Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w piątek ustanowił 2023 Rokiem Maurycego Mochnackiego, uznając intelektualną, moralną i patriotyczną wielkość tego Wolnego Polaka.
Za przyjęciem uchwały głosowało 427 posłów, nikt nie był przeciw, cztery osoby wstrzymały się od głosu.
"Civis Polonus. Hostem Moscoviensem - Obywatel Polski, wróg Moskwy - taki napis umieścili na grobie Maurycego Mochnackiego w Auxerre jego towarzysze broni i emigracyjnego losu" - głosi uchwała, w której podano też, że 13 września 2023 roku przypada 220. rocznica urodzin Maurycego Mochnackiego - konspiratora, dziennikarza, krytyka literackiego, pianisty, członka niemal wszystkich ówczesnych tajnych sprzysiężeń przeciw Rosji w Warszawie i żołnierza Powstania Listopadowego, odznaczonego orderem Virtuti Militari, wielokrotnie rannego w kolejnych bitwach z Moskalami. Walczył pod Olszynką Grochowską, Ostrołęką, Wawrem, Okuniewem i nad Liwcem, najpierw jako szeregowiec, póżniej oficer.
"Po upadku Powstania zmuszono go do emigracji, a rosyjskie władze zaborcze skazały go zaocznie na śmierć przez powieszenie. Tyranii Rosji przeciwstawiał polskie umiłowanie wolności. O tym zderzeniu cywilizacyjnym - wschodniego samodzierżawia i republikańskiego ducha demokracji dawnej Rzeczypospolitej - pisał trafnie w pierwszym historycznym opisaniu wojny polsko-rosyjskiej "Powstanie narodu polskiego w roku 1830 i 1831". Do dziś wiele z jego diagnoz dotyczących natury Rosji i jej imperialistycznych dążeń, związanych zwykle także z kulturowy, barbarzyństwem, nie straciło na aktualności" - czytamy w uchwale. Podkreślono, że "Maurycy Mochnacki, współtwórca Związku Wolnych Polaków, jako myśliciel polityczny postawił przed współczesnymi sobie rodakami zadanie, które nie przebrzmiało do dziś. Pisał, że naród wtedy jest wolny do trwania i zwycięstw, gdy +uzna się w jestestwie swoim+, czyli ma świadomość swojego ducha narodowego i własnych możliwości. Uważał, że Polacy mają prawo być dumni ze swych republikańskich tradycji, z tego, że są +najstarszymi synami europejskiej wolności+. Był twórcą nowoczesnego pojęcia polskiego narodu politycznego".
Przypomniano, że "Maurycy Mochnacki był także teoretykiem polskiego romantyzmu, twórcą jego podstaw i jednym z najważniejszych krytyków literackich epoki, autorem licznych recenzji i artykułów poświęconych twórczości, w tym rozprawy +O duchu i źródłach poezji w Polszcze+".Uchwała głosi, że Mochnacki "był jednym z najświatlejszych umysłów swej epoki. Dorobek intelektualny i bohaterskie czyny na polach bitew stawiają tego rycerza sprawy polskiej w szeregu wielkich Polaków". "Zmarł we Francji w 1834 roku. W listopadzie 2021 roku szczątki Maurycego Mochnackiego zostały uroczyście sprowadzone do Polski i pochowane na warszawskim Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, uznając intelektualną, moralną i patriotyczną wielkość tego Wolnego Polaka ogłasza rok 2023 Rokiem Maurycego Mochnackiego" - podano. (PAP)
Autor: Olga Łozińska
oloz/ dki/
