Pontyfikat Jana Pawła II to lata, w których system komunistyczny został przezwyciężony; nauczanie papieża, wołanie o ludzką godność - to budowało podwaliny nowego ładu społecznego - ocenia prymas Polski abp Wojciech Polak, w przededniu 39. rocznicy wyboru Karola Wojtyły na papieża.
PAP: Proszę powiedzieć, co - z perspektywy 39 lat, mijających od wyboru Polaka na papieża - w sposób szczególny wyróżniało ten pontyfikat?
Abp Wojciech Polak: Bez wątpienia jest to wołanie Jana Pawła II, podczas inauguracji jego pontyfikatu, aby otwierać drzwi Chrystusowi. Pamiętamy wypowiedziane wówczas słowa: "Otwórzcie drzwi Chrystusowi, otwórzcie na oścież systemy państw i narodów". Dzisiaj w sposób szczególny pragniemy je przypomnieć, bo wołanie to ukazuje, w jaki sposób Ewangelia głoszona przez Jana Pawła II docierała do tej części świata i Europy. To jest szczególny wymiar ewangelizacji, który realizował Jan Paweł II.
Drugim, bardzo znaczącym, wymiarem pontyfikatu Jana Pawła II była troska o rodzinę, co słyszeliśmy z ust papieża Benedykta XVI i papieża Franciszka. Został on przez nich nazwany "papieżem rodziny". Jest to szczególne przesłanie, które Jan Paweł II pozostawił nam po swoim pontyfikacie - troska o rodzinę, o której papież Franciszek mówi, że "jest dobrą nowiną dla współczesnego świata".
Istotnym elementem pontyfikatu Jana Pawła II jest wymiar społeczny nauczania papieskiego, tj. troska o życie społeczne w duchu pomocniczości, w duchu solidarności; jego wołanie o to, by w tej rzeczywistości runął mur dzielący Europę i o to, by nie wznosić murów między ludźmi, między narodami, ale starać się w ten sposób budować na solidnym fundamencie, jakim jest Jezus Chrystus.
PAP: W jaki sposób sam papież Jan Paweł II realizował to swoje wołanie o otwieranie drzwi Chrystusowi?
Abp Wojciech Polak: Z całą pewnością poprzez swoje podróże apostolskie, poprzez głoszenie Chrystusa w różnych częściach świata, które przyczyniało się do jego przemiany. Mamy w pamięci to szczególne wołanie: "Otwórzcie drzwi Chrystusowi", ale też to wołanie podczas pierwszej pielgrzymki do Polski, kiedy w 1979 roku na ówczesnym Pl. Zwycięstwa wołał: "Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi, tej ziemi!", które zatrzęsło fundamentem systemu komunistycznego, przemieniło ten świat, zwłaszcza przez serca ludzi, którzy poczuli w sobie wezwanie do godności, do odpowiedzialności. Sądzę, że w wielu miejscach świata ta obecność papieża, jego nauczanie, jego świadectwo rzeczywiście przemieniało bardzo konkretnie oblicze tej ziemi.
PAP: Czy można postawić taką tezę, że gdyby nie wybór Polaka na papieża 39 lat temu, to nie nastąpiłby upadek systemu komunistycznego w Europie Środkowo-Wschodniej?
Abp Wojciech Polak: Trudno dzisiaj mówić o tym, co by było, gdyby papieża Polaka nie było, ale na pewno trzeba widzieć, że ponad 26 lat pontyfikatu Jana Pawła II, to są lata, w których ten system komunistyczny został przezwyciężony, że to wołanie papieża, zwłaszcza o ludzką godność, o rozumienie solidarności jako wzajemne noszenie brzemion - nigdy jedni przeciw drugim, ale jedni wraz z drugimi. To rzeczywiście budowało podwaliny nowego ładu społecznego. Sądzę, że dzisiaj nikt sobie nie wyobraża, jakby ten świat wyglądał, gdyby nie było Jana Pawła II.
PAP: Czy - zdaniem księdza prymasa - nauczanie Jana Pawła II jest dzisiaj przez nas wdrażane?
Abp Wojciech Polak: Sądzę, że tak. Mamy szkoły im. Jana Pawła II, są różne organizacje, fundacje czy Centra Myśli Jana Pawła II, propagujące dziedzictwo papieża. Jest też Fundacja "Dzieło Nowego Tysiąclecia", która otwiera perspektywę przyszłości dla wielu młodych ludzi - dla ok. 2 tys. stypendystów, którzy nie tylko korzystają z ofiarności ludzi, ale sami stają świadkami tego papieża i jego nauczania. I to w jakiś sposób promieniuje. Na pewno nie jest to łatwe, dlatego, że w tak szybko zmieniającym się świecie mamy poczucie oddalania się czasowego od pontyfikatu Jana Pawła II. Jest pokolenie, które go nie pamięta, dlatego też został ustanowiony Dzień Papieski, który każdego roku przeżywamy, który jest wielką okazją, by do tego nauczania papieskiego wracać, by z nim się zapoznawać i czerpać z niego do naszej sytuacji, w której przyszło nam żyć.
PAP: Proszę powiedzieć, jakie wyzwanie stanowi dla nas 39. rocznica wyboru Polaka na papieża?
Abp Wojciech Polak: Na pewno przypomnienie postaci św. Jana Pawła II, przypomnienie epokowego wydarzenia, że prawie po 500 latach po raz pierwszy został wybrany papież, który nie był Włochem, ale - jak sam mówił Jan Paweł II - papieżem z dalekiego kraju. Wybór papieża był wydarzeniem milowym w życiu Kościoła i w życiu Polski. Musimy dziękować Panu Bogu za św. Jana Pawła II i za ślad, który w życiu jednostek i społeczeństw pozostawił.
Rozmawiał Stanisław Karnacewicz (PAP)
skz/ akw/ js/