzie są największe w kraju skupiska prawosławnych, patriarcha złoży wizytę m.in. w sanktuarium na św. Górze Grabarce koło Siemiatycz i w żeńskim klasztorze w Zwierkach.
Głównym religijnym punktem jego pobytu w Polsce będzie udział – 21-22 września – w uroczystościach związanych z 26. rocznicą przeniesienia z Grodna na Białorusi do Białegostoku relikwii prawosławnego męczennika Gabriela. Teodor II odwiedzi też Lublin, a ostatniego dnia wizyty spotka się w Warszawie z przedstawicielami Kancelarii Prezydenta RP.
Patriarcha Teodor II ma 64 lata. Pochodzi z Krety. Jest absolwentem greckich wyższych szkół teologicznych. Studiował również historię sztuki, literaturę i filozofię w Odessie. W 1990 r. otrzymał święcenia biskupie z tytułem biskupa Cyreny (Libia). Rozpoczął wówczas pracę w patriarchacie. W 1997 r. ówczesny patriarcha Piotr VII mianował go patriarszym wikariuszem Aleksandrii. We wrześniu tego samego roku został wybrany na metropolitę Kamerunu i centralnej Afryki, a w 2002 r. na metropolitę Zimbabwe.
W październiku 2004 r. po tragicznej śmierci patriarchy Piotra VII (zginął w wypadku śmigłowca u wybrzeży Grecji) został jednomyślnie wybrany na jego następcę.
Współczesne patriarchaty prawosławne to przede wszystkim jednostki administracyjne. Zarządzają nimi patriarchowie, czyli najwyżsi duchowni dostojnicy. Dziewięć prawosławnych patriarchatów jest równych względem siebie, ale jest nieformalna honorowa struktura ich ważności, np. przy ich wymienianiu w czasie uroczystości religijnych.
Za primus inter pares (pierwszego wśród równych) uznawany jest patriarchat Konstantynopola, zwany ekumenicznym. Kolejne są tzw. patriarchaty apostolskie znane z tego, że na ich terenach nauczali apostołowie: aleksandryjski, antiocheński i jerozolimski. Ich kolejność nie odpowiada jednak obecnym wpływom ani wielkości. Dużym autorytetem, głównie ze względu na liczbę wiernych, cieszy się też patriarchat rosyjski. Pozostałe to patriarchaty gruziński, serbski, rumuński i bułgarski.
Administracyjnie patriarchat aleksandryjski obejmuje obecnie piętnaście diecezji z około 300 tys. wiernych, a jego jurysdykcja rozciąga się na całą Afrykę i Maltę. Patriarcha aleksandryjski korzysta w Kościele wschodnim z tytułu papieża w znaczeniu "ojciec wszystkich biskupów Aleksandrii".
Polska Cerkiew jest autokefaliczna (niezależna administracyjnie). Według szacunków przedstawicieli PAKP wiernych jest w naszym kraju około 450-500 tys. Według danych GUS – uznawanych jednak przez hierarchów za niemiarodajne – w ostatnim spisie powszechnym przynależność do Cerkwi w Polsce zadeklarowało 156 tys. osób. (PAP)
Autor: Robert Fiłończuk
rof/ joz/