Wspólne zdjęcie odznaczonych, wyróżnionych oraz laureatów gali Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków. Źródło: Narodowy Instytut Dziedzictwa/fot. P. Kobek
Zakład karny w byłym klasztorze, muzeum, dworzec kolejowy, kościół i wieża ciśnień znalazły się na liście laureatów 44. edycji konkursu „Zabytek zadbany”, którego wyniki ogłoszono w środę wieczorem w Muzeum Emigracji w Gdyni.
Gala finałowa konkursu odbyła się z okazji Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków, ustanowionego w 1983 r. przez UNESCO.
Dyplomy przedstawicielom nagrodzonych i wyróżnionych obiektów wręczyli wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego, generalny konserwator zabytków Magdalena Gawin i dyrektor Narodowego Instytutu Dziedzictwa (NID) Bartosz Skaldawski.
"+Zabytek zadbany+ to prestiżowy konkurs, który pełni rolę symbolicznego podziękowania zarządcom i właścicielom zabytków za ich troskę, za ich wkład, za to, że wzbogacają nasze dziedzictwo kulturowe. Chciałabym życzyć Polsce, aby coraz więcej samorządów rozumiało, czym jest dziedzictwo kulturowe, czym są zabytki i jak ważne są one dla naszej tożsamości" - powiedziała Gawin.
Laureatem w kategorii "Utrwalanie wartości zabytkowej obiektu" został Zakład Karny w dawnym klasztorze karmelitańskim w Nowym Wiśniczu (województwo małopolskie). Wyróżnienia otrzymały: kościół św. Zofii w Bobowej (woj. małopolskie), Willa Georga Grawitza, obecnie siedziba Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia w Szczecinie oraz Szkoła Stowarzyszenia "Rodzina Wojskowa", obecnie Szkoła Podstawowa Specjalna nr 123 im. Kornela Makuszyńskiego w Warszawie.
W kategorii "Rewaloryzacja przestrzeni kulturowej i krajobrazu" laureatem została Zagroda – Muzeum Wsi Markowa (woj. podkarpackie). Wyróżnienia przyznano zaś zespołowi dworsko-parkowemu w Chrzęsnem (woj. mazowieckie), pałacowi w zespole pałacowo-parkowym w Jankowicach (woj. wielkopolskie) oraz trwałej ruinie pałacu w Zatoniu (woj. lubuskie).
Tytuł laureata w kategorii "Adaptacja obiektów zabytkowych" otrzymał zespół dworca kolejowego w Kościerzynie (woj. pomorskie). Wyróżnienia otrzymały: Prochownia Stara Apteka, obecnie scena Teatru Wybrzeże w Gdańsku; budynek dworca kolejowego, obecnie Miejska Biblioteka Publiczna w Rudzie Śląskiej (woj. śląskie) oraz kamienica przy placu Solnym 4, obecnie siedziba fundacji i instytucji kultury Op Enheim we Wrocławiu.
Zwycięzcą w kategorii "Architektura i budownictwo drewniane" został Kościół Pokoju w Jaworze (woj. dolnośląskie), a wyróżnienia przypadły Papierni – młynowi papierniczemu w Dusznikach-Zdroju (woj. dolnośląskie) i kościołowi Podwyższenia Krzyża Świętego w Żołędowie (woj. kujawsko-pomorskie).
W kategorii "Zabytki techniki" laureatem została wieża ciśnień w Biedrusku (woj. wielkopolskie). Wyróżnienia przyznano wieży ciśnień w Chełmży (woj. kujawsko-pomorskie), wiatrakowi typu koźlak "Czesław" w Lesznie (woj. wielkopolskie) oraz Komorze Jezioro Wessel na III poziomie Kopalni Soli Wieliczka (woj. małopolskie).
W kategorii specjalnej "Właściwe użytkowanie i stała opieka nad zabytkiem" przyznano dwa tytuły laureata: kościołowi św. Jerzego w Gliwicach (woj. śląskie) i kaplicy świętego Jana Nepomucena w Zerwanej (woj. małopolskie).
Konkurs "Zabytek zadbany" od 2011 r. organizuje Narodowy Instytut Dziedzictwa.
Podczas gali w gdyńskim Muzeum Emigracji wręczono również medale "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" za wieloletnie zaangażowanie w społeczną opiekę nad dobrami kultury i działalność konserwatorską. Otrzymało je 10 osób.
Złoty medal Gloria Artis otrzymała Ewa Stanecka za "niestrudzone trwanie na stanowisku zachodniopomorskiego konserwatora zabytków w Szczecinie oraz działania na rzecz polsko-niemieckiego partnerstwa w zakresie ochrony zabytków", pozostałym dziewięciu konserwatorom zabytków wręczono srebrne i brązowe medale Gloria Artis.
Podczas uroczystości wręczono również kilkanaście odznak "Za opiekę nad zabytkami"
Przyznano też nagrody o charakterze lokalnym. Laureatem konkursu "Kochamy gdyńskie zabytki" został Tomasz Lelito za wycieczkę "Ikony wielkomiejskiej Gdyni", a wyróżnienie otrzymał Bartłomiej Ponikiewski za wycieczkę "Styl okrętowy". Danuta i Jan Detlaff – koordynatorzy przedsięwzięcia "Wolontariat dla Domu Pomorskiego" – otrzymali dyplom dla najciekawszego projektu dofinansowanego w ramach programu NID "Wspólnie dla dziedzictwa".(PAP)
autor: Robert Pietrzak
rop/ wus/
